Wysokie Taury
Z Wikipedii
Wysokie Taury - położona w głównej grani Alp najwyższa część Alp Austriackich. Maksymalna wysokość - Grossglockner (3.798 m n.p.m.) - najwyższy szczyt Austrii. Wysokie Taury stanowią potężny masyw w obrębie Alp Centralnych. Od położonych na wschód Niskich Taurów oddzielone są przełęczą Murtörl, od położonych na zachód Alp Zillertalskich - przełeczą Birnlüke. Wysokie Taury leżą na terenie trzech austriackich landów: Tyrolu, Karyntii i Salzburga, ich niewieki fragment wchodzi w skład Południowego Tyrolu.
Zbudowane są głównie ze starych skał metamorficznych (gneisy, łupki krystaliczne) wchodzących w skład krystalicznego rdzenia Alp Centralnych. Skały krystaliczne pokryte są fragmetarycznie jurajskimi skałami osadowymi. Z tektonicznego punktu widzenia znacza część Wysokich Taurów stanowi tzw. Tauryjskie Okno Tektoniczne, w którym skały metamorficzne pokryte częściowo autochtonicznymi osadami mezozoicznymi ukazują się spod zerodowanych płaszczowin nasunięć tektonicznych.
Posiadają typowo alpejską rzeźbę terenu z ostrymi graniami, niemal pionowymi ścianami skalnymi i głebokimi dolinami. Rzeźba ta jest wynikiem działaności lodowców, które zachowane są w wyższych partiach masywu (najdłuższy Pasterze). Wysokie Taury mają układ niemal idealnie równoleżnikowy. Od ich głównej grani w kierunku północnym i południowym odchodzą granie boczne. W jednej z takich grani bocznych połozony jest najwyższy szczyt masywu - Grossglockner. Wysokie Taury stanowią hydrologiczną granicę miedzy zlewiskiem Morza Pólnocnego i Morza Śródziemnego. Duże zasoby licznych rzek górskich pozwalają na ich wykorzystanie w hydroenergetyce (największa zapora wodna - Kaprun).
Tworzą rozległy łańcuch, w składzie którego wyróżnia się zwykle szereg podrzędnych masywów (idąc od zachodu: Venediger Gruppe, Glockner Gruppe, Sonblick Gruppe, Ankogel Gruppe, Hafner Gruppe). Najwyższe szczyty: Grossglockner (3798 m), Gross Venediger (3676 m), Gross Wieisbahorn, Dreiherrn Spitze (3499 m), Johannisberg, Hochalmspitze, Ankogel, Hafner. Większość szczytów jest dość trudno dostępna, na niektóre prowadzą drogi odpowiednie dla bardziej doświadczonych turystów.
Obszar Wysokich Taurów jest ważnym regionem turyski górskiej i sportów zimowych. Główne ośrodki turystyczne: Heiligenblut, Kals, Neukirchen. Dolina Kaprun, Malnitz oraz położone na obrzeżu łańcucha Zell am See stanowią ważne ośrodki narciarskie.
W obrębie głównej grani Wysokich Taurów brak nisko położonych przełeczy dogodnych dla komunikacji kolejowej i drogowej. Dwa ważne, biegnace w poprzek masywu tunele posiadają istotne znaczenie dla komunikacji miedzynarodowej: kolejowy Tunel Tauryjski łączący Badgastein od północy i Malnitz od południa oraz tunel drogowy Felbertauern. Ponadto przez wysoką przełęcz Hochtor (2500 m) prowadzi jedna z nawyżej położonych dróg w Europie (tzw. Grossglockner Hochalpenstrasse).
Alpy Zachodnie: Alpy Nadmorskie • Alpy Kotyjskie • Alpy Delfinackie • Alpy Graickie • Alpy Sabaudzkie • Alpy Pennińskie • Alpy Lepontyńskie • Alpy Berneńskie • Alpy Glarneńskie • Prealpy
Alpy Wschodnie: Północne Alpy Wapienne • Centralne Alpy Wschodnie • Południowe Alpy Wapienne
- Północne Alpy Wapienne: Alpy Algawskie • Alpy Bawarskie • Alpy Dolnoaustriackie • Alpy Lechtalskie • Alpy Salzburskie • Dachstein • Góry Martwe • Alpy Oetztalskie • Tyrolsko-Bawarskie Alpy Wapienne
- Centralne Alpy Wschodnie: Alpy Bergamskie • Alpy Retyckie • Sztubaje • Texell • Wysokie Taury • Niskie Taury • Tuxner • Alpy Zillertalskie • Rieserferner • Alpy Noryckie
Alpy Kitzbühelskie •
- Południowe Alpy Wapienne: Dolomity • Alpy Karnickie • Karawanki • Alpy Julijskie • Alpy Kamnickie • Ferwall •
