Turin

Test an lenga piemontèisa

Ròbe parej - Se a sërca d'àutre ròbe con ës nòm-sì ma n'àutr sust, che a preuva a vardé ëdcò Turin (sinònim).

Turin
Che a varda ël portal Turin
Provincia:	Provincia ëd Turin
Nòm 'n italian:	Torino
Coordinà:	Latitudin: 45° 4′ 0′′ N Longitudin: 7° 42′ 0′′ E carta
Autëssa:	240-360 m s.l.m.
Surfassa:	130 km²
Abitant:	902.255 31-12-2004
Frassion comunaj:
Comun dj'anviron:	Baudsé, Beinasch, Borghi, Colegn, Grujasch, Moncalé, Ël Niclin, Orbassan, Ël Pin, Psè, Rìvole, San Mò, Seto, La Venerìa Real.
CAP:	10100
Prefiss tel.:	011
Còdes ÌSTAT:	001272
Còdes fiscal:	L219
Nòm dj'abitant:	{{{nomAbitant}}}
Sant protetor:	San Gioàn
Festa dël borgh:	24 ëd Giugn
Sit istitussional

Turin a l’é la capital dël Piemont e dla Provincia ëd Turin. A l’é ëdcò stàita la prima capital d'Italia.

A l’é la quarta sità italian-a për nùmer d'abitant, con 900.650 përson-e. Con i borgh dantorn, la popolassion a l'é d' 1.700.000 abitant.

[modìfica] Geografìa

Turin ëd neuit

Turin as treuva ant ël centr dël Piemont ant la pianura padan-a.
A l’é bagnà dal Pò dal Sangon, da la Stura ëd Lans, da la Dòira Rivària.

[modìfica] Stòria

La Pòrta Palatin-a

Për savèjne dë pì, che a guarda la vos: stòria ëd Turin.

[modìfica] Atrassion

La Mòle Antonelian-a

Antra ij vàire monument e musé turinèis ij pì avosà a son:

• La Pòrta Palatin-a
• La Mòle Antonelian-a
• Ël Musé dël Cine
• Ël Musé Egissi
• La catedral ëd San Gioann Batista
• La basìlica ëd Superga
• Le residense dij Savòja
• La Galarìa d'Art Moderna
• Ël Musé dla Marionëtta
• La Galaria Sabàuda

[modìfica] Parch e giardin

Ël parch dël Valentin

Turin a l'é na sità rica d'àree vërde e a conta na sinquanten-a an tra 'd parch urban, an colin-a e arlongh dij fium. Tra ij pì amportant a-i son:

• Ël parch dël Valentin
• Ël parch dla Pelerin-a
• Ël parch Michelotti
• Ël parch Ruffini
• Ël parch dla Panoràmica

[modìfica] Economìa

La stòria econòmica recenta ëd la sità a l’é gropà a la FIAT, ch'a l’ha trasformala ant un centro industrial al prinsipi dël sécol ch'a fa XX.

[modìfica] Aministrassion

Sìndich: Sergio Chiamparino (dal 05/2001).

Për savèjne ëd pi, che a varda la Lista dij sìndich ëd Turin.

[modìfica] Circoscrission

La sità ëd Turin a l'è spartìa an 10 Circoscrission:

• Circoscrizione 1: Sènter - Crosëtta
• Circoscrizione 2: Santa Rita - Mirafior Nòrd
• Circoscrizione 3: San Pàul - Cenisia - Poss Ëstrà - Cit Turin - Lesna
• Circoscrizione 4: San Donà - Campideuj - Parela
• Circoscrizione 5: Borgh Vitòria - Madòna ëd Campagna - Lusent - Valëtte
• Circoscrizione 6: Bariera ëd Milan - Regio Parch - Barca - Bertòla - Falchera - Rebaudengh - Vilaret
• Circoscrizione 7: Auròra - Vanchija - Madòna dël Pilon
• Circoscrizione 8: San Salvari - Cavorèt - Borgh Pò
• Circoscrizione 9: Nissa Milefont - Lingòt - Filadelfia
• Circoscrizione 10: Mirafior Sud

[modìfica] Sità gemelà

Turin a l’é gemelà con:

• Chambéry, Fransa
• Colònia, Germania
• Volgograd, Russia
• Esch-sur-Alzette, Lussemborgh
• Glasgow, Regn Unì
• Liegi, Belgio
• Lille, Fransa
• Rotterdam, Pais Bass
• Campo Grande, Brasil
• Còrdoba, Argentin-a
• Detroit, Stat Unì d'América
• Gaza, Palestin-a
• Haifa, Israel
• Nagoya, Giapon
• Quetzaltenango, Guatemala
• Shenyang, Cin-a

[modìfica] Mobilità

La stassion ëd Pòrta Neuva con i travaj dla metropolitan-a

Stassion feroviarie:

• Pòrta Neuva
• Pòrta Susa
• Lingòt

[modìfica] Traspòrt

La metropolitan-a ëd Turin

Ij traspòrt pùblich (pulman, coriera, metropolitan-a, tramvài) a son gestì dal GTT.

L'areopòrt ëd Turin as treuva a Caseli.

[modìfica] Cultura

Ël Politécnich ëd Turin

A Turin a-i son doi università amportante, ël Politécnich e l’Università ëd jë Studi (ch'a l’ha fàit 600 ani dë stòria ant ël 2004), e l'Academia dle siense.

A-i son ëdcò dj'editor famos: UTET, Einaudi, Bollati Boringhieri,Viglongo.

Sot a Natal a l’é pa da manchesse lë spitàcol dle luminarie d’artista.

[modìfica] Event

La sità a l’ha ospità ij XX Gieugh Olìmpich Invernaj ant ël 2006.

Àotri event:

1. dal 23 avril 2006 al 22 avril 2007 la sità a l'é capital mondial dël lìber.
2. ant ël 2007 a ospiterà le prime Universìadi Invernaj.
3. a l'é capital mondial dël design ant ël 2008.

[modìfica] Sport

A Turin as treuvo doe dij pì amportant equip ëd fótbal d'Italia: la Juventus e ël Turin.

[modìfica] Tradission

Ël sant patron a l'é San Gioann Batista.

Famosa a l’é la produssion ëd cicolata (ël giandojòt, che a pija sò nòm da la mascra turinèisa Giandoja).

[modìfica] Personalità

Për savèjne ëd pi, guarda la vos: Personalità turinèise.

E be'? :) È facile imparare a leggere una lingua che si parla già. Consulti

St'utent-sì a l'é un bogianen

¿Y que? :) Es fácil aprender a leer un idioma que ya se habla. Consulte usted esta pagina y verá, en un momento tendrá usted su Badge de Bogianen :)

'cò ti it peule travajé a fé pì granda e bela la wikipedia piemontèisa. Tùit a peulo gionté dj'anformassion, deurbe dij neuv argoment, deje na man aj volontari che a travajo ambelessì 'ndrinta. Rintra ant la Piòla e les coma avnì a fé toa part. I soma na gran famija e i l'oma da manca dël travaj ëd tùit.

a lese e a scrive mej an piemontèis, e che an fan d'arferiment a tùit për la coression ortogràfica dij test ant sle pàgine marcà koiné piemontèisa.

E che a manca pa dë vardesse la pàgina d'agiut për chi as anandia da zero.