Kalorësi
Nga Wikipedia, Enciklopedia e Lirë
Tabela e përmbajtjeve |
[redaktoni] Kalorësit
Kalorsia lidhet ne sistemin feudal, simbolet dhe idealet e tij. Leteresia dhe natyrisht historia na kane dhene gjithnje infomacion mjaft te gjere mbi nderin, guximin dhe ndjeshmerine e ketyre burrave. Ne latinisht emri i tyre ishte caballarius. Megjithate duhet bere nje dallim pasi ekzistojne dy lloje kaloresish: Ata fisnike dhe kaloresit e thjeshtë qe janë ushtare qe luftojne mbi kuaj. Rendi kalorsiak ka rregullat, traditen dhe sigurisht nje ceremoni te vecante kur dikush emerohet kalores. Nga pikepamja letrare virtytet e kaloresve janë ndjenja fisnike si : meshira, perulja guximi, besnikeria dhe nderi.
[redaktoni] Kush bëhej kalorës?
Ne fillimet e kesaj tradite, teorikisht kushdo mund te behej kalores . Me pas doli nje rregull qe lejonte te beheshin kalores vetem ata meshkuj qe kishin prejardhje fisnike. Ne ate kohe thuhej se kalorsia nuk trashegohej, ndersa aftesite po. Kontet dhe Duket tek shihnin se pushteti i tyre zvogelohej gjithnje e me shume beheshin kalores vetem për te ruajtur prestigjin.
Ne te gjitha familjet fisnike ishte femija i pare qe trashegonte pasurine dhe për pasoje ka ndodhur shpesh qe djemte e tjere te beheshin detyrimisht kalores pasi perndryshe nuk kishin asnje lloj favori nga klasa e ngritur. Duke qene se nuk donin ti sherbenin vellait te tyre por as fisnikeve te tjere ata shpesh plackisnin fshataret duke u kthyer keshtu ne njerez te padeshiruar. Nga njera ane ishin « kaloresit e mire » qe vinin nga familje te ngritura (konte, duke) dhe e shihnin te qenurit kalores si nje faktor te rendesishem për ruajtjen e pushtetit, ndersa nga ana tjeter ishin kaloresit e tjere qe zgjidhnin te ishin te tille për te perfituar favore te ndryshme. Ka ekzistuar dhe nje kategori tjeter kaloresish, te cilet shikonin vetem interesin personal pa demtuar askend. Ata merreshin kryesisht me duele me qellimin e vetem për tu bere te njohur. Ne fillimet e tij çdo kalores i perket kesaj kategorie.
[redaktoni] Si bëheshin kalorës?
Mund te behej kalores çdo djale fisniku qe kishte mbushur te 18at, natyrisht duke kryer nje sere pergatitjesh për ta marre kete titull. Ne moshen 7-vjecare femija duhej te fillonte te mesonte gjithcka mbi te qenurit kalores. Me edukimin e tij ne kete aspekt merrej nje ekspert i kesaj fushe. Gjate kohes se studimit çdo kandidat duhet te kryente nje sere punesh, qe nga mirembajtja e stallave e deri perkujdesja për kuajt. Ai ishte ne sherbim te profesorit te tij dhe duhet ti bindej çdo urdhri. Gjate kesaj kohe i duhej te mesonte se si te gjuante, si te luftonte dhe si mund te perballohej ne nje duel. Pas perfundimit te kesaj periudhe zhvillohej nje ceremoni, zakonisht ne maj ose qershor, gjate te ciles emerohej si kalores. Njeriu qe e ka stervitur dhe mesuar i dorezonte armet te cilat bekoheshin nga kisha. Pas ceremonise zhvillohej nje feste e madhe.
[redaktoni] Lloji i jetës
Kaloresi është nje profesionist i luftes. Ai zoteron nje sere armesh te cilat i duhet ti zevendesoje ne perfundim te çdo beteje ose dueli. Për kete arsye atij i nevoiten para. Turneu – Nje menyre e mire për te fituar para. Gjate mesjete nuk janë zhvilluar shume luftra. Për me tepër lufta ishte e ndaluar diten ose ne periudha te shenjta si kreshma. Ne fund te shekullit X për qellime paqesore kisha vendosi qe gjate periudhave te shenjta te mbreteronte paqja. Keto periudha armepushimi ishin ne nder te Zotit, por njekohesisht nje humbje kohe dhe parash për çdo kalores. Turneu ishte nje rast i mire për te fituar para ose për te pervetesuar arme dhe kuaj nga humbesit. Nder te tjera ishte dhe nje rast i mire për te bere praktike dhe pse jo për te rene ne sy te damave.
[redaktoni] Pajisjet luftarake
Ato ishin shume te renda dhe te kushtueshme. Nje amrature e mire perbehej nga 15 pjese dhe peshonte 25 deri ne 30 kg. Kaloresi nuk mund ta vishte pa ndihmen e dikujt. Rreth mesit te shekullit te XI çdo pjese e armatures filloi te kishte dhe nje domethenie: Kaska : shprese, inteligjence, skrupuj Pjesa e hekurt qe mbronte gjoksin : kujdes, meshire, guxim Dorezat : drejtesi, zgjuarsi, nder. Mburoja : besnikeri, mbrojtje, krenari. Shtiza : drejtesi, vertetesi, force.
[redaktoni] Detyrat
Mbrojtja e damave ne rrezik. Nje kalores duhet te ofronte ndihme dhe te ishte gjithnje i sjellshem me seksin e dobet. Nje kalores ishte gjithnje nen urdhrat e kishes. Ai duhet te kryente sherbime te ndryshme, si kryqezata dhe te mbronte me te dobtit. Pasi kishte mbrojtur disa here interesat e kishes ai emerohej Kalores i Krishtit Kaloresi ishte gjithnje ne sherbim te aristocracise, për te cilen duhet te ishte gjithnje i gatshem.
Sigurisht qe te qenurit si kalores kishte rreziqet e veta, por gjithashtu kishte dhe mundesi te shumta për tu pasuruar. Ne çdo beteje te fituar ata perfitonin nje pjese e mire te fitimit, pa llogaritur shitjen e roberve. Ne çdo perballje ata mund te humbisnin jeten, por kjo ishte nje ceshtje e ditur. Për shumicen e kaloresve te mesjetes momenti magjik ishte fillimi i kryqezatave, gjate te cilave ata arriten te grumbullonin pasuri te medha.
