Bayram
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kelimenin aslı bazram veya badramdır. Terim olarak yılın belli gününde, günlerinde kutlanan geleneksel ve toplumsal sevinç. Bayramlar iki ana kola ayrılır:
1. Dini bayramlar (Ramazan Bayramı, Kurban Bayramı, Paskalya vb.)
2. Resmi ulusal bayramlar (Cumhuriyet Bayramı vb.).
3. Etnik ve uluslararası bayramlar (1 Mayıs vb.)
Deyimler:
Bayram yeri, bayramlık, eski bayramlar, bayramlaşmak, bayram ayı, bayram etmek, bayram havası, bayram koçu gibi, bayram şekeri, iki bayram arası, bayram tekbirleri, bayramda seyranda, bayramdan bayrama, bayramüstü, bayram değil seyran değil.
Etnik veya mezheplere özgü kutlamalara şenlik denir, bunları bayramdan ayıran ulusal veya toplumsal olmamasıdır. Hıdrellez, Ertuğrul Gazi Şenlikleri gibi.
Dini bayramlar ay takvimine göre kutlanır. Bu nedenle her yıl 10 gün öne gelir ve dolayısıyla bir bayram günü bir insan ömründe yaza, kışa, sonbahara, ilkbahara gelecektir. Dini bayramlarda da resmi yerler kapalıdır, ulusal bayramlarda da.
Bayram öncesi evlerde temizlik yapılır, çocuklara bayramlık alınır. Bayram gezmesi ve ziyaretleriyle, akrabalar ziyaret edilir, dargınlar barışır, yaşlılara genç olanlar ziyarete gider. Bayramda tatlı, şeker ikramı adettendir, Ramazan Bayramı'nın bir adı da Şeker Bayramı olmuştur. Bayramda mezarlık ziyaretleri de adettendir.
Ulusal bayramlar, kurtuluş bayramlarında ise, resmigeçit yapılır. Tarihsel coşku ve anlam konuşmaları kutlamalarla devam eder. Etnik ve uluslararası bayramlarda halk dansları ve festivaller düzenlenir. 1 Mayıs, Nevruz ve Hıdrellez, Mesir bayramları bu tür bayramlardır.
[değiştir] Kaynaklar
Pertev Naili Boratav, 100 Soruda Türk Folkloru, K Kitaplığı, İstanbul 2003.
