Silifke, Mersin

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Silifke, Mut'a 70 km mesafede Mersin'e bağlı ilçedir. Nüfusu yaklaşık 50-60 bindir.

Cennet ve Cehennem Çökükleri bu ilçede bulunur.

	Mersin ilinin ilçeleri
Mersin | Anamur | Aydıncık | Bozyazı | Çamlıyayla | Erdemli | Gülnar | Mut | Silifke | Tarsus

SİLİFKE TARİHİ İklim ve coğrafi yapısı ile ilkçağda insanların dikkatini çeken yörede , İ.Ö. VII.yy.da şimdiki Taşucu’ nun olduğu yerde İonlular Holmi adıyla bir koloni kurmuşlardır. Korsanların devamlı baskın ve talanlarından dolayı gelişme imkanı bulamayan Holmi İ.Ö. VII.yy.dan itibaren zayıflamaya başlmıştır. Büyük İskender'in kumandanlarından ve Suriye Krallığının kurucusu Selefkos Nikator, Holmi şehrinin bu zayıf durumunu fırsat bilerek kolayca ele geçirmiş; halkını da kıyıdaki Holmi’den 12 km içeriye bugünkü Silifke’nin bulunduğu yere nakledip yerleştirerek Selefkos’un Şehri” anlamına gelen Seleukia kentini kurmuştur. Bu, Selefkos Nikator’un kendi adına kurduğu 9 şehirden biri olup varlığını ve yaşamını günümüze kadar sürdürebilmiş tek Seleukia şehridir. Seleukia , Helenistik dönemde Selefkoslar ve Ptolemeos(Mısır) Krallıkları arasında sıkça el değiştirmiştir. İ.Ö.I.yy’da Romalıların yönetimine giren kent bu dönemde kale eteklerinden ovaya doğru yayılmış , İmparator Diocletianus (İ.S. 284-305) zamanında oluşturulan ve 10 kenti sınırları içine alan İsauria Eyaletinin başkenti olmuştur. Roma İmparatorluğunun 395 yılında ikiye bölünmesinden sonra Bizans Yönetimine giren Seleukia, Ayatekla ’ nın varlığından dolayı Hristiyanlığın önemli bir hac merkezi konumuna gelmiştir. Bizanslıların elinde iken XIII.yy’da Selçukluların ; XIV.yy’da Karamanoğullarının yönetimine girmiş ; 1471 yılında Gedik Ahmet Paşa tarafından Osmanlı topraklarına katılmıştır. Başlangıçta Seleukia olan adı zamanla değişerek Silifke’ye dönüşmüştür. Osmanlılar döneminde bazen sancak , bazen vilayet merkezi olmuştur. Kurtuluş savaşından sonra İÇ-EL İli merkezi (1924-1933) olan Silifke 1933’den sonra İçel İline bağlı bir İlçe merkezi durumuna gelmiştir. TARİHSEL OLAYLAR İ.Ö.2500-2000 Göksu(Kalykadnus) Nehri'nin Ağzına "Hyria" Kolonisinin Kurulması İ.Ö.712 "Hyria" kolonisinin Asur Kralı Sargon II tarafından güçlendirilerek isminin "Harrua ad Kue" olarak değiştirilmesi İ.Ö.VII yy Şimdiki Taşucu'nun bulunduğu yerde, İon'lar tarafından "Holmi" kolonisinin kurulması İ.Ö.546 Pers İmparatoru Cyrus'un Kilikya'yı alması İ.Ö.333 Büyük İskender'in Kilikya'yı Alışı İ.Ö.295-280 Harrua" ve Holmi kolonilerinin birleştirilerek bunlara "Göksu Silifkesi" (Seleucia ad Calycadnus) isminin Suriye Kralı Seleukos I. tarafından verilmesi ve bugünkü Silifke'nin kurulması İ.S.14-37 İmparator Tiberius zamanında Olba'nın dini merkezi olan Uzuncaburç'un "Diocaesarea" adıyla müstakil bir kent olarak kurulması

İ.S.69-79 İmparator Vespasianus zamanında Kilikya'nın tam bir Roma Eyaleti olması

İ.S.77-78 Silifke Taşköprüsünün Kilikya Valisi L.Octavius Memor tarafından yaptırılması

İ.S.I. yy 2.yarı Azize Tekla'nın Silifke'ye yerleşmesi

İ.S.II.yy Silifke kent merkezindeki Roma Tapınağının yapılması

284-305 İmparator Diocletianus zamanında oluşturulan ve 39 kenti içine alan İsauria eyaletinin başkentinin Silifke olması

359 Roma İmparatorluğunun Doğu Yarısı için yüksek düzeyde "Hristyan Din Kurulu"(Konsil)'nun Silifke'de toplanması 705 Silifke ve Yöresinin Müslüman Araplar tarafından ele geçirilmesi

1190 Üçüncü Haçlı seferi Başkomutanı, Roma Germen İmparatoru Friedrich Barbarossa 'nın Silifke'de Göksu Nehrinde boğulması

1471 Silifke'nin Gedik Ahmet Paşa Tarafından alınıp Osmanlı topraklarına katılması

SİLİFKE DE EKONOMİK YAPI İlçenin ekonomisi tarım, turizm ve hayvancılığa dayalıdır. Tarım ekonominin % 23’ ünü oluşturur. Tamamı sulanan ova kesiminde hububat, yerfıstığı, susam, sebze, çilek, narenciye ve çeltik ziraatı yapılmaktadır. Turfanda sebzecilik ve çilekçilik son yıllarda özellikle ova köylerinde önem kazanmıştır. Sahil kuşağı ile Göksu deltasının kuzey kesimlerinde narenciyecilik önemli bir yer tutar. Kısmen sulanabilen orta sahil kuşağında meyvecilik, sebze ve hububat ziraatı; sulanamayan kesimlerde ise zeytin, harnup, antepfıstığı yetiştiriciliği de yapılmaktadır. Yayla kesiminde de hububat, elma, kiraz, armut, şeftali, ve bağ ziraatı yapılır. Silifke ekonomisinin diğer bir ağırlıklı kolu da hayvancılıktır. Dağlık kesimlerin iklim ve bitki örtüsü yapısı küçükbaş hayvan yetiştiriciliğine elverişlidir. Genellikle keçi türü yaygındır. Küçükbaş hayvan yetiştiriciliği daha çok dışsatıma yöneliktir. Önceleri ovalık kesimde yapılan sığır besiciliği artık dağlık kesimlere de kaymaya başlamıştır. Arıcılık bazı ailelerin geçim kaynağı durumundadır. İlçede deniz balıkçılığının yanı sıra Akgöl ve Paradeniz dalyanlarındaki balık üreticiliği de ekonomide önemli yer tutar. Kefal, çupra levrek, lagos yörenin yaygın balık türleridir. Tarihi, doğal ve kültürel zenginlikleri; yılın 300 günü güneşli iklimi , 105 km.lik kıyı bandı ile büyük bir turizm potansiyeline sahip olan ve ekonomisinin önemli bir bölümünü turizmin oluşturduğu Silifke ilçesinde Turizm Bakanlığından belgeli üç otel, bir motel, dört pansiyon toplam 9 tesiste 647 belgeli yatak kapasitesi bulanmaktadır. Ayrıca 1258 yatak kapasiteli 8 yatırım belgeli tesis hizmete girdiğinde sektörde istenilen düzeye ulaşılacaktır. Bunun dışında çoğunluğunu pansiyonların oluşturduğu Mahalli İdarelerden belgeli 1987 yatak kapasiteli tesisler ile Silifke her kese ve her kese ye hitap edebilen bir tatil ve turizm cennetidir. İlçenin özellikle köylerinde mekikli dokuma tezgahlarında (Çulvalık) dokunan kilim, savan, çıpıt, ıstarlarda dokunan çul, çuval ve heybelerin ihtiyaç fazlaları köylüler tarafından yerli ve yabancı turistlere satılmaktadır. Taşucu beldesinde bulunan ve ülkemizin sayılı kağıt fabrikalarından biri olan SEKA Akdeniz Müessesesi Silifke’nin en önemli ve en büyük sanayi kuruluşudur

SİLİFKE NİN COĞRAFİ KONUMU Silifke Doğusunda Erdemli Batısında Gülnar ve Mut ilçeleri ;kuzeyinde Karaman ili; güneyinde Akdeniz ile çevrili şirin bir ilçedir. Toros Dağlarının eteğinde, Göksu Irmağının iki yakasında kurulmuş bulunan Silifke; Güneydoğu Anadolu, Doğu ve Batı Akdeniz ile İç ve Batı Anadoluyu birbirine bağlayan Devlet Karayolu ağının kavşak noktasında olup , İl merkezi Mersin’e 80 Km. mesafededir. SİLİFKE NİN İKLİMİ Kıyı kesiminde tipik Akdeniz iklimi hakimdir. Yazları kurak ve sıcak,kışlar ılık ve yağışlıdır. Sahilden iç kesimlere doğru yükseldikçe iklim değişmekte; yazlar serin, kışlar ise soğuk ve kar yağışlı geçmektedir. SİLİFKE DE BİTKİ ÖRTÜSÜ Ova ve kıyıdan itibaren kuzeye doğru yer alan dalgalı arazi kuşağındaki makiliklerde defne ,zakkum ,menengiç , murt , harnup, gibi tipik Akdeniz bitkileri vardır. Makilerden sonra başlayan ormanlar 2000 m’den sonra seyrekleşerek ; yerini 2500 m’den sonra çalılıklara ve geniş otlaklara bırakır. Yaylaların ve Toros Dağlarının yamaçlarında oluşmuş bulunan ormanlar Çamdüzü, Gelinsuyu, Ali Baba ve Göksu Vadisi boylarında yoğundur. Ağaç türü olarak , baltalık ormanlarda meşe, pırnal, sandal, sakızlık, tesbih, gürgen ve pek az da olsa kayın ağacı ; koru ormanlarında ise kızıl çam, kara çam, yükseklerde akçam , katran, ardıç ve sulak yerlerde de köknar yetişmektedir. İlçenin 1.600.000 dekarı orman arazisidir. SİLİFKE NİN YÜZÖLÇÜMÜ VE YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ Silifke İlçesi %89’u dağlık % 11’i ovalık olmak üzere 2943 km2 yüzölçümüne sahip olup İl yüzölçümünün % 18,5’ini kaplamaktadır. Taşucu ile Atakent kasabaları arsındaki Devlet Karayolu hattı ile Akdeniz Arasındaki bölgeyi kapsayan Silifke Ovası 640.000 dekarlık yüzölçümüne sahip olup arasından Göksu Irmağı geçer. Kıyı ve ovadan 5 km. kuzeye doğru 200-300 m. Yükseklikteki dalgalı araziden sonra başlayan Toroslarda yükseklikleri 500 ile 2000 m. Arasında değişen dağlara rastlanır. HALK KÜLTÜRÜ FOLKLORİK DEĞERLER

Silifke'de Folklor denince akla ilk halkoyunları gelir. 

Avrupa ülkelerinde yapılan yarışmalarda birçok kez dünya birinciliği kazanan Silifke Halk Dansları ve Silifke Türküleri Türkmen aşiretlerinin yaşam biçimini yansıtır.Kaşık dalı adı verilen Silifke halkoyunlarının diğer yörelerin halk danslarına göre farkı, "türkülü" olması ve hem tek; hem karşılıklı hemde daire şeklinde

oynanışıdır. Oyuncuların ellerinde bulunan tahta kaşıklar
ritm aracı olarak kullanılır.Enstruman olarak eskiden
deplek, kaval, kabak kemane kullanılırken, bunlar yerini

günümüzde davul, klarnet ve kemana bırakmıştır. Keman çalan kişi aynı zamanda oyunların türkülerini de seslendirir..Silifke Halkoyunlarını özelliklerine göre şu şekilde gruplandırabiliriz:

        a) Karşılıklı olarak oynanan oyunlar:
              -Silifke'nin Yoğurdu
              -Ak Buğday
              -A Gızım Sana Fistan Alayım mı
              -Mandilli
        b)Daire Şeklinde oynananlar:
              -Sallama
              -Ger Ali
              -Türkmen Kızı
              -Yayla Yolları
              -Keklik
              -Tımbıllı
              -İrfani
              -Sille
              -Kullar Olam
        c) Zeybekler:
              -Tek Zeybek
              -Zeytin Dalları
              -Portakal Zeybeği
              -Kıbrıs Zeybeği
              -Silifke Zeybeği
              -Çaya Vardım
        Bu oyunların hemen hemen hepsinde yörüklerin 

günlük yaşantılarının birer öykünüşü vardır. EL SANATLARI

        Özellikle dağlık kesimlerde yaşayan halk koyun 

yünü ve keçi kılını yay ve atacaklarla atıp seyrelttikten sonra burma şekline getirir. Bu burmaları kirmen adı erilen eğirtmeçlerle eğirip ipe dönüştürdükten sonra boyayıp çulvalık ve ıstarlarda dokur. Kavak, Çatak, Kırobası, Kıca, Sarıaydın, Karadedeli, Hasanaliler gibi köylerde hala sürdürülen dokumacılık daha çok ihtiyaca yöneliktir. Köylerde her gelin kızın en az birkaç tane çul, çuval, heybe, namazlık çeyizliği olur.

YÖRE MUTFAĞI

        Silifke'nin özellikle köylerinde sabahları
yufkadan daha küçük ve kalın sac ekmeğinin 

(bazlama) içine çökelek, peynir veya kavurma et koyup dürülerek yapılan 'sıkma' veya aynı malzemelerle hazırlanan sac böreği yenir.Yöre mutfağında bulgurun ağırlıklıbir yeri vardır. Hanımların öğleden sonraları yaptıkları ev gezmelerinde mutlaka "batırık" yapılır. Düğülcük denilen ince çiğ bulgura soğan ve domates rendelenip, havanda döğülen kavrulmuş fıstık, susam veya ceviz ezmesi ilave edildikten sonra biraz salça, biber, maydonoz, nane, ve tuz eklenip tümü bulgur yumuşayıncaya kadar yoğrularak yapılan batırık, haşlanmış lahana, pezik, bağ yaprağı veya marulla ister köfte halinde (kısır) yenir; ister çorba kıvamında sulandırılıp sulu şekilde içilir. Yöreye has diğer özel yemek ve tatlıları şu şekilde sıralayabiliriz: Yeşil mercimekli köfte, Topalak, Boş dolması, Sürtme makarna, Övelemeç, mumbar dolması, Soğan bastı, Keşkek, Kulak çorbası, Arabaşı, Ülübü (börülce) çorbası, Döğme pilavı, Mekik tatlısı, Paluza, Pekmez helvası.

BELİRLİ GÜNLER

27 Ocak Atatürk'ün Silifke'ye İlk Gelişlerinin Yıldönümü

20 - 26 Mayıs Silifke Kültür Haftası

30 Haziran Türk Kooperatifçilik Haftası Silifke Kutlamaları

20 Temmuz Kıbrıs Barış Harekatını Kutlama ve Şehitlerini Anma Günü

30 Ağustos Mareşal Fevzi Çakmak’ı Anma ve Kırobası Yayla Şenliği