Christiania
Da Wikipedia, ła ençiclopedia libara.
Ocio: sta vóxe no ła rispèta łe Convenzsion de scritura. Jùtene a sistemarla, se te pol.
|
Sto articolo l'è scrito en diałeto veronexe
|
Christiania, conosùa ànca come "çità lìbara de Christiania", l'è en quartiér parçialment autogoernà de la çità de Copenhagen, Danemàrca; che l'ha stabilìo en stato semi-legàlmente riconosùo de comunità indipendente. Christiania l'è sta fondà en el 1971, quando en grùpo de "hippie" l'ha ocupà n'area costituìa da edifici militari abandoné. Una de le persone piasé influenti de la maraja l'era Jacob Ludvigsen, che el publicàva en jornàl anàrchico, che anunciò la proclamaçiôn de la çità lìbara. Par anni lo stato legàl de la šòna l'è rimasto gràn "bìšo", e el goèrno Danése l'ha proà, invàn, de liberàr la šòna ocupà de Christiania. Te pôl entràr drénto Christiania solo atraverso dô entrate prinçipàli e no se pôl entràr con autoveicoli, l'è ànca proibìo ciapàr fôtô drénto la çità.
[modifica] El comèrcio de dròghe legére
Famôša par la sô via prinçipàl, ciamà ànca "pusher street", ndoe l'hashish l'éra vendùa da negosietti fìsi fin al 2004, Christiania la g'ha comunque de le regole che le vieta le dròghe pesanti. Christiania l'ha negoçià n'acòrdo co el ministèro de la difesa danése (che l'è ancora parôn de el terén ndoe l'è stà fondà la "çità lìbara") en el 1995; e quei che i abìta en la çità de Christiania no i pàga le tàse. El futùro de Christiania l'è però mìa cèrto: le autorità danési le sèita a far preçiôni par la rimoçiôn de Christiania. La risposta de i abitànti l'è stà gràn spiritosa: par esèmpio, en el 2002, el goèrno l'avea chiesto che la comerciališaçiôn de l'hasish la vegnése scônta en pôcô; quindi le bancarèle i è stè coèrte co dei teli mimètici de tipo militàr. En el 2004 le bancarèle i è stè demolìe pàr inisiatìva de i proprietàri. Come pàr dìr al goèrno danése de no continuàr co el progèto de demoliçiôn de la "çità lìbara". La vèndita de le sostanse legére la contìnua comunque, ànca se su bàse personàl.
[modifica] Stòria
La çità la nàse en i anni '70, da na ìdea de en grùpo de "hippie" europèi che i ha ocupà na çitadèla militàr en dišuso e i tàca a ciamarla "stàto lìbaro de Christiania". I abitànti de la çità dopo varie ciàse i ha catà n'acòrdo co el goèrno danése par el riconoscimento de Christiania come sìto autogestìo. La comunità la sa, par trent'anni, basà sul prinçìpio de autogestiôn e de la proprietà coletìva. Ma Christiania l'éra dientà famosa en euròpa parché drénto la çità, se podéa vènder e consumàr le droghe legére. L'uso e véndita de dròghe pesanti l'è sempre stà vietà e bandìo. Drénto la çità, gràn conosùi i era i negosi de artigianàto locàl, la famosa "pusher street" e i servisi par i çitadìni, tuti autogestìi. La çitadéla danése l'è ànca conosùa par el divièto de circolaçiôn de le màchine, i edifici coloré e la mancansa de poliçìa.
Christiania l'è n'esperiménto sociàl unico al mondo e ànca n'atraçiôn tùristica; n'utopìa en tèra basà su i prinçìpi de el rispèto e de la lìbara deciçiôn personàl. Praticaménte, na šòna gestìa da n'ideàl de l'anarchìa pacifìsta.
