Gỗ

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Gỗ là một dạng tồn tại vật chất có cấu tạo chủ yếu từ các thành phần cơ bản như: xenluloza (40-50%), hemixenluloza (15-25%), lignin (15-30%) và một số chất khác. Nó được khai thác từ các cây thân gỗ hoặc các cây bụi.

Mục lục 1 Công dụng của gỗ 2 Ưu, nhược điểm của gỗ và cách khắc phục 2.1 Ưu điểm của gỗ 2.2 Nhược điểm và biện phán khắc phục 3 Gỗ sớm, Gỗ muộn 4 Gỗ giác, Gỗ lõi 5 Tham khảo

[sửa] Công dụng của gỗ

• Sơ bộ thống kê hiện nay trên thế giới có khoảng trên 100 ngành dùng gỗ làm nguyên, vật liệu với trên 22.000 công việc khác nhau và sản xuất ra hơn 20.000 loại sản phẩm.
• Gỗ là nguyên, vật liệu được con người sử dụng lâu đời và rộng rãi nhất, là một trong những vật tư chủ yếu của nền kinh tế quốc dân.
• Trong các văn kiện chính thức từ trước tới nay, chính phủ Việt Nam vẫn xếp gỗ đứng hàng thứ ba sau điện và than.
• Gỗ được sử dụng rất rộng rãi trong công nghiệp, nông nghiệp, giao thông vận tải, kiến trúc, xây dựng, khai khoáng.
• Ngoài ra gỗ còn được dùng làm văn phòng phẩm, nhạc cụ, dụng cụ thể dục thể thao, đóng toa tầu, thùng xe, thuyền, phà, cầu cống, bàn ghế và dụng cụ học sinh, đồ dùng trong gia đình, công sở và chuyên dùng như bệnh viện, thư viện...

[sửa] Ưu, nhược điểm của gỗ và cách khắc phục

[sửa] Ưu điểm của gỗ

• Cách nhiệt, cách điện, ngăn ẩm tốt, nhiệt dãn nở bé.
• Mềm nên có thể dùng các máy móc, dụng cụ để cưa, xẻ, bào, khoan, tách chẻ với vận tốc cao.
• Dễ nối ghép bằng đinh, mộng, keo dán.
• Có vân thớ đẹp, dễ nhuộm màu, dễ trang sức bề mặt.
• Dễ phân ly bằng hóa chất dùng sản xuất giấy và tơ nhân tạo.
• Là nguyên liệu tự nhiên, chỉ cần trồng, chăm sóc và dùng máy móc dơn giản để khai thác và chế biến là có được.

[sửa] Nhược điểm và biện phán khắc phục

• Sinh trưởng chậm, đường kính có hạn, có nhiều khuyết tật tự nhiên. Cần sử dụng các biện phán kỹ thuật lâm sinh hợp lý trong công tác trồng và chăm sóc rừng.
• Dễ mục, dễ bị sinh vật (mối, mọt,...) phá hoại. Cần phun tẩm các hóa chất chống mối mọt.
• Đàn hồi thấp. Cần biến tính gỗ bằng phương pháp ép hoặc ngâm hóa chất.
• Trong khi phơi sấy thường dễ nứt nẻ, cong vênh, biến hình. Cần có phương án cưa xẻ, bóc lớp thích hợp.
• Trong thân thường có các chất chiết xuất, thường gây khó khăn cho công việc trang sức bề mặt sản phẩm, hoặc ăn mòn các công cụ cắt gọt.
• Tỷ lệ co dãn cao, sản phẩm thường chịu tác động lớn của độ ẩm, nhiệt độ môi trường. Cần loại bổ các yếu tố gây co dãn này:

• Ngâm tẩm hóa chất nhằm thay thế các gốc (-OH) trong gỗ
• Sấy gỗ để loại bỏ nước tự do và nước thấm khỏi gỗ. Sấy ở nhiệt độ 103±2^oC

• Dễ bắt lửa, dễ cháy. Cần ngâm tẩm hoặc sơn phủ các chất chống bắt lửa

[sửa] Gỗ sớm, Gỗ muộn

• Gỗ sớm là phần gỗ sinh ra trong 1 chu kỳ sinh trưởng ở điều kiện sinh trưởng thuận lợi (ở Việt nam thường là mùa xuân hạ). Gỗ sớm thường có màu sáng hơn. Các tế bào gỗ sớm thường có vách mỏng, ruột lớn. Khả năng chịu các lực cơ học là thấp hơn.
• Gỗ muộn là phần gỗ sinh ra trong một chu kỳ sinh trưởng của cây gỗ ở điều kiện sinh trưởng không thuận lợi (ở Việt nam thường là mùa thu đông). Gỗ muộn thường có màu thẫm. Tế bào gỗ muộn vách dầy, ruột nhỏ, khả năng chịu tác động cơ học tốt.

[sửa] Gỗ giác, Gỗ lõi

Gỗ lõi là do gỗ giác hình thành nên. Đây là một quá trình biến đổi sinh học, vật lý và hóa học rất phức tạp. Trước hết tế bào chết, thể bít hình thành, các chất hữu cơ xuât hiện: nhựa cây, chất màu, tanin, tinh dầu,... Ở trong ruột tế bào thấm lên vách tế bào làm cho gỗ lõi có màu sẫm, nặng, cứng, khó thấm nước, đồng thời có khả năng chống sâu, nấm, mối, mọt hơn gỗ giác.

Trên mặt cắt ngang gỗ lõi có màu sẫm hơn so với gỗ giác

[sửa] Tham khảo

• Giáo trình khoa học gỗ - ĐH Lâm nghiệp Việt nam