Tập đoàn quân
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Tập đoàn quân (tiếng Anh: Army, tiếng Nga: Армия) là đơn vị quân đội chính quy cấp chiến dịch – chiến lược tại một số nước có quân đội rất lớn như Liên Xô, Đức Quốc Xã, Anh, Mỹ... nhất là trong hai cuộc đại chiến thế giới. Trong một cuộc chiến quy mô quá to lớn như thế chiến II, tập đoàn quân là cấp đơn vị cơ bản tiến hành các chiến dịch tấn công và phòng ngự lớn quy mô chiến dịch – chiến lược.
Là đơn vị cấp trên của cấp quân đoàn: một tập đoàn quân thường có từ 3-4 quân đoàn (khoảng 10-15 sư đoàn chưa kể các đơn vị độc lập), cấp đơn vị cao hơn tập đoàn quân là phương diện quân (của Liên Xô Фронт) và cụm tập đoàn quân (của Đức Army group) – đó là đơn vị tác chiến cấp chiến lược: một phương diện quân Liên Xô hoặc “cụm tập đoàn quân” Đức thường có từ 3 đến 5 tập đoàn quân.
Trong thực tế chiến tranh thế chiến II, trong quân đội Xô Viết để tiện chỉ huy trực tiếp, cấp quân đoàn thường chỉ tồn tại trong các binh chủng đặc thù như xe tăng, thiết giáp, cơ giới, kỵ binh... còn tập đoàn quân bộ binh gồm 10-15 sư đoàn bộ binh thì chỉ huy trực tiếp không qua cấp trung gian là quân đoàn. Vì vậy tại Việt Nam thường có sự hiểu và dịch thuật không đúng tập đoàn quân là quân đoàn. Trong biên chế quân đội Việt Nam từ trước đến nay vì quy mô chiến trường nhỏ nên chưa bao giờ quân đội tổ chức đến cấp tập đoàn quân.
Trong thế chiến II, một sư đoàn Đức có biên chế tiêu chuẩn là 1,5 vạn quân gấp đôi sư đoàn Xô Viết (biên chế tiêu chuẩn 8.000 quân) và trong một tập đoàn quân Đức thường có số sư đoàn nhiều hơn so với tập đoàn quân Xô Viết do đó trên thực tế một tập đoàn quân Đức có lực lượng thường là khoảng 30 vạn quân xấp xỉ một phương diện quân Xô Viết, trong khi đó một tập đoàn quân Xô Viết thường có số quân khoảng trên dưới 10 vạn quân.
