Aiwe di Lesse
Èn årtike di Wikipedia.
|
||||
|---|---|---|---|---|
 |
||||
| Longueur | 89 km | |||
| Hôteur å sourdant | 490 m | |||
| Debit moyén | m³/s | |||
| Sitindêye del vå | km² | |||
| Sourdant | Ôtchamp | |||
| S' egoline dins | Mouze | |||
| Passe pa | Årdene, | |||
L' Aiwe di Lesse sourd inte Ôtchamp et Rcogne, foû do Platrê d' Libråmont.
L' Aiwe-di-Lesse si pormoenne e l' Årdene tot rascodant les surès aiwes k' ont arozé les teréns å schayisse.
Pu, ele disvale sol Fåmene, eyu çk' ele rascontere les pires castinnes, pus doûces, k' elle a hagnî å lon des ans et des siekes. Ele mousse e tere å Trô d' Belvå, tot s' distournant di s' vî vî lét, k' on lome li Schavêye. Ele va cåvler les grotes di Han et rexhe på Trô d' Han.
Ele rifrè parey on pô pus lon, a Rotchfoirt, pu co a toplin d' ôtès plaeces, come li Trô d' Tchaleu, li Trô des Nûtons et co l' Trô do Frontå a Furfô. Bråmint di ces trôs la sont des sites arkeyolodjikes impôrtants.
Tot tournicant, vo l' la-st evoye so Mouze a Ansreme åd triviè d' ene vå di blankès rotches. Dins les pus beles, on n' pout nén passer a costé des Aweyes di Tchaleu (Chaleux), sins vs les mostrer.
L' Aiwe di Lesse passe pa Ôtchamp, Anloe, Viyance (droete erive), Maissin (gåtche erive), Transene (droete erive), Lesse (la k' ele riçût Our), Dåvdisse (elle î rçût l' Almaxhe), Almå, Tchanlî, Stegne, Belvå. Tot ç' payis la si lome li Hôte-Lesse.
Après aveur rexhou d' tere a Han-so-Lesse, ele ripasse pa Epråve (l' Aiwe di Lome s' î vént maxhî), Lessive, Viyé-so-Lesse (Wimbe î agolene), Ciergnon, Wanlin, Liswer (Hour), Houyet, Furfô, Hu-ls-Ôneas, Cele-dilé-Dinant et Ansreme.
Po l' etimolodjeye et les vîs scrijhas, riwaitîz dins l' esplicant motî.
