Reigoldswil

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

Wappe

Basisdate
Kanton:	Basel-Landschaft
Bezirk:	Waldeburg
BFS-Nr.:	2893
PLZ:	4418
Koordinate:	47° 24' n. Br. 7° 41' ö. L.
Höchi:	509 m ü. M.
Flächi:	9.25 km²
Iwohner:	1525 (31. Dezember 2005)
Websyte:	www.reigoldswil.ch
Charte

Technische Yschränkung:
Dr koräkt Titel wär: »Reigetschwyl«

Dialäkt: Baseldytsch

Reigetschwyl (hochdytsch Reigoldswil), umgangssprochlich au "Reigeli", isch e politischi Gmeind im Bezirk Waldeburg vom Kanton Basel-Landschaft in dr Schwiiz.

[ändere] Lag / Porträt

Reigetschwyl liggt inere natyrlige Mulde z'hinderscht im Tal vo dr hindere Fränke am Fuess vo dr Wasserfalle. D Gmeind isch wird sitt yber hundert Joor mit dr erschte konzessionierte Buslinie vo dr Schwiiz (durch d Autibus AG Lieschtel (AAGL)) vo Lieschtel här erschlosse. Reigetschwyl isch Talstation vor Wasserfallebahn, wo uff 928 m. ü. M. uff d Wasserfalle, emene Höhezug vom Faltejura, fiehrt. Die Gondelbahn isch 2006 neu baut worde und isch die einzigi Gondelbahn vo dr Nordweschtschwiiz.

Reigetschwyl gheert zu de gressere Gmeinde vom Bezirk Waldeburg und duet ihn im Oschte vo Nord bis Süd langzoge usfylle. Nochbergmeinde vo Reigetschwyl gitts vili (im Norde agfange, yber Oschte): Ziefe, Arbetschwyl, Ditterte, dr Tschoppehof, Waldeburg, Louel, Brätzbl und die soledurnische Mümliswil-Ramiswil im Süde und Seewe im Nordweschte.

[ändere] Wappe

S Wappe gitts sit 1937 und isch in zwei Helftene teilt. Unte isch uff blauem Grund e silbrige wälleartige Schregbalke abbildet, in dr obere Helfti uff goldigem Grund en Adler mit rote Fäng und Schnabel, wone villfarbigs Fäderkleid hett. Die under Helfti wiist uff d Lag vor Gmeind hi: unterhalb vo dr Wasserfalle, vo wo uss vili Bächli ins Tal fliesse, Reigetschwyl isch au Quellort vo dr hindere Fränke. Dr oberi Teil erinneret a die ehemoligi Zuegheerigkeit vor Gmeind zur Herrschaft Froburg (Froburger Wappe).

[ändere] Gschicht

Fund und Flurnäme belegge, ass scho zer Zyt vo de Römer und im frieni Mittelalter Lyt z' Reigetschwyl gläbt hän. Dr Ortsname wird 1152 als Rigoltswilre (Wiiler vom Rigolt) s'erschti Moll erwähnt. Erschti bekannti Bsitzer vom Dorf sin d Herre vo dr Froburg gsi. Ihri Leensherre, die Edle vo Rifestai, hän uff ihrer schwer zuegänglige Burg öschtlig vom Dorf gläbt. 1366 glangt dr Ort zämme mit em ganze Amt Waldeburg an Bischof vo Basel und 1400 an d Stadt Basel sälber. Friener hett Reigetschwyl zämme mit Louel und Brätzbl e Chile z Louel gha. Nochdäm die abbrennt isch, hett me 1562 e eigni Chile baut, sitt 1765 bilet Reigetschwyl mit Dittere e Chilegmeind. Im 19. Joorhundert hän vieli Reigetschwyler wie vili Oberbaselbieter vo dr Siidebandwäberei gläbt. Will d Siidebandherre z'Basel d Lytt hyffig mit Fynf-Frangge-Styck (Foifliber) zahlt hett und im Reigetschylertal d Siidebandwäberei bsunders stark usprägt gsi isch seit me em Tal no hytte glägentlig Foiflibertal.

[ändere] Sehenswürdigkeite / Turismus

Hauptsehenswürdigkeit und touristische Aziehigspunkt witherum isch d Wasserfalle und d Wassefallebahn (Gondelbahn). Friener im Winter e Skigebiet, isch hytte no Schneewandere und Schlittle im Winter meglig. Im Summer isch d Wasserfalle e beliebts und sehr scheens Wandergebiet. Drnäbe ka me folgends aluege: