A Buerda
De Biquipedia
|
A Buerda |
|||
|---|---|---|---|
|
|
|||
 A Ilesia de San Sebastián d'A Buerda. Nao romanica e campanar d'o sieglo XVI |
|||
| Comunidá autonoma |  Aragón |
||
| Probinzia |  Uesca |
||
| Redolada | Sobrarbe | ||
| Codigo postal | 22360 | ||
| Latitú Lonchitú |
|
||
| Superfizie | 17,8 km² | ||
| Altaria | 569 m. | ||
| Distanzia | 118 km enta Uesca | ||
| Poblazión | 174 ab. | ||
| Chentilizio | {{{chentilizio}}} | ||
| Ríos | Zinca | ||
| Pachina web | {{{web}}} | ||
 |
|||
A Buerda (Labuerda á castellán) ye uno monezipio e termino monezipal á la redolada de Sobrarbe, á la Probinzia de Uesca.
Zirclau d'os mónz d'Escalona per o norte, a Sarra de San Bisorio á ponient, con o riu Zinca fendo á parti de muga natural con o monezipio d'o Pueyo d'Araguás ent'á liebán, e mugán á lo sur con termino de l'Aínsa-Sobrarbe, chira-se á 4 quilometros ent'á o norte d'ixa localidat e constiutuye lo más chicolón termino monezipal á ro Sobrarbe zentral, dimpués de Palo.
O termino monezipal ye constituito d'o lugar d'A Buerda, nuclio alazetal e seo d'o Consello Monezipal, sito en a bal e plegato t'a Zinca, d'onte yé plausible d'eixir-ne ta una carretera que fa bía ent'o lugar de San Bizién d'a Buerda. Iste seugundo nuclio ye asientau á tocar d'a Sarra de San Bisorio e tién una important ilesia e conxunto eclesiastico datau d'á seugunda meidat d'o sieglo XII, parti constitutiba d'o singular periodo, istorica e arquiteutonicament, d'o romanico altaragonés.
La terzena finca que forma parti d'o monezipio d'A buerda ye ro nuclio de Fontanal. Autualment á estau d'abandonamient, gosaba á ser integrau per una bibienda e una capiella, a más d'os edifizios agricolas consecuenz á ra suya calidat d'isolamient a meya bía dend'a Sarra de San Bisorio ent'os monz d'Escalona, á uno paso natural enta Muro de Bellós e ro mugant monezipio de Puertolas.
[Editar] Demografía
- Á l'añada de 1900: 418 abitánz.
- Á l'añada de 1950: 327 abitánz.
- Á l'añada de 1978: 191 abitánz.
- Á l'añada de 2005: 174 abitánz.
[Editar] Economía
L'economía d'os roldes d'A Buerda yera tradizionalment ligata á l'agricultura á ro nuclio baxo, con regadíus á pleganzas d'o río, e secáns á ras planas zircundanz, y sient á los nuclios de San Bizién e Fontanal superada en importanzia per a rematería güellera e bacuna. Zaguerament ista desposizión d'os seutors economicos ye cambeata ent'á uno enforzimiente d'o seutor d'es serbizios.
[Editar] Istoria
No en son guaires es datos que se'n tienen d'o lugar d'A Buerda d'antis que no s'alzase a torre d'a ilesia suya, mas que a ilesia bi yera probablement en o puesto an güei troba-se-be tota a localidat, per suposizions, podeba estar uno templo antigo en o zentro d'una extensión agricola perque es campos que embolican o nuclio (A Ribera d'A Buerda) son bels d'es més extensos que se troban dend'astí ent'a Plana, con l'exzepzión güei chupida d'as tierras de Meyano, embediatos per mutos lugars d'o Sobrarbe.
Se crei que o nome d'o lugar ye benito d'una eboluzión (alabet castellanizant) d'a parola Borda, perque como se'n diz de boca de mutos pobladors d'ixas bals, as casas d'A Buerda finqueban á tiempes antigos en bel puesto d'es monz d'a redolada, bez que en es campez de Troteras (á meyo camín ta l'Aínsa), Coseñor (camín ta Escalona) ó A Plana.
| Lugars d'o monezipio d'A Buerda | |
|---|---|
| A Buerda | Fontanal | San Bizién d'a Buerda |
