Oscar Wilde
Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
Oscar Wilde | |
---|---|
Irski pisac |
|
rođen: | 16. oktobar, 1854. Dublin, Irska |
preminuo: | 30. novembar, 1900. Pariz, Francuska |
Oscar Fingal O'Flahertie Wills Wilde (Dublin, 16. oktobar 1854. - Pariz, 30. novembar 1900.) je bio irski pisac koji je poznat po romanima i homoseksualnoj aferi zbog koje je završio u zatvoru.
Sadržaj |
[uredi] Biografija
Oscar Wilde je rođen 16. oktobra 1854. godine u Dublinu u Irskoj, dvije godine nakon starijeg brata Wiliama. Pohađao je "Trinity College" u Dublinu od 1871.- 1874. godine. Dobio je stipendiju za "Magdalena koledž" u Oxsfordu koji je počeo pohađati 1875. godine. Najveći uticaj na Wildea kao umjetnika u to vrijeme imali su: Svinbern, Walter Peter i John Raskin. Pohađajući Oxsford zbog svog ekscentričnog ponašanja imao je problema s profesorima. Tokom 1875.- 1876. godine Oscar objavljuje poeziju u nekoliko literarnih magazina. 1876. godine se ponovo našao u Irskoj zbog smrti oca i nastavlja s objavljivanjem poezije a 1878. godine dobija Nagradu za Englesku književnost. Uskoro napušta Oxsford i odlazi u London gdje polako stiče popularnost među književnicima. Stekavši popularnost kao književnik 1882. godine odlazi u Ameriku. Poslije povratka iz Amerike živio je nekoliko mjeseci u Parizu. 1884. godine ženi se s Constans Loyd u Londonu i dobija dva sina Chirila i Viviana. Tokom tih godina Wilde je radio kao novinar a pored toga je i dalje pisao poeziju i drame. 1890. godine objavio je svoje najčuvenije djelo, roman Slika Doriana Greya. U to vrijeme je Wilde doživio najveću slavu. Ali u ljeto 1891. godine upoznaje lorda Alfreda Daglasa u kojeg se zaljubljuje. U to vrijeme postaje i alkoholičar a njegova slava počinje polako padati. 1895. godine je osuđen na dvije godine prinudnog rada zbog "nakaznog ponašanja". Poslije povratka iz zatvora seli se u Pariz gdje je umro 30. novembra 1900. godine napušten od svih.
[uredi] Sjećanje na pisca
Stogodišnjica smrti slavnog pisca bila je obilježena istovremeno u Parizu, Londonu i Dublinu. Ambasadori Irske i Britanije digli su u Prizu čaše sa skupocjenim šampanjcem u čast genija, a katolički svećenik održao je dirljiv govor o nekad izgubljenom sinu koji je ponovo nađen... U Londonu je lord Douglas, unuk Wildeovog najpoznatijeg ljubavnika Bouzia, svirao polku na klaviru za predsjednicu Irske Mary McAlis. Irska predsjednica je svečano otvorila londonsku izložbu o Oscaru Wildeu u Britanskoj biblioteci. Troškove oko Wildeove izložbe u Londonu pokrila je kompanija "Taitinger" koja proizvodi šampanjac. U Dublinu je komemoracija prošla najskromnije – okupljanjem nekoliko desetina ljubitelja ispred Wildeove rodne kuće, gdje je danas prometna stanica metroa. Interesantno je da su i Dublin i London tek nedavno podigli spomenik Oscaru Wildeu. U Londonu je spomenik 1998. godine ponosno otkrio britanski ministar za kulturu, Chris Smith, inače otvoreni homoseksualac. On je zahvalio Wildeu što je dao svoj život da bi danas zaživjelo društvo koje tolerira različitosti. Na spomeniku su uklesana Wildeove riječi:
"Svi smo mi u provaliji, samo neki gledaju u pravcu zvijezda."
U Dublinu je Wildeov spomenik poznat po skupocjenom metalu od kojeg je njegov kaput izrađen.
[uredi] Wildeova djela
[uredi] Priče
- Sretni princ- 1888.
- Sebični div- 1888.
- Odani prijatelj- 1888.
- Neobična raketa- 1888.
- Zločin lorda Artura Sevila- 1891.
- Duh iz Cantervillea- 1891.
- Mladi Kralj- 1891.
- Ribar i njegova duša- 1891.
- Djete – Zvjezda- 1891.
[uredi] Poeme u prozi
- Umjetnik- 1894.
- Sljedbenik- 1894.
- Gospodar- 1894.
- Učitelj mudrosti- 1894.
[uredi] Roman
- Slika Doriana Greya - 1891.
[uredi] Drame
- Vjera ili Nihilisti- 1880.
- Vojvodkinja od Padove- 1883.
- Salome- 1894.
- Zabava gospođe Vindermer- 1893.
- Nemoćne žene- 1894.
- Idealni muž- 1899.
- Važno je zvati se Ernest- 1899.
- Florentinska tragedija
[uredi] Vanjski linkovi
- Oscar Wilde - biografija-citati-djela (en)
- Oscar Wilde biografija i govor koji je održao na svom suđenju