New Immissions/Updates:
boundless - educate - edutalab - empatico - es-ebooks - es16 - fr16 - fsfiles - hesperian - solidaria - wikipediaforschools
- wikipediaforschoolses - wikipediaforschoolsfr - wikipediaforschoolspt - worldmap -

See also: Liber Liber - Libro Parlato - Liber Musica  - Manuzio -  Liber Liber ISO Files - Alphabetical Order - Multivolume ZIP Complete Archive - PDF Files - OGG Music Files -

PROJECT GUTENBERG HTML: Volume I - Volume II - Volume III - Volume IV - Volume V - Volume VI - Volume VII - Volume VIII - Volume IX

Ascolta ""Volevo solo fare un audiolibro"" su Spreaker.
CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Setun - Wikipedia

Setun

aus Wikipedia, der freien Enzyklopädie

Setun (russisch Сетунь) war ein auf balancierter ternärer Logik aufbauender Computer, welcher 1958 in der Sowjetunion entwickelt wurde.

Inhaltsverzeichnis

[Bearbeiten] Beschreibung

Der SETUN-Computer war der weltweit einzige Rechner, der auf dem Prinzip der balancierten ternären Logik (-1, 0, 1) basierte. Er wurde für Lehrzwecke und wissenschaftliche Aufgaben (z.B. Agrochemie, Nuklearforschung) eingesetzt. Vom SETUN wurden in den 1960er Jahren 50 Exemplare gebaut, die in allen Teilrepubliken der Sowjetunion zum Einsatz kamen. Der Computer erhielt seinen Namen nach dem Flüsschen Setun, das in der Nähe der Moskauer Lomonossow-Universität fließt.


[Bearbeiten] Geschichte

Der trinäre Computer SETUN wurde von 1956-1958 durch ein Team um den sowjetischen Funkingenieur Nikolai Petrowitsch Brussenzow entwickelt. Die sich langsam vom Zweiten Weltkrieg erholende Wirtschaft und Wissenschaft des Landes sollte mit elektronischen Rechnern für Lehrzwecke und wissenschaftliche Anwendungen ausgerüstet werden. 1956 trafen sich einige Ingenieure und Studenten des von Sergei Lwowitsch Sobolew geleiteten Computer-Forschungszentrums der Moskauer Lomonossow-Universität in einem Seminar, an dem neben Michail Romanowitsch Schura-Bura, Konstantin Adolfowitsch Semendjajew und Jewgeni Andrejewitsch Schogolew auch der junge Brussenzow teilnahm.

In den darauf folgenden Jahren wurden 50 Computer in der Fabrik für Mathematische Maschinen in Kasan zum Stückpreis von 27.000 Rubel hergestellt. Obwohl es für den in der gesamten Sowjetunion an Universitäten und in der industriellen Produktion eingesetzten Computer (u.a. in Nowosibirsk, Kaliningrad, Jakutsk, Aschchabad, Magadan, Odessa, Irkutsk, Krasnojarsk, Duschanbe, Machatschkala) keinen offiziellen technischen User-Support gab, lief der SETUN nach Aussagen von Nikolai Brussenzow meist fehlerfrei. Brussenzow und sein Team entwickelten 1970 das Nachfolgemodell SETUN 70. Jedoch favorisierte das Staatliche Planungskomitee Gosplan andere Projekte und die Entwicklung wurde eingestellt.

Auch in den USA und Kanada wurde zu Ternär-Bauelementen geforscht. Allerdings zeigte sich spätestens in den beginnenden 1970er Jahren, dass die Entwicklung von ternären Bauelementen angesichts der bereit sehr vorangeschrittenen binären Technologien zu teuer wurde. Die Rechenkapazitäten nahmen im Vergleich zu den beginnenden Sechzigern derart stark zu, dass ternäre Rechenoperationen problemlos auf binären Computern emuliert werden konnten.

[Bearbeiten] Technische Spezifikation

SETUN ist sequentiell aufgebaut und besitzt einen RAM aus Eisenkernen (Kernspeicher) mit 3 Seiten a 54 Words. Die Magnettrommeln arbeiten mit dem RAM als Cache zusammen. Der Inhalt des Index-Registers kann, abhängig vom Wert des Adressen-Modifizierungstrits (+, 0, -), zum Adressenteil der Instruktion addiert oder von ihr subtrahiert werden. Das Befehlsset besteht aus nur 24 Befehlen, die folgende Funktionen ermöglichen: Mantissen-Normalisierung für Fließkomma-Rechnung, Shift, kombinierte Multiplikation und Addition.

[Bearbeiten] Referenzen

Klimenko, Stanislav V.: Computer science in Russia: A personal view. IEEE Annals of the history of computing, v 21, n 3, 1999

Malinovski, B. N.: Istorija vychislitel’noj tekhniki v licakh. Kiev, 1995, (in Russisch)

Rumjanzev, Dmitri: Nieder mit den Bytes! Ein Interview mit N.P. Brusenzov. Upgrade 33 (175), August, 2004, (in Russisch)

Žogolev, Y. A.: The order code and an interpretative system for the Setun computer. USSR Comp. Math. And Math. Physics (3), 1962, Oxford, Pergamon Press, p 563-578

G. Trogemann, A. Y. Nitussov, W. Ernst (Hg.), Computing in Russia: The History of Computer Devices and Information Technology revealed. Vieweg Verlag, July 2001


[Bearbeiten] Weblinks

Andere Sprachen

Static Wikipedia (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2006 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia February 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu