Μαρκησία ντε Πομπαντούρ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η Ζαν Αντουανέτ Πουασόν,μαρκησία ντε Πομπαντούρ (Jeanne Antoinette Poisson,Marquise de Pompadour),γεννήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 1721 στο Παρίσι,και πέθανε στις 15 Απριλίου 1764 στις Βερσαλλίες ήταν μια πολύ διάσημη μαιτρέσσα του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΕ'.

Η μαρκησία ντε Πομπαντούρ από τον Μπουσέρ

[Επεξεργασία] Παιδική ηλικία

Γεννημένη στο Παρίσι από έναν πλούσιο τραπεζίτη πατέρα,η Ζαν Αντουανέτ είχε από μικρή το όνειρο να γίνει ερωμένη του βασιλιά. Μάλιστα όταν ήταν σε ηλικία 9 ετών μια γριά μάντισσα της είχε πει πως μια μέρα θα γίνει η μαιτρέσσα του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΕ'.Έκτοτε ζούσε με αυτό το όνειρο.Πήγε σχολείο στο μοναστήρι των Ουρσουλίνων στο Παρίσι. Το 1741,σε ηλικία 20 χρονών παντρεύτηκε τον Σαρλ Γκιγιώμ λε Νορμαν Ντ'Ετιόλ(Charles Guillaume le Normant d'Etiolles)ο οποίος ήταν αξιωματικός στρατού.

[Επεξεργασία] Μαιτρέσσα του βασιλιά

Στις 25 Φεβρουαρίου 1745 δόθηκε στις Βερσαλλίες ένας μεγάλος χορος μασκέ με αφορμή τον γάμο του πρίγκηπα Λουδοβίκου, γιο του Λουδοβίκου ΙΕ' και διάδοχο του γαλλικού θρόνου. Εκεί της δόθηκε η ευκαιρία να τραβήξει την προσοχή του βασιλιά και από τότε ο βασιλιάς μαγεύτηκε από την ίδια. Μέσα στους επόμενους μήνες με διαταγή του βασιλιά πήρε διαζύγιο από τον Σαρλ Γκιγιώμ,τον προηγούμενο άντρα της.Τον Ιούλιο έγινε μαρκησία και απόκτησε δικό της μαρκισάτο στα νότια της Γαλλίας. Αυτό ήταν πρωτοφανές για την εποχή εκείνη, καθώς για πρώτη φορά ενα άτομο από αστική καταγωγή εισήλθε στην υψηλή αριστοκρατική κοινωνία των Βερσαλλιών. Τέλος τον Σεπτέμβριο έγινε η επίσημη παρουσίαση στη γαλλική βασιλική αυλή ως επίσημη μαιτρέσσα του βασιλιά.

Την θέση της ως μαιτρέσσα την κράτησε ως τον θάνατο της, το 1764, αν και οι σεξουαλικές επαφές με το βασιλιά τέλειωσαν το 1750.Το ότι κράτησε σχεδόν 20 χρόνια αυτήν τη θέση οφείλεται στο γεγονός ότι δεν έκανε το κλασσικό λάθος όπως οι προηγούμενες μαιτρέσσες να κάνει εχθρό τη νόμιμη σύζυγο του βασιλιά, τη βασίλισσα, αλλά επεδίωξε να μην την προσβάλλει δημόσια τουλάχιστον.

Η μαρκησία ντε Πομπαντούρ το 1752

Επιπλέον δημιούργησε έναν κύκλο από φίλους και συμμάχους,με κατάλληλο χειρισμό των διάφορων ίντριγκων στην βασιλική αυλή. Επί 5 χρόνια διήυθυνε στις Βερσαλλίες ένα δικό της προσωπικό θέατρο,με το οποίο πρόσφερε διασκέδαση και ψυχαγωγία στο βασιλιά.

[Επεξεργασία] Επιρροή και δύναμη

Χρησιμοποίησε την θέση της για να προωθήσει συγγραφείς και καλλιτέχνες. Η έκδοση της Εγκυκλοπαίδειας που ολοκληρώθηκε σταδιακά από το 1750 ως το 1760 οφείλεται σε αυτήν, καθώς προστάτεψε τους συγγραφείς της, τον Ντιντερό, κυρίως. Πολλοί ζωγράφοι προωθήθηκαν από την μαρκησία,όπως ο Φρανσουά Μπουσέ(Boucher) και ο Ντρουέ(Drouais). Με την πάροδο των χρόνων απέκτησε πολλές εκτάσεις γης ως δώρο από τον βασιλιά, όπως και πολλά κάστρα και πύργους, τα οποία ανακαίνισε και επίπλωσε με πολυτέλεια. Αλλά η συντήρηση αυτών των δεκάδων κατοικιών καθώς και οι μόνιμοι καλλιτέχνες στην υπηρεσία της, απαιτούσαν μεγάλο μερος από τις βασιλικές δαπάνες. Επίσης ίδρυσε το διάσημο εργοστάσιο πορσελάνης στις Σέβρες, δυτικά του Παρισιού.

Εκτός από καλλιτεχνική επιρροή είχε και κάποια πολιτική επίδραση.Κατά την διάρκεια του Επταετούς Πολέμου συμβούλεψε τον βασιλιά να συμμαχήσει με την Αυστρία κατά της Πρωσίας. Η πολιτική της επιρροή όμως ήταν μικρότερη από αυτήν που νόμιζαν οι ιστορικοί ως τον 19ο αιώνα.

[Επεξεργασία] Απόγονοι

Από τον γάμο της με τον Σαρλ Γκιγιώμ επέζησε μόνο ένα κορίτσι,η Αλεξανδρίνα,γεννημένη το 1744,η οποία όμως πέθανε το 1754 από φυματίωση. Μάταια προσπάθησε η μαρκησία να βάλει την κόρη της στην βασιλική οικογένεια με γάμο της κόρης της με ένα μέλος της.