Commodore 64
El Vikipedio
La Commodore 64 [Komodor 64] (aŭ CBM64) estas la plej konata porhejma komputilo de la usona firmao Commodore. Ĝi datas de la komenco de la porhejmaj kaj porhobiaj komputiloj.
Enhavo |
[redaktu] Ecoj
La aparaton oni surmerkatigis en la jaro 1983. La komputilujo estis speco de dika klavaro. La komputilo mem troviĝis sub la klavoj. Monitoro por bildo kaj sono estis televidilo. La komputilo laŭ la Guinness-libro de rekordoj estas la plej ofte vendata komputilo iam ajn.
La numero 64 indikas la kvanton de labormemoro.
[redaktu] Eblecoj
La sistemo baziĝas je la procezilo MOS 6510, varianto de la MOS 6502-procezilo kaj estis ekipita kun la VICII (video-interfaca blato) kaj SID6581 (soninterfaca blato), dank' al kiuj la aparato havis sufiĉe bone evoluitajn grafikajn kaj sonajn eblecojn.
Tiaj eblecoj ĉe la IBM-komputiloj kaj klonoj nur multaj jaroj poste aperis. Kun Commodore-65 komputilo unuafoje ekhavis malbazajn soneblecojn. La SID-blato estis kompleta sonsintezilo, kiu estis perprograme stirite. Ĝis hodiaŭ tiu ĉi blato estas tre ŝatata, ĝi estas konsiderata kiel unu el la plej gravaj blatoj iam ajn. Ankaŭ la VICII-blato estis tre malbaza por la komenco de la 80aj jaroj.
[redaktu] Storo
Por povi registri programojn kaj datumojn, oni uzis kasedon. La komputilo uzis altajn sonojn por registri ciferecajn datumojn. Tio ĉi estis tre malrapida procezo; daŭris facile ĝis 10 minutoj ĝis kiam programo estis ŝarĝita. Per helpprogrametoj kiel "Fast" eblis tion plirapidigi, sed tiam la tuto iĝis malpli fidinda.
Poste eblis ligi disketujon. La plej konata disketujo estas la 1541. Tiu ĉi funkciis kun disketo de 5¼". Je ĝi eblis konservi ĝis 170 kb da datumoj.
[redaktu] Programaro
Programoj por la CBM64 estis tre multaj: tre seriozaj prolaboraj programoj, sed precipe ludoj konatigis la komputilon. Nederlandaj kaj germanaj komputilaj revuoj publikigis kodon, kiun oni povis kopi-tajpi kaj kontrol-kompili per checksum.
Tekstredaktilo de la CBM64 nomiĝis Easy Write.
[redaktu] Bankrotiĝo
La Commodore 64 estis siatempe tre moderna sistemo, sed bedaŭrinde la firmao Commodore bankrotiĝis. Tulip Computers fine de la 80aj jaroj provis revivigi la CBM-grupon, sed ne sukcesis en tio.
Post la Commodore 64 venis la Commodore 128 kaj la Amiga.
[redaktu] Nostalgio
Pere de imitilo, per kiu oni imitias la CBM64 ene de moderna operaciumo, ludoj kiel Pacman, Choplifter kaj Frogger estis revivigitaj. Konataj imitiloj estas CCS64 kaj Frodo.
[redaktu] Ekstera ligilo
- C64.COM: Anglalingva retpaĝo pri malnovaj ludoj por la Commodore 64 (C64).
