تل‌ماسه (رمان)
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
نام کلی یک سری هشت تایی رمان علمی-تخیلی که با تل‌ماسه (Dune) اثر فرانک هربرت (۱۹۶۵) آغاز شد و بعدها توسط پسرش برایان هربرت و کوین جی. اندرسن ادامه داده شد. بسیاری از هواداران علمی-تخیلی این اثر را یکی برترین داستان‌های این ژانر برای تمام اعصار می‌‌دانند. به دلیل زمینهٔ فرهنگ عربی اثر و اشاره‌های گاه و بیگاه آن به مفاهیم اسلامی در قالب خرافات و عوامفریبی نیروهای موثر در تل‌ماسه، این اثر احتمالاً در ایران ترجمه نخواهد شد.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] پس زمینه
خطر لوث‌شدن: هشدار! آنچه در زیر می‌آید ممکن است قضیه یا پایان ماجرا را لو بدهد!
داستان تل‌ماسه در آینده‌ای دور می‌‌گذرد و در جامعه‌ای ملوک الطوایفی که با الهام از جوامع اعراب بدوی ساخته شده است. سه عامل اثر گذار در این جامعهٔ فراسیاره‌ای عبارت‌اند از پادشاه امپراتور و خاندان های حکومتی، اتحادیهٔ فضایی (صاحب انحصار حمل و نقل فضایی) و گروه بن گزریت. پس از جهاد بزرگ باتلری ساخت و ایجاد دستگاههای خودکار و رایانه‌ها تابو شده، بنابراین جوامع انسانی مجبور به افزایش توانایی های جسمی و ذهنی انسان‌ها با استفاده از پرورش نژاد و نیروهای مرموز ماده‌ای به نام ملانژ یا ادویه شده اند. ملانژ ماده‌ای است که قادر است نیروهای ذهنی آدمی را تا حد بسیار زیادی افزایش دهد، حتی در مواردی می‌‌تواند باعث ایجاد پیش آگهی از وقایع آینده شود. ملانژ تنها در سیارهٔبیابانی و بسیار خشک آراکیس (Arrakis) یافت می‌شود. خشکی آراکیس به حدی می‌‌رسد که مردم آراکیس ( فرمنها - Fremen) برای از دست نرفتن رطوبت بدن مجبورند از جامه‌های مخصوصی استفاده کنند و آب در آنجا ارزشمندترین چیز است. ملانژ را ماسه کرمهای آراکیس می‌‌سازند و استخراج کنندگان ادویه علاوه بر جنگ دایمی با آب و هوای وحشتناک آراکیس، مجبورند گاه و بیگاه با آنها هم سر و کله بزنند. ماسه کرمهایی که قطر آنها گاهی به ۲۰ متر هم می‌‌رسد. ماجرای اصلی داستان نبرد بین سه خانوادهٔ بزرگ آتریید، هارکونن و کورینو (خاندان صاحب عنوان امپراتوری) بر سر تصاحب این سیاره و زندگینامهٔ قهرمان افسانه‌ای فرمن ها پل ماودب است. خاندان امپراتوری تسلط خود را با کمک نیروی نظامی سهمناکی به نام ساردوکار بر عالم مسکون حفظ می‌کند. ساردوکارها از کودکی آموزش می‌بینند که بی‌رحم باشند و در نبرد از هیچ کاری فروگذار نکنند. گروه بن‌گزریت هم از سوی دیگر برنامه‌ای دیگر برای خود دارند. آنها نسل‌هاست که اذهان مردم را با خرافات اسیر کرده‌اند و برنامه‌ای دقیق و حساب شده برای کنترل نسل انسان‌ها دارند. هدف آنها هم تولد کویساتزهادراچ، مسیح مانندی است که بر عالم حکومت کند.
این بخش از این نوشتار ناقص است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.
[ویرایش] داستان
خطر لوث‌شدن: هشدار! آنچه در زیر می‌آید ممکن است قضیه یا پایان ماجرا را لو بدهد!
آترییدها جزو محبوبترین خاندان‌های حکومتی هستند. پادشاه امپراتور که از قدرت آترییدها هراسان شده و به خاطر ترس از لندزراد (Landsraad) نمی‌تواند خود مستقیماً بر علیه آنها وارد عمل شود، کنترل جهان منبع ملانژ (آراکیس) را از بارون ولادیمیر هارکونن (بزرگ خاندان هارکونن و دشمن قدیمی دوک آتریید) می‌گیرد است و به آترییدها می‌سپارد. دوک لتو آتریید، سرور خاندان آتریید، آراکیس را با وجود آب و هوای خشک و سختش سرزمین خوبی می‌بیند، زیرا امید دارد ارتشی از فرمنها که زندگی در آراکیس آنها را سخت و خشن و شکست‌ناپذیر کرده، بسازد تا با گارد ترسناک پادشاه امپراتور، ساردوکار، برابری کنند. از سوی دیگر پسر دوک آتریید، پاول و وارث بارون هارکونن، فید-روتا، هر دو از پروردگان برنامهٔ بن‌گزریت هستند. تنها با این اشکال که طبق برنامهٔ بن‌گزریت، پاول باید دختر به دنیا می‌آمد تا از فید-روتا هارکونن، کوییساتزهادراچ را به دنیا بیاورد. اما سرپیچی مادر پاول، لیدی جسیکا، این برنامه را برهم زده است.
این بخش از این نوشتار ناقص است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.
[ویرایش] اقتباس‌ها
- کارگردان آمریکایی، دیوید لینچ، به سال ۱۹۸۴ فیلمی ناموفق به نام Dune (تل‌ماسه) بر اساس این اثر ساخته است.
- بازی که آن را اولین نمونهٔ بازی استراتژیک بلادرنگ می‌‌دانند، در فضای الهام گرفته شده از دنیای تل‌ماسه می‌‌گذرد.
- سریالی به سال ۲۰۰۲ میلادی بر اساس قسمتهای بعدی تل‌ماسه ساخته شده، با نام فرزندان تل‌ماسه.
[ویرایش] منابع
۱. کتاب Dune، اثر Frank Herbert
۲. ویکی پدیا انگلیسی
[ویرایش] مراجع خارجی
- سایت فارسی آکادمی فانتزی مطلبی در مورد Dune به نام دربارهٔ تل‌ماسه دارد. در واقع باید اشاره کرد که ترجمهٔ عنوان رمان به تل‌ماسه از همین مطلب اقتباس شده است.
- این سایت مطلبی دارد که در آن شباهتهای مجموعهء Star Wars با Dune را شرح می‌دهد.
