جواهرده
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
 |
این مقاله به تمیزکاری نیاز دارد. لطفاً آن را تا جایی که ممکن است از نظر املا، انشا، چیدمان و درستی بهتر کنید. سپس این الگو را از بالای مقاله حذف کنید. محتویات این مقاله ممکن است غیرقابل اعتماد و نادرست یا جانبدارانه باشد یا قوانین حقوق پدیدآورندگان را نقض کرده باشد. |
 |
پیشنهاد شده است که این مقاله یا بخش با جورده ادغام گردد. (بحث). |
روستای جواهرده در فاصله ۲۵ کیلومتری رامسر و در ارتفاعات دو هزار متری البرز قرار دارد. این ده ۱۵ هزار نفر جمعیت دارد و مردم به دامداری، کشاورزی و باغداری مشغول اند. صنایع دستی این منطقه عبارت‌اند از نمدمالی، سفال، آهنگری و مسگری. رامسر تنها راه ارتباطی جواهر ده است و از طریق کوهستان نیز با قزوین مرتبط است.
در مورد نام این روستا عقاید مختلفی وجود دارد، برخی آن را «جورده» به معنی ده بالا و مرتفع ترین روستای کوهستان برشمرده اند، عده‌یی دیگر ده را به دلیل به دست آمدن آثار قیمتی، طلا و جواهرات «جواهرده» می‌نامند. در عین حال به اعتقاد مردمان قدیم، در روزگاران گذشته زنی به نام جواهر حاکم این منطقه بوده و جواهرده از نام او برگرفته شده است.
امروز آب آشامیدنی منطقه نیز از چشمه‌های متعددی چون «سلیمان»، «برشی» و «کوه کین» تأمین می‌شود که در گذشته افراد خیرخواه، آب چشمه‌ها را تا نزدیکی ده هدایت کرده اند. «جواهرده» ۱۲ محله قدیمی دارد که «جولاخیل» بزرگ ترین محله ده و بعد از آن «اوشیان سر»، «سید محله»، «برشی محله»، «آموسی خیل»، «صیقل محله»، «چاک دشت»، «سراب یا کربلا بنه»، «رمک محله»، «تنگدره»، «فتوک محله» و «کهنه تنگدره» «شل محله»از دیگر بخش‌های این ده به شمار می‌روند. در داخل گورهای باستانی جواهرده حفاری‌های غیر مجاز زیادی انجام می‌شود. معروف‌ترین کوه‌های آن عبارت‌اند از سرخ تله (بخش شرقی قله سماموس) واژکٰ سه براره رژه(رجه). مرتفع‌ترین این قلل، قله سرخ تله است. لپاسر با چشمه‌های معروف و درمانی آن و سماموس و مقبره شاه یحیی کیایی بر چکاد قله سماموس که دارای یخچال‌های دایمی است از جاهای دیدنی و جذاب آن است. آثار تاریخی چون مسجد آدینه که گویا معبد و آتشکده‌ای زرشتی بوده و نیز گورهای گبری که در چند جای منطقه پراکنده است از آثار تاریخی آن به شمار می‌‌آید. هر چند مسجد آدینه در سال‌های اخیر به آذرخشی که به درخت زبان گنجشک کنار آن برخورد که طعمه حریق شد ولی مسجد کنونی گویا تمدن گذشته نیز است. در گذشته مراسم گل کاری دختران دوشیزه و چشن‌های همراه آن دیدنی بود و از همه مناطق گیلان برای شرکت در این جشن گرد می‌‌آمده اند.اولین تاریخ بنای مسجد آدینه به حدود هفتصد سال وبتوسط شخصی به نام «شل شریف»برمی گردد که نامبرده از بزرگان جواهرده بوده است وخاندان شل آقاخانی (پورمنصوری)از بازماندگان وی می باشند . جواهرده دارای تقویم گالشی است که از لحاظ فرهنگی بسیار حایز اهمیت است و در این تقویم ماه‌های سال به ترتیب عبارت‌اند از: «اول ماه»، «مردال ماه»، «ده ماه»، «ورفه ماه»، «اسفندار ماه»، «نوروز ماه»، «کرچه ماه»، «ارکه ماه»، «تیرماه»، «سیه ماه»، «شرر ماه» و «امیرماه».
اطلاعات بر پایه نوشتاری از نیکی محجوب در روزنامه اعتماد در تاریخ ۳۰/۱۱/۱۳۸۲
