شیر (لبنیات)
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
شیر مایعی مغذی است که توسط غدد پستانِ پستانداران تولید میشود. شیر غذای اصلی نوزادان را تشکیل میدهد که قادر به هضم غذاهای گوناگون نیستند. انسانها مانند سایر پستانداران در دوران نوزادی از شیر مادر تغذیه میکنند. مردم مناطق مختلف از شیر چهارپایان اهلی مخصوصا گاو و دیگر چهارپایان نظیر گوسفند، بز و شتر استفاده میکنند.از شیر برای تهیه لبنیات نظیر خامه، کره، ماست، بستنی، پنیر، کشک، لاکتوز، شیر خشک و بسیاری محصولات دیگر استفاده میشود. شیر حاوی مقادیر قابل ملاحظهای چربی اشباعشده و پروتین و کلسیم میباشد.
[ویرایش] تاریخچه
شیر حیوانات در آغاز دوران اهلیکردن به عنوان غذا استفاده شدهاست. گوسفند و بز در بین سالهای ۹۰۰۰ تا ۸۰۰۰ سال (قم) در خاورمیانه اهلی شدند. در حدود ۷۰۰۰ سال (قم) احشام در نقاطی ازافریقا و ترکیه به صورت گله در آمدند. همچنین شیر در عصر حجر در انگلستان و ایرلند استفاده شدهاست.
[ویرایش] شیر دیگر حیوانات
غیر از شیر گاو از شیر حیوانات زیر هم استفاده میشود:
- گوسفند
- بز
- اسب
- الاغ
- شتر
- گاومیش
- گوزن شمالی
در روسیه و سوئد لبنیات نوعی گوزن شمالی استفاده میشود. شیر اسب و الاغ دارای چربی کمی است در حالیکه شیر خوک آبی بیش از ۵۰٪ چربی دارد.