لکی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

زبان لکی در میان مردمان ساکن در جنوب نواحی کردنشین ایران (در قسمت‌هایی از کرمانشاه و ایلام) و نواحی سردسیر شمال و شمال غربی استان لرستان رایج است و هم اکنون انبوهی از مردمان این مناطق بدان تکلم می‌کنند. لک زبانان از نظر قومیت زیر گروه لر محسوب میشوند، به طوری که گویش آنها با گویش لري فيلي کاملا شبیه بوده ( دو طرف سخنان یکدیگر را کاملا می فهمندغیر از مقداری از واژه های شبیه به گویش کردی هورامی که در این زبان موجود است). حوزه گسترش گویش لکی به ترتیب از شمال شرق به شمال غرب عبارت‌اند از :

۱- بخش چقلوندی یا هرو در شمال

۲- شهرستان سلسله یا الشتر در شمال قلایی ها لر زبان هستند

۳- شهرستان دلفان یا نورآباد در شمال غرب

۴- شمال غربی شهرستان کوهدشت ابدالی وطولابی لر زبانهای کوهدشت هستند

یکی از ویژگی‌های گویش لکی، دارا بودن آثار نوشتاری است. برخی از این آثار متعلق به فرقه یارسان (اهل حق) می‌‌باشد. گروهی از تیره‌های لک دلفان پیرو کیش یارسان می‌‌باشند. زبان لکی از لحاظ ساختار زبانی و اشتراکات واژگانی از گویش‌های لری کاملاً متمایز است. این زبان با توجه به دگرگونی‌های آوایی زبانهای ایرانی در دوره باستان و میانه پیوندگاه گویش‌های ایرانی "شمال غربی" و جنوب‌ غربی را تشکیل می‌‌دهد. در حالیکه زبان لری و شاخه‌های آن جزو زبان‌های ایرانی "جنوب غربی" (فارسی‌تبار) شمرده می‌شوند.از ویژگی‌های لکی، داشتن فرهنگ غنی مکتوب است. برخی آثار سرایندگان لک در تذکره به همت مرحوم اسفندیار خان غضنفری تحت عنوان "گلزار ادب لرستان" گردآوری شده است. . از دیگر آثار مکتوب می‌‌توان به سروده‌های اهل حق نظیر: کلام خان الماس، نامه سرانجام، هفتوانه اشاره کرد. دیگر اثر مشهور شاهنامه لکی است که اخیرا انتشارات اساطیر آن را منتشر کرده است و...

(داده‌ها از سازمان میراث فرهنگی لرستان)

[ویرایش] گستره پیشین

طوايف لک در لرستان به لحاظ هويتي تفاوت فراواني با كردهای سورانی زبان دارند. غالباً لك را تركيبي از لر و كرد مي‌دانند. از نظر فرهنگي و آداب و رسوم مردمان لك عادات مخصوص به خود را دارند و شايد این را باید مهم‌ترين دليل تفاوت با کردها دانست لکها درلرستان متا ثر از لری خرم ابادی حرف می زنند

[ویرایش] پیوند به بیرون

لکی

طوایف لک از قوم لر

دلفان