کرمانشاه
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
شهر کِرمانشاه یکی از هفت کلانشهر ایران (تهران، مشهد، اصفهان، تبریز، شیراز ،کرمانشاه و اهواز) است و در استان کرمانشاه واقع شده‌است. جمعیت این شهر(بدون حومه) بر طبق برآوردهای آماری سال 2005 [1] حدود 766706 نفر و با حومه(نزدیک به 53 شهرک) بیش از 5/1 میلیون نفر بوده و از لحاظ آب و هوایی جزو مناطق معتدل کوهستانی قرار می‌گیرد. کرمانشاه مرکز غرب کشور بوده و به مادرشهر کردها شهرت دارد. کرمانشاه از شهرهای تاریخی و فرهنگی ایران بوده به دلیل قرارگیری در تقاطع دو محور شمال به جنوب و شرق به غرب و نیز همجواری با عراق و نیز واقع شدن بر سر راه کربلا و بغداد از اهمیت فوق العاده‌ای برخوردار است. سه رودخانه ی قره سو (خوره سو)، آبشوران و چم بشیر در کرمانشاه جریان دارند.
مردم این شهر به زبان فارسی و گویش‌های گوناگون زبان کردی (کرمانشاهی، کلهری، لکی) تکلم می‌کنند.
| کرمانشاه | ||
|---|---|---|
|
||
| اطلاعات | ||
| کشور : | ایران  |
|
| استان : | کرمانشاه | |
| شهرستان : | کرمانشاه | |
| بخش : | مرکزی | |
| جمعیت : (۱۳۸5) | 766706 | |
فهرست مندرجات |
||
[ویرایش] كرمانشاه در دوران پيش از تاريخ
كرمانشاه از لحاظ بقاياي سكونتهاي پيش از تاريخ يكي از مناطق بسيار غني و مهم در ايران و غرب آسيا است.قديميترين آثار سكونت بشر در كرمانشاه مربوط به پارينه سنگي قديم است كه شامل چند تبر دستي سنگي است كه در منطقه گاكيه و غرب هرسين يافت شده است.اين آثار حداقل حدود 200 هزار سال قدمت دارند. آثار مهمي از دوران پارينه سنگي در غارهاي كرمانشاه كشف شده كه مربوط به دوره هاي پارينه سنگي مياني، جديد و فراپارينه سنگي است. نخستين غاري كه در ايران كاوش شد در بيستون كرمانشاه قرار دارد كه تنها بقاياي استخواني انسان نئاندرتال در ايران در آن كشف شده است. آثار سكونت نئاندرتالها همچنين در ساير غار هاي بيستون چون غار مر تاريك و غار مر آفتاب كشف شده است. در غار هاي شمال شهر كرمانشاه مثل قبه و دو اشكفت نيز ابزار هاي سنگي اين دوره يافت شده است.از دوره پارينه سنگي جديد و فراپارينه سنگي نيز آثاري در غارهاي مرخريل و كوليان كشف شده است. از كهنترين آثار سكونت روستا نشيني اوليه در غرب آسيا چندين مكان در اطراف كرمانشاه قرار دارند كه از ميان آنها مي توان به گنج دره در غرب هرسين و سراب و آسياب در شرق كرمانشاه اشاره كرد. لازم به ذكر است كه قديميترين مدارك اهلي كردن بز در تپه گنج دره شناسايي شده كه نتايج مطالعه آن اخيرا بوسيله پرفسور مليندا زيدر در ژورنال معتبر ساينس منتشر شد.
[ویرایش] ریشهٔ نام
نام کرمانشاه از دوره ساسانیان بر این شهر گذارده شده‌است. پیشتر این گوشه ایران را «کَره میسین» می‌خوانده‌اند. ناگفته نماند که در یک مکتوب نام کرمانشاه را نخست لقب بهرام کرمانشاه (بهرام چهارم) نوشته‌اند از این جهت که پیش از شاهی فرمانروای کرمان بوده‌است. پس از پادشاهی او به افتخارش نام این شهر را کرمانشاه گذاشتند. در کتب قدیم که به زبان کردی است شهر کرمانشاه را(مای) گفته‌اند. دکتر میرجلال‌الدین کزازی، پژوهشگر، با این استدلال که «پادشاهان ساسانی در هر مکانی که حکومت بوده‌اند، بنایی به یادگار گذاشته‌اند، حال آنکه در کرمانشاه چنین بنایی وجود ندارد» نوشته این مکتوب را رد می‌کند.
در سالهای نخستین پس از انقلاب 57 نام این شهر را «باختران» گذاشتند تا اینکه بعد از اعتراض مردم استان دوباره نام پیشین و تاریخی کرمانشاه (کرماشان) را بر آن بازگرداندند. واژه کرمانشاه از زمان قاجاریه در مکاتبات دیوانی عنوان شده‌است. هنوز در بسیاری از مناطق این استان، کرمانشاه را «کرماشان» می‌خوانند. به احتمال زیاد ریشه ی نام کرمانشاه، کرمانج، کرمانجان و کرماشان می باشد.
[ویرایش] دانشگاه‌های کرمانشاه
- موسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی کرمانشاه
- دانشگاه رازی کرمانشاه
- دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه
- دانشگاه صنعتی کرمانشاه(در دست ساخت)
- دانشگاه آزاد واحد کرمانشاه
- دانشگاه پیام نور واحد کرمانشاه
- دانشگاه علمی کاربردی واحد کرمانشاه
[ویرایش] موزه ها
- موزهٔ تاریخ طبیعی
- موزهٔ خط و کتابت
- موزهٔ مردم شناسی(واقع در تکیه معاون الملک)
- موزهٔ منطقه‌ای غرب کشور(در دست ساخت)
- موزه ی ورزش
- موزه ی پست
[ویرایش] محله‌های قدیمی کرمانشاه
- فیض آباد
- چال حسن خان
- چال سلیمان خان
- کل عباس
- درطویله (توپخانه)
- تیمچه
- راسته بازار
- وزیری
- رشیدی
- تپه فتحعلی خان
- آبشوران
- کاشیکاری
- کوچهٔ لک‌ها
- جوانشیر
- جلیلی(آقا شیخ هادی)
- سراب قنبر
- دبیراعظم
- پل چوبی
- مصوری
- کوهساری
- صابونی
- سه راه خانقاه
- سرچشمه
- سر تپه
- مصلا
- سینهٔ گوله زرد
- بازرگانی
- کوچه ثبت
- کچل‌آباد
- چنانی
- مصدق
- شهرداری سابق
[ویرایش] محله‌های جدید
- خیام
- شهرک بعثت
- شش بهمن (22 بهمن)
- کسری
- بلوار سجاد
- فردوسی
- شماره دو
- شریعتی
- کوی فرهنگیان
- الهیه
- شهرک پرواز
- شهرک پردیس
- شهرک ژاندارمری
- متخصصین
- شهرک معلم
- کارمندان
- شهرک دارایی
- بهار
- آبادانی و مسکن
- شهرک ظفر
- رسالت
- آریاشهر
- کیهانشهر
- رشیدی
- حافظیه
- شهرك بهداري
- شهرك نجفي
- شهرک دادگستری
[ویرایش] صنايع
- پالايشگاه نفت
- پتروشيمي
عنوان پیوند== هتل‌ها و مراکز اقامتی ==
- هتل آزادگان
- هتل رسالت
- هتل راه کربلا
- هتل بیستون
- هتل جمشید
هتل داریوش
[ویرایش] بیمارستان ها
- بیمارستان امام علی(قلب و عروق)
- بیمارستان امام حسین
- بیمارستان امام رضا(فوق تخصصی)*بیمارستان امام رضا,بزرگترین بیمارستان منطقه ی غرب و شمال غربی ایران و یکی از بزرگترین بیمارستان های خاورمیانه می باشد.
- بیمارستان آیت الله طالقانی(اورژانس)
- بیمارستان امام خمینی(سوانح و سوختگی)
- بیمارستان معتضدی(زنان و زایمان)
- بیمارستان زاگرس(زنان و زایمان)
- بیمارستان سینا(بیماری‌های عفونی)
- بیمارستان فارابی(اعصاب و روان)
- بیمارستان شهدا
- بیمارستان دکتر محمد کرمانشاهی
[ویرایش] سینماها
سینما آزادی (شهرفرنگ)، سینما پیروزی (آتلانتیک)، سینما استقلال (شهر تماشا)، سینما فرهنگ و سینما صحرا.
کرمانشاه در گذشته دارای 13 سالن سینما بود که پس از پیروزی انقلاب این سالن‌ها متروکه و بعضا تغییر کاربری داده شد. در حال حاضر از میان پنج سینمای استان کرمانشاه دو سینما تعطیل هستند. سینما استقلال پس از آنکه در سال 1384 توسط صاحب اصلی‌اش از حوزه هنری بازپس گرفته شده تعطیل است. سینما صحرا نیز که در شهرک دولت آباد قرار دارد به صورت مخروبه‌ای تحت تملک شخصی قرار دارد.
[ویرایش] سراب ها
- سراب نیلوفر
- سراب قنبر
- سراب تاقبستان
- سراب یاوری
- سراب خضرزنده
- سراب خضرالیاس
- سراب جابری
- سراب بیستون
- سراب سبزعلی
[ویرایش] پارک‌ها
مجموعه پارکهای تاقوسان (تاق بستان)(پارک شرقی - پارک غربی،پارک کوهستان)، پارک شاهد، پارک لب آب (15 خرداد)، پارک لاله، پارک شهر، پارک شیرین، پارک فانفار (شهربازی)، پارک جانبازان و پارک معلم
[ویرایش] مساجد تاریخی
- مسجد عمادالدوله
- مسجد حاج شهباز خان
- مسجد آیت الله بروجردی
- مسجد چهلستون(جامع)
- مسجد شافعی ها
- مسجد دولتشاه
- مسجد شاهزاده
[ویرایش] آثار پيش از تاريخ
- گاكيه
- غار دو اشكفت
- غارهاي بيستون
- غار قبه
- غار كل داوود
- غار ورواسي
- پناهگاه وركيني
- غار كوليان
- غار وزمه
- پناهگاه يوان
- آوي خر
- تپه گنج دره
- تپه سراب
- تپه آسياب
- تپه چيا جاني
- تپه تووه خشكه
- تپه ورگر
[ویرایش] آثار تاریخی
- طاقبستان
- غار قوری قلعه
- تکیه معاون الملک
- مجموعهٔ بیستون
- تکیه بیگلر بیگی
- پل کهنه
- قلعه کهنه
- بازار کرمانشاه
- ساختمان سابق استانداری کرمانشاه
- ساختمان و سردر شهرداری کرمانشاه
- خانهٔ رنده کش
- خانه ی خواجه باروخ
- مدرسهٔ کزازی
- گورستان پارتی
- کاروانسرای فیض آباد
[ویرایش] سوغات و صنایع دستی
روغن کرمانشاهی، نان برنجی، کاک، نان خرمایی، گلیم، جاجیم، انواع آلات موسیقی، چرم، ترخینه، کلاه پشمی
