وندیداد
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
وندیداد مصحف واژهٔ ویدیوداد به معنی قانون ضد دیو است. وندیداد یکی از نسکهای پنجگانهٔ اوستای امروزی است و بیشتر به احکام خشک فقهی (شامل مسائل بهداشتی و آیینی) میپردازد لیکن به قول جلیل دوستخواه «[وندیداد]-به رغم ظاهر خشک و قهرآمیز پارههایی از آن و ناخوشایند نمودن برخی از آداب و رسوم بیان شده در آن-گنچ شایگانیاست از ریشهدارترین و بنیادیترین بن-مایههای اساطیر و فرهنگ ایرانیان».[۱]. در اوستای ساسانی که ۲۱ نسک بوده، وندیداد نسک نوزدهم بودهاست. عدهای معتقدند که محتوای وندیداد بازتابدهندهٔ آیینهای مغان ماد است و از این لحاظ با سایر قسمتهای اوستا تفاوت میکند.[۲]
بسیاری از زرتشتیان امروز محتوای وندیداد را در تعارض با گاهان دانسته و گرچه برای آن اهمیت تاریخی-اسطورهشناختی قایلاند آن را قابل استناد دینی نمیدانند.[۳]
وندیداد شامل ۲۲ فرگرد (فصل) است.
[ویرایش] نمونهای از احکام وندیداد
- فرگرد هفتم بند ۲۳-۲۴ *[۴]
- ۲۳
ای دادارِ جهانِ استومند! ای اَشَوَن!
- آیا کسی که مردار سگ یا آدمی را خورده باشد، میتواند دیگرباره پاک شود؟
- ۲۴
- اهورهمزدا پاسخ داد:
ای زرتشتِ اَشَوَن!
- نه! نمیتواند!
- لانهٔ او آلونکی میشود. زندگی او از هم دریده میشود. چشمان روشن او از چشمخانه بیرون میآید. دروج «نسو» بر او فرو میآفتد و پیکرش را تا بنِ ناخنها بهسختی میگیرد و از آن پس تا ابد ناپاک میماند.
[ویرایش] پانویس
[ویرایش] منابع
- مهر، فرهنگ. دیدی نو از دینی کهن. چاپ چهارم، تهران: جامی، ۱۳۸۰.
- اوستا: کهنترین سرودهای ایرانیان. گزارش و پژوهش جلیل دوستخواه. چاپ ششم، تهران: مروارید، ۱۳۷۷.