Ricimer
From Wikipedy
Ricimer († 18 augustus 472) wie magister militum (boppebefelhawwer) yn Itaalje fan 456 oan't 472. Om't er it leger beherske wie er in skoftlang de machtichste man yn it Westlike ryk. Sels koe er, as Germaan, net keizer wurde mar hy sette de iene nei de oare marionet op 'e troan.
Ynhâld |
[bewurkje seksje] Generaal
Ricimer wie fan mingd Suëbyske-Fisigoatyske komôf. Hy wie in soan fan in Suëbyske foarst, en fan syn memmeside in pakesizzer fan de Fisigoatyske kening Wallia. Yn it Romeinske leger dat healwei de 5e ieu hieltyd mear steune op de Germaanske fouderati makke hy stadich opgong. Likernoch 455 wie hy ta generaal klommen fan it leger yn Itaalje.
[bewurkje seksje] Machtgrip
Nei de dea fan keizer Valentinianus yn 455 wienen der meardere gadingmakkers foar de troan. Keizer Maksimus koe mar koart regeare en waard datselde jier noch opfolge troch keizer Avitus. As generaal wegere Ricimer mei Avitus gear te wurkjen en kaam iepentlik tsjin him yn opstân. Tegearre mei Majorianus, in oare generaal út Itaalje, koe er Avitus twinge de haadstêd yn jannewaris 456 te ferlitten.
Yn 456 fersloech Ricimer de Fandaalske float by Korsika. Dat foarfal die syn stjer hurd rize. Hy koe keizer Avitus ferneatigje by Piacenza doe't dy syn macht yn Itaalje werom winne woe en stipe Marjorianus yn dy syn stribjen de nije keizer fan Rome te wurden. Fanwegen syn komôf kaam hy hjir sels net foar yn oanmerking; in Germaan yn it purper soe nea troch de Romeinen oanfurdige wurde. Mar hy behâlde wol syn ynfloed en bleau as in soart ko-regint oan de macht.
Marjorianus wie in kreftiche keizer, dy him ta doel stelle it Romeinske gesach yn Galje en Spanje wêrom te bringe, der't dat nei keizer Valentinianus likernoach ferdwûn wie. Yn 460 liet er lykwols in skandelik ferlies tsjin de Fandalen yn Spanje en ferlear derby ek in grut part fan syn leger. Fanwegen dit foarfal koe Ricimer de macht nei him ta lukke. Doe Majorianus tenei werom kaam liet Ricimer him gefangen sette en op 7 augustus 461 fermoardzje.
[bewurkje seksje] Konsolidaasje fan de macht
Ricimer ferfong Majorianus troch Libius Severus dy't inkeld as strieman fungeare. De macht fan Ricimer lykwols wie net ûnomstreden, want de Eastromeinske keizer wegerje Libius Severus te erkinnen. Dat wie ek sa foar Aegidius, in generaal fan it Romeinske leger yn Galje. Dy Aegidius woe mei syn leger oplûke tsjin Ricimer, mar kaam safier net. Ricimer koe de Fisigoatyske- en Bourgondyske fouderati yn Galje oan him binne, wertroch Aegidius ferhindere waard Itaalje te beriken. In ruil foar dizze stipe stie Ricimer oan de Fisigoaten de sted Narbonne en omkriten ôf, dy't dermei in ferbining krigen mei de Middellânske See en joech er de stad Lyon oan de Bourgonden, dy't dizze stêd ta harren nije haadstêd makken. Mei it folk fan de Bourgonden hie Ricimer in hechte bân; sa wie er troud mei de suster fan Gundiok, de kening fan de Bourgonden. Op dizze wize koe Ricimer syn macht konsolidearje. Libius Severus bleau syn marionet oan't 465, doe't Ricimer him deameitsje liet (mooglik troch fergiftiging). Tenei regearre er sels, sûnder keizer.
[bewurkje seksje] Lêste jieren
Yn 467 spannen Leo I fan Byzantium en Paus Hilarius lykwols gear om Anthemius op 'e troan te setten. Te'n earsten kaam Ricimer mei Anthemius ta in fergelyk en trouwde Anthemius syn dochter. Hy woe lykwols neat te krijen hawwe mei de plannen fan Anthemius en Leo om de Fandalen moares te learjen. Nei it falen fan dit avontuer kearde er him tsjin Anthemius en liet him deameitsje. Hy sette doe in nije strieman op 'e troan, Olybrius, mar net lang dernei, yn 472, is er ferstoarn. Syn neef Gundobad folge him op as magister militum yn Itaalje.
[bewurkje seksje] Referinsjes
- F. Meijer, Keizers sterven niet in bed. Van Caesar (44 v. Chr.) tot Romulus Augustus (476 n. Chr.), Amsterdam, 2001, pp. 153, 155-160.
- F. Lot, De Germaansche invasies. De versmelting van de Barbaarsche en Romeinsche wereld, Den Haag, 1939, pp. 126-127.
