Arquitectura grega
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
A arquitectura grega é unha parte fundamental da cultura grega. A vida urbana grega e a súa organización democrática posibilitou a construción de edificios públicos. O centro da cidade grega era a praza pública, a ágora, nun lugar próximo, elevado sobre un outeiro levantábase a acrópole, recinto no que estaban os templos das principais deidades e en orixe tamén a morada dos gobernantes; a parte máis baixa da cidade estaba destinada ás clases populares. O templo, que tiña como función albergar a imaxe antropomórfica da divindade, participaba tamén do carácter público e democrático da sociedade. O edificio, sobre gradas, era de planta rectangular cunha sala central, naos, onde se situaba a figura do deus, un portico dianteiro, pronaos, onde se colocaba a ara, para a celebración dos ritos. Arredor do templo desenvolveuse axiña un pórtico columnado, peristilo. Tamén se construíron, aínda que eran menos frecuentes, templos circulares chamados tholos.
A columna era o elemento protagonista da arquitectura grega, mesmo ata chegar a ser determinante das tipoloxías arquitectónicas, toda orde grega consta de dúas partes esenciais, unha sustentante, constituida pola columna, e outra sustentada, o entaboamento, entre as dúas partes gárdase unha estreita relación proporcional. A columna artéllase en tres elementos, a basa, o fuste e o capitel e o entaboamento consta de arquitrabe, friso e cornixa.
A orde máis antiga é a orde dórica, xurde xa na arquitectura prehelénica en madeira. A columna sen basa descansa sobre o estilobato, o fuste é estriado con éntase e o capital consta dun equino e un ábaco; o entaboamento fórmano unha arquitrabe lisa, un friso de triglifos e métopas con relevos e unha cornixa.
A orde xónica formouse no século VI a.c. en Xonia como resultado da fusión de elementos da tradición exea e asiáticos. A columna é máis esbela ca dórica, ten basa, o fuste é acanalado e o capitel ten volutas baixo o ábaco. O entaboamento está formado por unha arquitrabe con bandas horizontais, friso con relevos e cornixa con dentículos.
A orde corintia xurdiu no último cuarto do século V a.c. como variante da orde xónica. O capitel está máis ornamentado e consta de varias ringleiras superpostas de follas de acanto.
