Autismo

From Wikipedia

Kresko di Autismo dum recenta yari.

Autismo esas tipo di genetikala morbo qua efektigas 6 po mil infanti. On trovas quarfoye la nombro di pueruli kam puerini ma la kauzo es ankore nekonocita. Moderna explori per *skan-mashino sugestas diferi en certena regioni di la cerebro, ma altra influi, quale la cirkumajo ed eduko semblas importanta. Forsan ni vidas tipo di autismo en puerini qui montras forta kontrolado di kalorii til eli suferas *anorexio. Olim on kredis ke la traktado dil infanto da senamanta matro o neglijanta familio produktis ta morbo, ma nuntempe ni konocas ke la kauzo semblas genetikala ed ofte es heredebla. Fakte, diligenta matro o patro povas modifikar diversa nedezirebla o jenanta konduto per pacienta e plulongigita esforco. Dum frua tempi, kande la aflikto esis tro grava, la desfortunozi enkarcaresis en dementerio. Hodie la traktado es plu benigna e se la morbo es milda, la persono juas preske normala vivo.

[redaktar] Simptomi di autismo:

Li ne havas suficanta relato ad altra personi, qui semblas nure quale fizikala kozi.
Li nultempe povas donar amo o recevar konsolo.
Li ne ludas kun altra pueri.
Li evitas kontakto per okuli. Semblas ke li “parvidas tra altra persono”.
Li montras suciego a rotaciganta objekti.
Li retenas neflexebla rutino ed perturbeskas pri irga chanjo.
Li ofte montras stranja movadi, p.e. brandisanta manui o giradi di la korpo.

[redaktar] La sindromo di Asperger

Plura personi montras la simptomi di autismo, ma en plu milda formo, (cirkum 2 po 1000). Ofte li havas supera inteligenteso, ma habileso ye certena temi, quale parolado, lektado e skribado es kelkatempe lenta. Kontraste, li povas montrar astonanta habileso pri un temo, quale muziko, enorma memoro o rapida matematikala kalkuli. Tala personi povas penegar ye certena streta temo e tempope atingas respondo o mem povas deskovrar nova teorio. Do ni trovas ciencisti, exploranti ed inventisti, ma l’altra nedezirebla manifestadi di autismo anke aparas. Quankam en omnaparte di historio, personi kun ta sindromo existis pro lia deskovri o habileso, lia personala vivo es ofte trista o nesuficanta. Kustume, specale inter viri, li havas nombroza amorala aferi, sua mariajo es desfelica e la pueri recevas kruela traktado o es tote ignorita.

[redaktar] Famoza personi forsan kun ta sindromo

Sir Isaac Newton (1642-1727). Il sumigis la diversa fizikala fenomenoni per matematikala equacioni. Anke il inventis tipo di matematiko, kalkulo, ma dum la lasta triadek yari di sua vivo il okupis su pri teologio, arkeologio, alkemio e kronologio. Semblas ke il nultempe havis irga romanala experienco.
Charles Chaplin (1889-1977) esis famoza aktoro qua developis nova tekniko en cinematografo. Il havis quar

mariaji ma pro frua povreso, il restis avara e traktis lua pueri male.

Albert Einstein (1879-1955), erudita matematikisto e ciencisto qua produktas la famoza Teorio di Relativeso. Kande tre yuna il tacis e ne parolis til il evis tri yari. Il mariajis su e havis du filiuli ma por ecesiva laborado il subisis tempale nervala prostraco. Il havis plura amorala aferi e lua familiala vivo ne esis tre felica.
“Bing” Harry Lillis Crosby (1904-1977), famoza kantisto ed aktoro kun specala personala habileso e qua esis tre populara pro sua muziko e filmi. Tamen lia familio e filiuli mustis obediar tre strikta reguli heme.
William “Bill” Gates (1955- ) qua fondis la Microsoft Korporaciono. Per rapida ed intensiva esforco il developis la MSDOS *operanta sistemo quan IBM uzis en olua komputori. Microsoft nun es dominacanta en la maxim nombro di komputori en la mondo e jaluze protektas olua monopolo. Malgre ol donacas milioni di dolari a karitati, ol traktas senkompate altra firmi quin ol kredas esar rivali.