ბოლნისი (ქალაქი)
ვიკიპედიიდან
ბოლნისი, ქალაქი (1967 წლიდან) საქართველოში, ქვემო ქართლში, ბოლნისის რაიონის ადმინისტრაციული ცენტრი. მოსახლეობა 13,8 ათასი (2002 წ.). ბოლნისი მდებარეობს მდინარე მაშავერის შუა დინებაში, ზღვის დონიდან 550 მ სიმაღლეზე, თბილისიდან 64 კმ. რკინიგზის სადგური მარნეულ-კაზრეთის ხაზზე. ძირითადად გაშენებულია ვაკეზე, ჩრდილოეთი ნაწილი კი - გორაკ-ბორცვიან მთისწინეთზე. საშუალო წლიური ტემპერატურა 12,0°C; იანვარში - 0,3°C, აგვისტოში - 23,3°C, აბსოლუტური მინიმალური ტემპერატურა - 24°C, აბსოლუტური მაქსიმალური ტემპერატურა 39°C. ნალექები 572 მმ წელიწადში, მაქსიმუმი - მაისში (86 მმ), მინიმუმი - დეკემბერში (21 მმ).
XIX საუკუნის 50-იან წლებში სოფელ რატევნის მახლობლად გერმანელები ჩამოასახლეს. ამ დასახლებას ჯერ ეკატერინეფელდი ერქვა, 1921-1943 წლებში - ლუქსემბურგი. ამჟამად ბოლნისს უკავია ისტორიული სოფლების სატრედოს, ყორანთის და ველკეთილის ტერიტორიები (ეს სოფლები საბარათიანო-საორბელიანოში შედიოდა). ბოლნისი ქალაქს დაერქვა ამ მიდამოებში ძველთაგანვე არსებული მნიშვნელოვანი პუნქტების სახელწოდების მიხედვით. ქალაქში არის სამრეწველო საწარმოები, ჯანდაცვის, განათლებისა და კულტურის დაწესებულებები. ისტორიული ძეგლებიდან აღსანიშნავია ყორანთის ეკლესია (XIII-XIV სს.). ბოლნისის ისტორიული ძეგლებიდან მნიშვნელოვანის ყორანთის ეკლესია (XIII-XIV საუკუნეების მიჯნა). გორა, რომელზედაც ეს ეკლესიაა აგებული, ენეოლითური ხანის ნასახლარის ნაშთებსაც შეიცავს. საყურადღებოა აგრეთვე გვიანდელი ფეოდალური ხანის სატრედოს თაღოვანი ხიდი მდინარე მაშავერასზე; იგი ახლაც მკვიდრად დგას. ბოლნისში არის ბოლნისისა და დმანისის ეპარქიის კათედრა და რეზიდენცია.