უზბეკური ენა
ვიკიპედიიდან
უზბეკური ენა – უზბეკების ენა, მიეკუთვნება ალთაური ოჯახის თურქულ ჯგუფს
სექციების სია |
[რედაქტირება] ზოგადი ცნობები
- მოლაპარაკეთა რაოდენობა: <19 მლნ
- ენის კოდი: uz
- სახელწოდება: uz - Őzbekça; en - Uzbek; eo - Uzbeka
- დამწერლობა: არაბული, კირილიცა, ლათინური
ძველუზბეკური ენის ჩამოყალიბება XV ს-დან იწყება (პოეტ ალიშერ ნავოის შემოქმედება). XVI ს-ის დასაწყისიდან ის განიცდიდა გარკვეულ ცვლილებებს, მაგრამ რჩებოდა წიგნების ენად, რომელიც შორის იყო სალაპარაკოსაგან. თანამედროვე ლიტერატურული ენა ჩამოყალიბდა XX ს-ის დასაწყისში ტაშკენტისა და ფერგანის კილოების საფუძველზე. დამწერლობა ჯერ არაბულ გრაფიკაზე ჰქონდა, 1927 წლიდან - ლათინურზე, 1939 წლიდან - სლავურ-კირილურზე.
[რედაქტირება] სტატუსი
ოფიციალური ენა:
გავრცელების არეალი:
გავრცელებულია უზბეკეთში, აგრეთვე ყაზახეთის, ყირგიზეთის, ტაჯიკეთის და თურქმენეთის რესპუბლიკებში, აგრეთვე ჩრდილოეთ ავღანეთში და ჩინეთის სინძიანის პროვინციაში.
[რედაქტირება] გრამატიკა
…
[რედაქტირება] ლექსიკა
ფრაზები და სიტყვები
- გამარჯობა - Salaam aleikhem; Salom
- კეთილი იყოს თქვენი მობრძანება - Hush kelibsiz
- გმადლობთ - Rakhmat; Tashakkur
- კი / არა - Kha / Yuk; Yöq
- გეთაყვა - Marhamat
- ნახვამდის - Ērtagacha khair
რიცხვები
- 1 - bir, 2 - ikki, 3 - uch, 4 - tûrt, 5 - besh, 6 - olti, 7 - yetti, 8 - sakkiz, 9 - tûkkiz, 10 - ûn