Arnem
Van Wikipedia
Dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Mestreechs aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.
Arnem (Algemein Nederlands Arnhem, Gelders Ernum) is de hoofstad vaan de Nederlandse provincie Gelderland. Nao aontal inwoeners is 't evels mer de derde stad vaan die provincie, nao Nijmege en Apeldoorn. Op 1 januari 2005 had de stad 141.320 inwoeners. Börgemeister is (2005) Pauline Krikke vaan de VVD.
Inhawd[verberg] |
[bewirk] Stadsfuncties
Arnem is hoofstad en daomèt administratief cintrum vaan Gelderland. Same mèt Apeldoorn en Nijmege vörmp 't 'nen triangel vaan stei, die 't diechbevolk cintrum vaan Gelderland is; dao-umheer ligke veural landelike gebejer. Arnem hoesves e "Business Park" boe-op väöl nationaal importante bedrijve stoon; Arnem is daomèt 'n deenste-stad, gein industriestad.
Arnem hoesvès wijers 'ne zoo: Burger's Zoo en 'n opelochmuseum.
[bewirk] Stadsbild
Arnem heet oondanks zien rieke historie weineg historisch gebouwe. De stad is in d'nt Twieden Wereldoorlog zwoer besjaojeg. Veurnaom gebouwe, wie de Eusebiuskèrk, zien nao d'n oorlog nui gebouwd. De stad is roum opgezat en kint relatief väöl parke.
De stad kint es eineg in Nederlans nog trolleybösse, e systeem tot in Nederland es verawwerd gèlt meh door de stad Arnem neet gaw verlaote zal weure - de bösse zien geziechsbepalend veur de stad geweure en vörme zelfs 'n toeristische attractie.
[bewirk] Historie
Arnem oontstoont op 'ne rögk bij de Rien, op hoeger gelege gebeed, aon de Jansbeek. In 1233 kraog de plaots stadsrechte. Me verlag de loup vaan de Rien, zoetot Arnem aon die revier góng ligke en de stad in de handel mèt Holland en de Duitse len kós mètdoen. In 1500 had de stad 4000 inwoeners.
Explosief greujde de stad nao ca. 1850, veural door instroum vaan rieke lui oet de umgeving; heidoor kraog de stad de bijnaom D'n Haog vaan 't Ooste. In dezen tied zien ouch de parke aongelag.
In 1944 voont de Slaag um Arnem plaots; bij dees slaag en 't dao-op volgende geweld woort de stad groetendeils verweus en geplunderd. Nao d'n oorlog is ze, gooddeils in moderne stiel, wier nou gebouwd.
[bewirk] Bekinde Arnemers
- Marion Bloem, sjriefster
- Hettie Blok, actrice
- Johnny van Doorn, diechter
- Willibrord Frequin, presentator
- Hendrik Lorentz, matematis en natuurkundege
- Emile Ratelband, goeroe
- Mart Smeets, sportjournalis
- Koos van Zomeren, sjriever
[bewirk] Extern linke
Provincie Gelderland, Nederland | |
---|---|
Aalten | Apeldoorn | Arnem | Barneveld | Berkelland | Beuningen | Bronckhorst | Brummen | Buren | Culemborg | Doesburg | Doetinchem | Druten | Duiven | Ede | Elburg | Epe | Ermelo | Geldermalsen | Groenlo | Groesbeek | Harderwijk | Hattem | Heerde | Heume | Lingewaal | Lingewaard | Lochem | Maasdriel | Millingen aan de Rijn | Montferland | Neder-Betuwe | Neerijnen | Nijkerk | Nimwege | Nunspeet | Oldebroek | Oude IJsselstreek | Overbetuwe | Putten | Renkum | Rheden | Rijnwaarden | Rozendaal | Scherpenzeel | Tiel | Ubbergen | Voorst | Wageningen | West Maas en Waal | Westervoort | Wijchen | Winterswijk | Zaltbommel | Zevenaar | Zutfen |