Equatoriaal Guinee

Van Wikipedia

Dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Mestreechs aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.

Equatoriaal Guinee


Officieel taol	Spaons, Frans
Hoofstad	Malabo
Staotsvörm	Rippebliek
Staotshoof	Teodoro Obiang Nguema Mbasogo (sins 1979)
Groondgebeed % water	28.051 km² gei
Inwuners	520.000
Munt	CFA-frank (XAF)
Tiedzaone	UTC +1
Nationale fiesdaag	12 oktober
Volkshymne	Caminemos pisando la senda
Landcode	GNQ
TLD	.gq
Tillefoon	+240

Equatoriaol Guinee is e klein land in Afrika, wat besteit oet e continentaol gebeed aon de kös vaan de Atlantische Oceaan en twie groete eilen, Bioko en Annobon (daoneve nog 'n aontal klein eilendsjes). De hoofstad is Malabo, op Bioko. 't Continentaol deil grens aon Kameroen en Gabon.

[bewirk] Administratief indeiling

Equatoriaol Guinee is verdeild in zeve provincies.

Annobon
Bioko Norte
Bioko Sur
Dentro Sur
Kié-Ntem
Kösprovincie
Wele-Nzas

[bewirk] Demografie

80% vaan de bevolking weurt oetgemaak door de Fang, die inheims zien op 't vasteland meh ziech ouch op de eilen gevesteg höbbe. De oorsprunkelike bewoeners vaan Bioko, de Bubi, numme nog 15% veur hun rekening. Wijers leve aon de kös nog e paar volker: Ndowe, Bujeba, Balengue en Benga. Teslotte gief 't nog e klein aontal creole. 80% vaan de bevolking is katholiek; de res weurt oetgemaak door versjèllende protestantse grope en traditioneel religies.

[bewirk] Historie

De oorsprunkelike bewoeners vaan 't gebeed zalle de Pygmeeë gewees zien. De Bantoes kaome tösse de zeventiende en de negentiende iew immigrere; de Bantoes waore ummers gein zieveurders en kóste neet zoe gemekelik euversteke nao de eilen. 't Eiland Bioko woort door de Portugeze oontdek in 1472. Vaan 1474 tot 1778 hoolte de Portugeze Bioko en Annobon oonder control, wie de rechte aon Spaanje woorte euvergedraoge. Tösse 1827 en 1843 hoolte de Britte 'ne basis op de eilen um de slaovernij te bestrije. Rio Muni, 't vasteland, woort in 1885 protectoraot en in 1900 'n kolonie. In 1968 woort 't land oonaofhenkelik, oonder regering vaan d'n democratisch gekoze Francisco Macías Nguema. Nao e paar jaor veranderden 'r in 'nen echten dictator, dee alle euverheidsinstèllinge verwaorloosde en zelfs stopde en allein de armee en de polies in staand hoolt. In 1979 woort Nguema door 'ne coup, geleid door ziene neef Teodoro Obiang Nguema Mbasogo, aofgezat en geëxecuteerd. Sinsdeen is 'r aon de macht gebleve, mèt verkezinge boebij volges internationaol woernummers gefraudeerd is. In 2004 kaom 't lendsje in 't nuits door de betrokkeheid vaan Mark Thatcher, zakemaan en zoon vaan de Britse ex-premier Margaret Thatcher, bij 'n poging tot 'ne staotgreep.

Len in Afrika
Algerieë \| Angola \| Benin \| Boeroendi \| Burkina Faso \| Centraal Afrika \| Comore \| Djiboeti \| Egypte \| Equatoriaal Guinee \| Eritrea \| Ethiopië \| Gabon \| Gambia \| Ghana \| Guinee \| Guinee-Bissau \| Ivoorkös \| Kaapverdië \| Kameroen \| Kenia \| Kongo (Brazzaville) \| Kongo (Kinshasa) \| Lesotho \| Liberia \| Libië \| Madagaskar \| Malawi \| Mali \| Marokko \| Mauretanië \| Mauritius \| Mozambiek \| Namibië \| Niger \| Nigeria \| Oeganda \| Roeanda \| São Tomé en Príncipe \| Seisjelle \| Senegal \| Sierra Leone \| Soedaan \| Somalië \| Swaziland \| Tanzania \| Togo \| Tsjaad \| Tunesië \| Westelike Sahara¹ \| Zambia \| Zimbabwe \| Zuud-Afrika
Aafhenkelike gebejer: Azore \| Canarische eilen \| Ceuta \| Madeira \| Mayotte \| Melilla \| Réunion \| Sint-Helena
1. Sins 1979 door Marokko bezat.