Jeker
Van Wikipedia
Dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Mestreechs aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.
De Jeker is e reveerke wat oontspringk in Lent-Saint-Servais bij Börgwörm (Waremme), Luuk, en die nao einege kilometers bij Tóngere Belsj Limburg binnekump, um daan door de Haspegouw te struime en in Mestreech in de Maos oet te moonde. De Waalse naom is Djer, de Franse Geer.
[bewirk] Historie
De hook tösse de Jeker en de Maos waor de plaots woe de Roemeine hun fort Mosae Traiectum vestegde, woerumeweg de stad Mestreech zouw greuje. De Jeker woort bij 'n belag vaan 't fort gebruuk veur inundatie vaan 't umringend land. Ouch in 't heilegeleve vaan Sintervaos door Heinric van Veldeke weurt de Jeker geneump.
Bij Chateau Neercanne laog oets 'ne pool, dee geveujd woort mèt water oet de Jeker.
In de twintegste iew kraog de reveer te make mèt lozinge vaan de sókkerindustrie, mèt rioollozinge vaan de gemeinte Mestreech en mèt exploitatie door de ENCI. Dit leide tot èrnstege probleme mèt watervervoeling. De vèsstand vaan de Jeker, oets ein vaan de vèsriekste revere vaan de umgeving, naom dramatisch aof. Bovedeen doorsnijt 't Albertkenaal de reveer (welk probleem te deile opgelos woort door 'ne sifon), wat same mèt de bemaling door de ENCI veur 'n stèrke daling vaan 't waterpiel zörgde. In Mestreech steit 't water noe 1,5 m. lieger es vreuger. De vervojlingsprobleme zien inmiddels veur 't groetste deil opgelos, en aongezeen de ENCI nao verwachting binne inkel jaore zal slete houp me de reveer veur e good deil in zien aw staot te kinne herstèlle.