Ulrich I

Ut Wikipedy

Ulrich I (* om 1408 yn Norden; † 25 of 26 septimber 1466 yn Emden) wie in soan fan de East-Fryske haadling Enno Cirksena fan Norden en Greetsyl en dy syn frou Gela fan Manslagt.

Mei it betûfte belied fan syn heit Enno, dat mei de oerurving fan Norder Attena begûn wie en dêrmei de haadling fan Norden wurden wie, krige Ulrich in wichtich part fan it erfskip. Oer syn mem Gela, dochter fan Affo Beninga, haadling te Pilsum en Manslagt, en Tiadeka Siartza fan Berum, krige er ek noch it erfskip fan de ferneamde famylje Cirksena: Nei't de soan fan Gela fan it earste houlik, de haadling Liudward Cirksena ("Syrtza") yn Berum healwei de tritiger jierren fan de 15e ieu sûnder neiteam stoarn wie, wie Gela en har nicht Frauwa Cirksena ("Sydzena") de iennigen erfnammen fan de Cirksena's fan Berum.

Enno makke brûkme fan de gelegenheid en lit de soan út it earste houlik boaskje mei Fauwa. En hy gie fierder: Hy en Edzard namen de famyljenamme en dat wapen fan de frou oer, om it erfskip sichtber te meitsjen. Doe't Edzard en Frau yn 1441 sûnder neiteam tagelyk oan de pest stoaren, urf Ulrich ek it erfskip fan de Cirksena fan Berum. Hy krige ek de meast ferneamde famyljenamme foar himsels en syn neiteam.

Mei syn heit en âldere styfbroer Edzard is Ulrich yn 1430 foar it earst warber yn 'e polityk. Hja brochten de sân frije East-Fryslannen foar it earst op it aljemint.

Op it politike mêd waard Ulrich op 23 desimber 1464 beneamd as greve fan East-Fryslân. Ulrich hie der al in slompe jild foar betelje moatten oan de Keizer.

Ulrich wie mei it kiezen fan in frou yn it sâlt bebiten. Syn earste frou wie Folcka, de erfnamme fan de haadling Wibet fan Esens. Yn 1440 krige er de macht oer Esens. Syn earste frou stoar yn it jier 1452. Hy boaske mei Theda Ukena yn 1453, dat wie de dochter fan Uko fan Oldersum en in sibbe fan de machtige haadling fan Leer, Focko Ukena. Ek dy frou soarge foar de waaks fan syn macht.

Ulrich en Theda hienen seis bern:

• Heba (* 18 novimber 1457; † 1476), wie troud mei greve Erich I fan Schaumboarch-Pinneberch
• Gela (* 1458); † 1497,
• Enno I (* 1460; † 22 febrewaris 1491),
• Edzard I (* 15 febrewaris 1462, wie troud op 8 july 1498 mei Elisabeth Greve fan Rietberch)
• Uko (* 1463; † 1507),
• Almuth (* 1465; † 1522/23).

Ulrich stoar op 25 of 26 septimber 1466 yn syn boarch yn Emden. Op 27 septimber fan dat jier waard er yn Kleaster Marienthal yn Norden byset. Nei't it kleaster yn 1531 ferwoastige waard, waarden de bonken yn 1548 nei it monumintale grêf fan de grutte tsjerke yn Emden brocht. De grutte tsjerke wêr mear East-Fryske greven te hôf brocht waarden, waard troch in bombardemint yn de Twadde Wrâldkriich ferwoastige. Yn 1948 waarden dy bonken nei it Mausoleum fan East-Fryske foarsten yn Auerk brocht.