Lang franse
Depi Wikipedya, ansiklopedi lib
Lang franse se yon lang ki vin tounen ansanm ak kreyòl lang ofisyèl Ayiti depi lane 1987. Se lang natif-natal tout Franse ki fèt e ki elve ann Frans (Ewòp), Kanada (Amerik dinò), Giyàn franse (Amerik disid), ak lan kèk peyi Afrik.
Lang franse se yon lang lang roman e li baze lang kreyòl ayisyen. Lang kreyòl ayisyen tini yon mas mo ladann ak sentaks ki soti nan lang franse.
Kontni |
[edite] Istwa
[edite] Istwa Ewòpeyèn
[edite] Istwa Ayisyen
Nan lane 1697, Franse yo ki tap viv Ayiti depi 1629, vin okipe ofisyèlman pati wès St Domeng. Se apre Franse vin pran Sen Domeng e vin genyen tout kondisyon yo pou yon kreyòl parèt: Franse yo kòmanse komès esklav e vin genyen nesesite pou kolon yo kominike avèk esklav yo. Trete: lang kreyòl ayisyen
[edite] Premye tèks
Les serments de Strasbourg (Sacramenta Argentariae) 842.
[edite] òtograf
[edite] Edykasyon
[edite] Literati
[edite] Alfabèt
26 let.
Tri primaire | - | – | — | , | ; | : | ! | ? | . | … | ’ | " | ( | ) | [ | ] | { | } | § | ¶ | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Tri secondaire | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Tri tertiaire | _ | ´ | ` | ˆ | ˜ | ¨ | . . . | … | ' | ‘ | ’ | " | « | » |
Suite de la table :
Tri primaire | @ | * | / | \ | & | # | % | ° | + | ± | ÷ | × | < | = | > | | | $ | £ | € | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Tri secondaire | |||||||||||||||||||||||||||||
Tri tertiaire |
Suite de la table :
Tri primaire | a | a e | b | c | d | e | f | g | ||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Tri secondaire | a | à | â | æ | c | ç | e | é | è | ê | ë | |||||||||||||||||||
Tri tertiaire | a | A | à | À | â | Â | æ | Æ | b | B | c | C | ç | Ç | d | D | e | E | é | É | è | È | ê | Ê | ë | Ë | f | F | g | G |
Suite de la table :
Tri primaire | h | i | j | k | l | m | n | o | o e | p | q | r | ||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Tri secondaire | i | î | ï | n | ñ | o | ô | œ | ||||||||||||||||||||||||
Tri tertiaire | h | H | i | I | î | Î | ï | Ï | j | J | k | K | l | L | m | M | n | N | ñ | Ñ | o | O | ô | Ô | œ | Œ | p | P | q | Q | r | R |
Suite de la table :
Tri primaire | s | t | u | v | w | x | y | z | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Tri secondaire | u | ù | û | ü | y | ÿ | ||||||||||||||||||
Tri tertiaire | s | S | t | T | u | U | ù | Ù | û | Û | ü | Ü | v | V | v | W | x | X | y | Y | ÿ | Ÿ | z | Z |
[edite] Konsòn yo
20 konson
bcdfghjklmnopqrstvwx
[edite] Vwayèl yo
6 aeiouy