Vatnajökull

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu

Gervihnattamynd af Vatnajökli ásamt skriðjöklum þeim er út úr honum ganga sem tekin var 9. september 2002. (yfirlitsmynd)

Grímsvötn í Vatnajökli

Vatnajökull er þíðjökull staðsettur á suðaustur-hluta Íslands. Hann er stærsti jökull landsins bæði að flatarmáli og rúmmáli og stærsti jökull Evrópu að rúmmáli en sá annar stærsti að flatarmáli (sá stærsti er Austfonna á Nordaustlandet á Svalbarða), eða 8.100 km² og allt upp í kílómetri að þykkt, en meðalþykkt hans er um 400 metrar.

[breyta] Saga jökulsins

Fyrir 14. öld var Vatnajökull miklu minni en hann er nú, síðan 1930 hefur hann verið í stöðugri rýrnun, en þá mun stærð hans hafa verið í hámarki. Hugsanlegt er að Vatnajökull hafi áður verið tveir aðskildir jöklar, enda hét hann Klofajökull lengi fram eftir öldum.

[breyta] Eldvirkni

Undir Vatnajökli eru einhverjar mestu eldstöðvar landsins, Grímsvötn eru þeirra þekktust. Einnig má nefna Gjálp, sem var nefnd því nafni fyrir fáeinum árum, og Öræfajökul. Gos úr Vatnajökli hafa komið í hrinum í tímans rás og telja jarðvísindamenn að slík goshrina sé um það bil að hefjast núna um þessar mundir. Gætu þá gos í Vatnajökli orðið mjög tíð næstu hálfa öldina eða rúmlega það.

[breyta] Þjóðgarðar

Syðri hluti Vatnajökuls hefur notið friðunar sem hluti af þjóðgarðinum í Skaftafelli frá 28. október 2004. Árið 2007 var verndarsvæðið stækkað með stofnun Vatnajökulsþjóðgarðs.

[breyta] Tenglar

 

Wikimedia Commons hefur upp á að bjóða margmiðlunarefni tengt:

Vatnajökli

• Vísindavefurinn: „Hversu hratt mun Vatnajökull bráðna á næstu árum?“
• Ferðir á jökulinn (myndir).
• Upplýsingasíða á nat.is
• Náttúrufar og náttúruminjar umhverfis Vatnajökul

  Þessi Íslandsgrein sem tengist landafræði er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.