Христо Матов

Од Википедија, слободна енциклопедија

Христо А. Матов (Струга, 10 март 1872 - Софија, 10 февруари 1922) е еден од најистакнатите дејци на ТМОРО и теоретичари на македонската ослободителна борба, во тоа време е „задграничен претставник” на Организацијата во Софија.Познат под псевдонимот „Брут“ .

Христо Матов има завршено филологија во Софија и работи како учител во Сер. Работејќи кон крајот на минатиот век како професор по литература во скопското педагошко училиште, тука ја започнува и својата кариера во Организацијата. Потоа учителствува и во Солун, каде Даме Груев го запознал со делото.

Христо Матов го посветил во ВМОРО Тодор Александров.

Во познатата Солунска провала (јануари, 1901 година) е уапсен заедно со повеќемина револуционери како Пере Тошев, Христо Татарчев и други, изведен пред суд и заточен во Дијарбекир, а потоа преместан во Подрум-Кале. Есента 1902 година е амнестиран и по краток престој во Солун отпатувал за Софија станувајќи задграничен претставник на ВМРО. Во тоа својство упорно ја подржува одлуката на Смилевскиот конгрес (1903 година) за кревање на востание поради кое се судира со Гоце Делчев ^{[се бара извор]} и Ѓорче Петров. Со својата широка наобразбра, изворедна дарба за систематичност дава значаен придонес во идејното и организационо оформување на ВМОРО].

По Илинденското востание и неговиот неуспех, тие свои доблести на духот ги става во служба на бугарската политика спрема Македонија^{[се бара извор]}. На јануарското советување во Софија 1904 година е изложен на жестоки критики од Јане Сандански заради тоа што лично се залагал за кревање на востаниетои заради своите недозволени контакти со бугарската влада, и обидот да ја вовлече Бугарија во војна со Турција и сето тоа на сметката на Македонците.

Учествувајќи во работата на Рилскиот конгрес на Организацијата (иако не бил избран за делегат од никого) , решава по сите напади да се спротистави првенствено преку пишаниот збор. Така за кратко време ги пишува брошурите: „Основи на Внатрешнатареволуционерна организација“ во 1904 година, „За управувањето на Внатрешната револуционерна организација“ во 1905 година и други. Токму преку сите овие дела кој ги објавува, Христо Матов може да се прочита во меѓуредови дека се огледа на неговиот статус на неоврховист во внатрешните делови на Организацијата.

Тој има голем удел во ликвидирањето на голем број македонски револуционери и во задавањето на решителни удари на македонското револуционерно движење. Тој најдолго работел од старите лидери на ВМОРО и ја доживеал и Првата светска војна.

[уреди] Надворешни врски

• Апостолите на ВМОРО, Форум