Метр
Чөлөөт нэвтэрхий толь, Википедиагаас
1889-1960 оны хооронд хэрэглэгдэж байсан эталон метр (цагаан алт-иридиумын хайлш)
Метр гэдэг нь Олон улсын СИ системийн уртыг хэмжих үндсэн нэгж (хэмжээс) юм. Тэмдэглэгээ нь м.
Анх Францын Шинжлэх ухааны академын тодорхойлолтоор 1 метр гэдэг нь Дэлхийн экватороос, Парис хотыг дайран Хойд туйл хүрэх зайн 1/10,000,000-тэй тэнцүү хэмжээг хэлдэг байв. Энэ стандарт 1960 он хүртэл хэрэглэгдсэн бөгөөд, 1983 онд Жин, хэмжүүрийн нэгдсэн бага хурлаас (The General Conference on Weights and Measures):
-
- 1 метр нь үнэмлэхүй вакуум орчинд, 1/299,792,458 секундэд гэрлийн туулах зайтай тэнцэнэ гэж тодорхойлжээ.
Энэ тодорхойлолтыг одоо мөрдөж байгаа болно.
| Хэмжээ | Нэршил | Тэмдэглэгээ | Хэмжээ | Нэршил | Тэмдэглэгээ | |
| 10−1 | дециметр | дм | 101 | декаметр | дам | |
| 10−2 | сантиметр | см | 102 | гектометр | гм | |
| 10−3 | миллиметр | мм | 103 | километр | км | |
| 10−6 | микрометр (микрон) | µm \мкм\ | 106 | мегаметр | Мм | |
| 10−9 | нанометр | nm \нм\ | 109 | гигаметр | Гм | |
| 10−12 | пикометр | pm \пм\ | 1012 | тераметр | Тм | |
| 10−15 | фемтометр (fermi) | fm \фм\ | 1015 | петаметр | Пм | |
| 10−18 | аттометр | am \ам\ | 1018 | эксаметр | Em \Эм\ | |
| 10−21 | зептометр | zm \зм\ | 1021 | зеттаметр | Зм | |
| 10−24 | йоктометр | ym \им\ | 1024 | йоттаметр | Им |
[Засварлах] Бусад уртын нэгжүүд
| СИ системийн нэгжийг СИ системийн бус нэгжтэй | СИ системийн бус нэгжийг СИ системийн нэгжтэй | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 метр | ≈ | 39.37 | инч | 1 инч | ≡ | 0.0254 | метр | ||
| 1 сантиметр | ≈ | 0.3937 | инч | 1 инч | ≡ | 2.54 | сантиметр | ||
| 1 миллиметр | ≈ | 0.03937 | инч | 1 инч | ≡ | 25.4 | миллиметр | ||
| 1 метр | ≡ | 1×1010 | Ангстрем (Å) | 1 Ангстрем (Å) | ≡ | 1×10-10 | метр | ||
| 1 нанометр | ≡ | 10 | Ангстрем (Å) | 1 Ангстрем (Å) | ≡ | 100 | пикометр | ||
[Засварлах] Гадаад холбоос
- Length—Evolution from Measurement Standard to a Fundamental Constant at U.S. NIST
- The History of the Meter By Tibo Qorl (Translated by Sibille Rouzaud)
