Empayar Turki Uthmaniyyah

Dari Wikipedia Bahasa Melayu, ensiklopedia bebas.

Devlet-i Aliye-i Osmaniye
Osmanlı İmparatorluğu

Bendera Uthmaniyyah Jata Negara Uthmaniyyah
Cogan kata (Turki Uthmaniyyah)	Devlet-i Ebed-müddet ("Negara Abadi")
Empayar Uthmaniyyah pada zaman kemuncak kekuasaannya
Bahasa rasmi	Turki Uthmaniyyah
Ibu kota	Bursa (1335 - 1365), Edirne (1365-1453), İstanbul (Constantinople) (1453-1922)
Lagu kebangsaan	Lagu kebangsaan Uthmaniyyah
Pemerintah	Sultan daripada Dinasti Uthmaniyyah
Populasi	dianggarkan 40 juta (paling banyak)
Keluasan	6.3m km² (1902); keluasan maksima (1595)
Penubuhan	1299
Kejatuhan	29 Oktober, 1923
Mata wang	Akçe, Kuruş, Lira

Empayar Turki Uthmaniyyah (Turki Uthmaniyyah: Devlet-i Aliye-i Osmaniye; Turki Moden: Osmanlı İmparatorluğu; Arab: الدولة العثمانية, Al-Dawla Al-ʿUthmaniyya) keluarga Bani Osmani ini adalah sebahagian kecil dari keseluruhan suku-suku bangsa Turki yang dikenali sebagai bangsa Turki yang masuk ke Asia Kecil semenjak abad ke sebelas yang lalu. Bangsa ini adalah pemimpin-pemimpin yang terus-menerus berjuang menentang Byzantine, terutama setelah mereka bergerak ke barat laut Anatolia di abad ke-13. Pengikut-pengikutnya direputasikan sebagai ghazi atau lebih mudah dikenali sebagai parajurit yang berjuang memerangi Kristian kerana jihad untuk menegakkan Islam, dan mengecapi kejayaan. Di sinilah wujudnya empayar atau kerajaan Uthmaniah, yang menampung kerajaan-kerajaan kecil bangsa Turki yang lain. Pemerintah Uthmaniyyah melihat diri mereka sebagai "pemerintah universal" dan waris kepada Empayar Rom dan Islam, maka terjadilah "penyatuan kebudayaan".^[1]

Pada tahun 1357 mereka menyeberangi Dardenalles menuju ke semenanjung Gallipoli dan sebelum akhir abad ke-14 mereka telah menduduki beberapa kawasan dibawah kerajaan Byzantine, termasuk Yunani dan Bulgaria. Constantinople (kemudian ditukar nama kepada Istanbul) jatuh ke tangan kerajaan Uthmaniah pada tahun 1453. Pada tahun 1526 sebagian besar wilayah Hungary telahpun berada di bawah kekuasaan Uthmaniah .Kerajaan Uthmaniah mempunyai angkatan laut yang handal di Lautan Tengah dan melaksanakan tugasnya dalam perang dengan Sepanyol dan kuasa-kuasa Eropah yang lain. Algeria segera mereka kuasai dan akhirnya menambahkan Tunisia sebagai wilayah kerajaan Uthmaniah. Uthmaniah juga melanjutkan peluasan kuasanya dengan menuju ke bahagian tenggara, menduduki Iraq dan bahagian-bahagian wilayah Arab yg lain. Bagi bangsa Eropah Barat, kemajuan Uthmaniah merupakan keganasan Islam. Dengan ini mereka menegaskan bahawa Islam adalah agama kekejaman dan agama pedang yang menakutkan. Maka tidak hairanlah pada tahun 1542, Dewan Kota Praja Basel di Switzerland membekukan penerbitan terjemahan Al Qur'an yang diterjemahkan oleh Robert dari Ketton. Dewan Kota Praja ini membantah dengan mengatakan "dongeng dan bid'ah yang dibuat-buat" dalam Al Qur'an itu akan mengganggu penganut Kristian Pada akhir abad ke-17, kelemahan kerajaan Uthmaniyah mulai terserlah selepas satu setengah abad berkuasa. Pengepungan ke atas Vienna di tahun 1683 turut menemui kegagalan dan kerajaan Uthmaniah kini pula menghadapi Persekutuan dari Austria, Poland, Venice dan Paus, dan bangsa Russia.

Semenjak tahun 1699 mereka telah banyak menemui kekalahan dan di dalam perjanjian damai Karlovitz, Uthmaniah harus mempersetujui penyerahan wilayah-wilayahnya kepada Austria, Vennice dan Poland. Walaupun demikian, mereka tetap mempertahankan hak mereka di bahagia tenggara Eropah, termasuk pantai barat dan utara Laut Hitam. Namun pada abad ke-19, kerajaan Uthmaniah kembali kehilangan sebahagian besar dari wilayah taklukkannya yang dimulai dengan kemerdekaan Yunani pada tahun 1829 dan pendudukan Perancis ke atas Algeria pada tahn 1830. Kerajaan Uthmaniah menjadi "the sick man of Europe" iaitu Orang Eropah yang sakit dan hanya persaingan mereka inilah yang mencegah terjadinya perpecahan-perpecahan yang dahulunya pernah terjadi. Setelah kekalahannya dalam Perang Dunia I di tahun 1912-1919, semua wilayah ini masih tetap berada di bawah Kerajaan Uthmaniah, dengan wilayah Eropahnya adalah kawasan di sekitar Istanbul meluas sampai ke sebelah utara Edirne (Adrianople) dan ke barat sampai ke Gallipoli. Bangsa Turki di bawah kekuasaan Mustafa Kamal Ataturk telah menghapuskan nama Kerajaan Uthmaniah pada 1922 dan diganti dengan Republik Turki. Wilayah-wilayah jajahan di Asia dan Afrika dahulu telah hilang kecuali Anatolia yang masih berada di wilayah Republik Turki ini.

Senarai kandungan 1 Sejarah 1.1 Penubuhan dan Kemajuan (1299-1453) 1.2 Perkembangan (1453-1683) 1.3 Kemerosotan (1683-1827) 1.4 Kejatuhan (1828-1908) 1.5 Pembubaran (1908-1922) 1.6 Sejarah Kebangsaan 2 Sejarah ekonomi 3 Negeri 3.1 Sultan 4 Undang-Undang 5 Ketenteraan 6 Kebudayaan 7 Kronologi Empayar Uthmaniyyah 8 Nota dan Rujukan 9 Lihat juga 10 Pautan Luar

[sunting] Sejarah

Wilayah Uthmaniyyah pada mulanya dikenali sebagai Beylik di dalam Kerajaan Turki Seljuk pada kurun ke-13. Pada tahun 1299, Uthman I mengisytiharkan kemerdekaan Wilayah Uthmaniyyah dan mengasaskan Kerajaan Turki Uthmaniyyah.

[sunting] Penubuhan dan Kemajuan (1299-1453)

Artikel utama: Penubuhan Turki Uthmaniyyah

Dawlah atau Kerajaan Islam Uthmaniyah adalah kerajaan Islam yang paling lama bertapak, dalam tempoh kira-kira 6 abad lamanya. Dinisbahkan nama kerajaan ini kepada Osman Bin Artugrul atau dieja Ertughul atau Ertoghril dalam sesetengah buku. Mula bertapak pada tahun 1299 Masihi, di kawasan Barat Anatolia. Kerajaan ini muncul akibat desakan selepas dunia Islam diserang besar-besaran oleh puak atau bangsa Mongol. Antaranya di Mahan iaitu di mana bermulanya keturunan Osman Bin Artugrul yang mana atuknya Sulaiman Shah merupakan pembesar di Mahan. (Hamka 1965: 356)

Kebangkitan umat Islam hasil serangan Mongol akhirnya membuahkan serta menghasilkan sebuah kerajaan yang gilang dan gemilang. Dalam pemerintahan selama beberapa abad, berjaya menakluki kawasan yang pelbagai, antaranya Mesir, Syria, Balkan, Afrika Utara dan sebagainya. Pertembungan budaya, idelogi dan kekuatan kuasa akhirnya menjatuhkan Uthmaniyah, bermula dengan krisis dengan pihak luar, diikuti dengan perpecahan dalaman akhirnya pada 29 Oktober 1923 Masihi, Uthmaniyah tumbang dan ditukar sebagai sebuah negara sekular, diisyhtihar dengan rasmi sebagai Repulik Turki.

Secara ringkas kita dapat ketahui bahawa usaha awal kepada penubuhan kerajaan ini adalah berikutan dengan penghijrahan bangsa Turki untuk mencari tapak baru demi menjaga keselamatan mereka dari ancaman bangsa Mongol dan Tartar.

SEJARAH PENUBUHAN KERAJAAN UTHMANIYAH

Bermula dari perpindahan Sulaiman Shah apada tahun 617 Hijriah bersamaan 1230 Masihi dari Kurdistan selepas menghadapai serangan Mongol di bawah pimpinan Jengiz Khan sebagaimana yang telah disentuh seperti sebelum ini, angkatan orang Turki pada asalnya sampai di Anatolia dan menetap di Bandar Ahlad. Urkhan iaitu penyambung dan anak kepada Sulaiman Shah telah mendapat kepercayaan Sultan Saljuq iaitu Sultan A`la al-Din (Alaudin) selepas memberikan bantuan untuk menentang bangsa Rom dari Kerajaan Byzantine. Perjuangan disambung oleh Artughrul saudara kepada Urkhan . Seterusnya mula disambung oleh Uthman atau Osman anak kepada Artughrul selepas kematian Artughrul pada 1289 Masihi . (Ali Mohd Shalaby 2001: 44)

Osman menjadi pengganti kepada ayahnya untuk terus berkhidmat untuk kerajaan Saljuk Rumi, dan seterusnya bertahan, sehinggalah serangan bangsa Tatar keatas Kerajaan Saljuq, Sultan A`la Al-Din telah mati dibunuh ( Gary Leiser 1992: 47). Selepas kematian Sultan A`la al-Din, Osman mengambil laih tampuk pemerintahan dengan gelaran Padishah Aal Osman , dan mula membina kerajaan sendiri di Iskishsar sebagai pusat pentadbirannya. Osman mula meperluaskan kuasa dengan meminta Jizyah kepada kerajaan kecil di sekelilingnya dan juga melalui jalan dakwah Islamiyah supaya tunduk kepadanya. Selain itu juga turut menggunakan metod peperangan. Kuasa Uthmaniyah mula bertapak kukuh selepas anak kepada Osman, iaitu Urkhan berjaya memimpin angkatan tentera menakluki kota Bursa pada tahun 700 Hijriah bersamaan 1317 Masihi (Hamka 1965: 357) . Begitulah secara ringkasnya kemunculan serta bertapaknya kerajaan Uthmaniyah di tangan Osman, walaupun berlaku beberapa percanggahan dalam sumber rujukan sejarah Islam akan tetapi yang penting ianya hampir dan tidak wujud perbezaan yagn terlalu ketara. Bahkan turut menjadi percanggahan dari mana asal usul Osman I yang dinisbahkan kerajaan Uthmaniyah kepada namanya. Bolehlah diambil bahawa Osman adalah kaum Turki, berasal dari puak Kayi (Kabi) penduduk di kawasan Asia Tengah .

PEMERINTAH KERAJAAN UTHMANIYAH

Melalui senarai yang dibuat oleh Dr Hasanuddin Ahmed dalam A Brief History Of Islam, 38 orang sultan disenaraikan bermula dari Osman pada 1288 M / 678 H sehingalah kepada Abdul Majeed II yang mengambil tampuk pemerintahan pada 1922 M / 1341 H dan berakhir pada 1924 M / 1342 H. Manakala menurut Haji Dusuki dalam Ikhtisar perkembangan Islam, hanya 36 orang sultan tersenarai, bermula dengan Osman pada 1290 M dan berakhir di tangan Muhammad VI pada 1918 – 1922 M. Jika kita melihat kedua-dua sumber ini berbeza berikutan kemungkian Haji Dusuki melihat Abdul Majeed bukanlah lagi diiktiraf sebagai sultan pada masa tersebut berikutan wujudnya Mustafa Kamal sebagai presiden yang mengawal kekuasaan sultan.

Senarai pemerintah kesultanan Uthmaniyah adalah seperti berikut :

1. Osman Khan 1288-1326 M 2. Orkhan 1326-1359 M 3. Murad I 1359-1389 M 4. Bayazid I 1389-1403 M 5. Muhammad I 1403-1421 M 6. Murad II 1421-1451 M 7. Muhammad II (The Conquer) 1451-1481 M (al-Fatih) 8. Bayazid II 1481-1512 M 9. Saleem I 1512-1518 M ( Sultan ) 1518-1520 M ( Khalifah ) 10. Sulaiman I (The Magnificent) 1520-1566 M (al-Qanuni) 11. Saleem II 1566-1574 M 12. Murad III 1574-1593 M 13. Muhammad III 1535-1603 M 14. Ahmed I 1603-1617 M 15. Mustafa I 1617-1618 M 16. Uthman II 1618-1622 M 17. Mustafa (second Reign) 1622-1623 M 18. Murad IV 1623-1640 M 19. Ibrahim 1640-1648 M 20. Muhammad IV 1648-1687 M 21. Sulaiman II 1687-1691 M 22. Ahmed II 1691-1695 M 23. Mustafa II 1695-1703 M 24. Ahmed III 1703-1730 M 25. Mahmud I 1730-1754 M 26. Uthman III 1754-1757 M 27. Mustafa III 1757-1773 M 28. Abdul Hameed I 1773-1789 M 29. Saleem III 1789-1807 M 30. Mustafa IV 1807-1808 M 31. Mahmud II 1808-1839 M 32. Abdul Majeed I 1839-1861 M 33. Abdul Aziz 1861-1876 M 34. Murad V 1876 (Mei) – 1876 (September) M 35. Abdul Hameed II 1876-1909 M 36. Muhammad V 1909-1918 M 37. Waheduddin (Muhammad VI)1918-1922 M 38. Abdul Majeed II 1922-1924 M

Demikianlah susur galur pemerintahan kerajaan Uthmaniyah, bermula dari akhir abad yang ke 13 dan berakhir pada awal abad ke 20 Masihi (Hasanuddin Ahmed 2004: 431-586). Pelbagai perubahan dilakukan oleh pemerintah-pemerintah ini, dan diantaranya beberapa orang yang mencapai kejayaan penting, antaranya seperti Sulaiman Al-Qanuni, Muhammad Al-Fatih, Mahmud II, Saleem III dan lain-lain lagi.

Semasa penubuhan dan perkembangan Empayar Uthmaniyyah, karakteristik empayar ini tidak boleh disoal lagi lebih-lebih lagi semasa pemerintahan Sultan Muhammad al-Fatih. Hal ini menjadikan Empayar Uthmaniyyah istimewa dalam sejarah ketamadunan manusia.

Sepanjang kurun ke-16, Empayar Uthmaniyyah terus berkembang daripada segi wilayah dan kekuasaan dengan mengembangkan kekuasaan sehingga ke Afrika Utara di barat daya dan Parsi di sebelah timur. Semasa Perang Chaldiran, di sebelah timur Anatolia, (sekarang di barat Tabriz, Turki) pada tahun 1514, tentera Uthmaniyyah di bawah pimpinan Sultan Selim I memenangi pertempuran menentang tentera Parsi. Hal ini memastikan keselamatan wilayah Uthmaniyyah di sebelah timurnya. Selepas itu tumpuan Empayar Uthmaniyyah beralih kepada bahagian barat empayar terbabit. Sultan Suleiman I, selepas menaiki takhta pada tahun 1518, mengetuai beberapa siri ketenteraan di Balkan. Di bawah Suleiman yang juga merupakan seorang strategis yang hebat, tentera Uthmaniyyah mara ke utara dengan menguasai Belgrade (1521), mengalahkan Hungary (1526), dan menyerang Vienna (1529).

Kejayaan pengembangan kuasa Uthmaniyyah pada kurun ke-16 adalah kerana kemahiran bersenjata api dan taktik peperangan di samping kesempurnaan sistem ketenteraan. Tentera Uthmaniyyah juga amat mahir dalam melakukan serangan dan kepungan kerana serangan seperti ini mendatangkan kesan kemusnahan yang teruk terhadap musuh mereka.

Salah satu contoh terbaik untuk menunjukkan kemahiran mereka menyerang atau membuat pengepungan ialah semasa peristiwa penaklukan Constantinople (Istanbul) pada tahun 1453. Semasa serangan terbabit, meriam-meriam besar digunakan bagi memusnahkan tembok yang tinggi dan tebal. Meriam-meriam ini diperbuat daripada gangsa dan dibawa berdekatan dengan kota ini menggunakan banyak tenaga manusia disamping penggunaan kerbau dan lembu kerana berat yang melampau meriam-meriam ini. Meriam-meriam ini kemudiannya ditanam di sebelah hujung bagi menyerap tekanan letupannya. Seorang panglima Austria pernah berkata bahawa tentera Uthmaniyyah amat "kebal" semasa musim panas. Keterangan ini nyata benar memandangkan banyak kejayaan dicapai semasa kempen-kempen perangnya.

[sunting] Perkembangan (1453-1683)

Artikel utama: Perkembangan Turki Uthmaniyyah

Perkembangan kekuasaan Uthmaniyyah boleh dikategorikan kepada dua zaman. Zaman pertama boleh dikatakan semasa berlakunya penaklukan dan perkembangan kuasa; iaitu bermula daripada penawanan Constantinople pada tahun 1453 sehinggalah kemangkatan Sultan Sulaiman al-Qanuni (Suleiman the Magnificent) pada tahun 1566. Selepas berakhirnya zaman pertama, zaman kedua pula muncul iaitu semasa struktur pentadbiran mula menunjukkan kelemahannya akibat daripada perebutan kuasa dan rasuah iaitu dari tahun 1566 sehinggalah kegagalan serangan ke atas Vienna pada tahun 1683.

Bagi meluaskan pengaruh dan kawasan Empayar Uthmaniyyah semasa zaman perluasaan kuasanya, pemimpin memilih untuk menyebarkan melalui laluan air yakni laut. Selim I menawan Parsi sebelum tewas kepada tentera Parsi tidak lama kemudian. Parsi kemudian menewaskan tentera Uthmaniyyah dan menawan sebahagian kawasan milik Uthmaniyyah di timur empayar itu. Mereka juga berjaya menawan Baghdad. Empayar Uthmaniyyah menubuhkan tentera laut di Laut Merah bagi mengatasi pengaruh Portugis dalam perdagangan rempah. Semasa zaman ini, Empayar Uthmaniyyah bersaing dengan kuasa-kuasa Eropah di Laut India. Empayar Uthmaniyyah juga menghantar tentera lautnya bersama-sama dengan kelengkapan perang dan askar ke Kenya dan Aceh bagi membantu pemerintah-pemerintah Muslim di sana, di samping mempertahankan perdagangan rempah dan hamba. Di Aceh, Empayar Uthmaniyyah membina kubu dan mempertahankannya menggunakan meriam. Empayar Turki Uthmaniyyah juga merupakan kuasa yang bertanggungjawb dalam membantu perjuangan pihak Protestant Belanda bagi menghadapai konflik mereka dengan golongan Katholik Sepanyol. Tentera laut Uthmaniyyah juga mempunyai banyak pengaruh di Laut Mediterranean menjadikan perdagangan di sana berkembang dengan pesat disebabkan kestabilan perdagangan di situ. Zaman ini kemudiannya dikenali sebagai zaman "Pax Ottomanica" oleh orang Barat.

Serangan ke atas Vienna bukanlah satu siri pengembangan kuasa Empayar Uthmaniyyah terhadap Jerman. Sebenarnya pihak Turki Uthmaniyyah hanyalah ingin bertindak terhadap campur tangan Hapsburg Sepanyol ke atas Hungary. Hal ini juga menyebabkan sesetengah sekutu Uthmaniyyah membelot terhadap Empayar Uthmaniyyah. Paus di Itali kemudiannya meninggalkan kepentingan sekularnya bagi membangkitkan semangat anti-Islam di samping ingin melancarkan perang salib yang baru. Dalam masa yang akan datang, Empayar Uthmaniyyah bukan sahaja sebuah kuasa penakluk tetapi juga sebuah instrumen politik Eropah. Perang di Vienna membawa kepada zaman kemerosotan terhadap Empayar Utmaniyyah.

[sunting] Kemerosotan (1683-1827)

Artikel utama: Kemerosotan Turki Uthmaniyyah

Selepas tewasnya tentera Uthmaniyyah dalam perang di Vienna pada tahun 1683 yang menunjukkan bahawa Empayar Uthmaniyyah bukan lagi kuasa besar di Eropah. Pada tahun 1699, buat pertama kali dalam sejarahnya, Empayar Uthmaniyyah mengakui bahawa Austria adalah sama taraf dengannya. Bukan sahaja itu, Empayar Uthmaniyyah juga kehilangan wilayah besar dikuasainya sejak sekian lama. Terdapat banyak sultan yang dilantik selepas itu yang tidak sekuat generasi Mehmed II, Selim I dan Suleyman I.

Semasa zaman kemerosotan ini, Empayar Uthmaniyyah lemah kerana masalah dalaman dan luarannya disebabkan peperangan yang amat mahal terutamanya menentang Parsi, Persekutuan Poland-Lithuania, Rusia, Austria-Hungary. Perang Rusia-Turki ialah peperangan antara Rusia dan Empayar Uthmaniyyah semasa kurun ke-17, ke-18, dan ke-19 masihi (kesemuanya 10 peperangan). Ia merupakan di antara konflik yang paling lama dalam sejarah Eropah yang berlarutan selama 241 tahun; lebih lama daripada Perang Seratus Tahun di antara England dan Perancis. Sebelum itu, Empayar Uthmaniyyah tewas dalam Perang Lepanto pada tahun 1571.

Perjanjian Passarowitz menghasilkan satu era yang aman di antara tahun 1718-1730. Pentadbiran Uthmaniyyah mula berubah dengan memajukan kota-kota sekitar Balkan yang akan menjadi benteng pertahanan mereka sekiranya peperangan meletus dengan kuasa Eropah. Pelbagai perubahan dilakukan seperti mendapat pandangan rakyat, mengurangkan cukai, memperbaiki kemudahan awam, dan berbagai-bagai lagi perubahan. Walau bagaimanapun, Empayar Uthmaniyyah gagal bersaing dalam bidang teknologi dengan musuhnya di Eropah, terutamanya Rusia.

Pada penghujung kurun kelapan-belas menyaksikan Empayar Uthmaniyyah ketinggalan jauh berbanding kuasa Barat. Peperangan berlaku dan mengakibatkan Uthmaniyyah kehilangan banyak wilayah kepada Rusia dan Austria. Kawasan seperti Mesir juga mencapai kemerdekaan. Semasa zaman ini, bermula dengan pemerintahan Sultan Selim III terdapat usaha-usaha untuk memodenkan sistem-sistem di Turki. Banyak reformasi yang dilakukan oleh pemerintah dihalang oleh golongan-golongan konservatif di dalam Turki Uthmaniyyah sendiri sama ada oleh golongan keagamaan atau oleh golongan Janissari yang pada masa ini telah menjadi korup. Walaupun askar elit Janissari ini dimansuhkan pada tahun 1826, usaha ini masih mendapat tentangan.

[sunting] Kejatuhan (1828-1908)

Artikel utama: Kejatuhan Turki Uthmaniyyah

Proses kemerosotan dan kejatuhan Empayar Uthmaniyyah dibentuk oleh pengstukturan semula dan transformasi dalam setiap aspek Empayar Uthmaniyyah. Walau bagaimanapun, usaha yang berterusan tidak membantu dalam menghalang proses kemerosotan sistem Uthmaniyyah. Satu perubahan yang signifikan hanyalah apabila Empayar Uthmaniyyah mula menjadi sekutu kuasa-kuasa Eropah. Terdapat beberapa siri pakatan dengan beberapa negara Eropah seperti Perancis, Belanda, Britain dan Russia. Salah satu contoh yang nyata ialah semasa Perang Crimea, yang mana Perancis, Britain, dan Uthmaniyyah berpakat menentang Tsar Russia.

Terdapat pada satu masa iaitu antara tahun 1839 dan 1876, reformasi dilaksanakan. Semasa zaman ini tentera moden ditubuhkan. Sistem perbankan juga disusun semula di samping pembinaan kilang-kilang yang moden. Dari struktur ekonomi pula, pihak pentadbir Uthmaniyyah menghadapi kesukaran membayar balik pinjaman yang dibuat dengan bank-bank di Eropah. Dari segi ketenteraan, ia menghadapi masalah mempertahankan dirinya daripada diduduki kuasa-kuasa asing (cth: Mesir diduduki Perancis pada 1798; Cyprus diduduki British pada 1876, dll.).

Dalam semua idea Empayar Uthmaniyyah dapati daripada kuasa Barat seperti nasionalisme etnik. Kebangkitan nasionalisme etnik mengancam kestabilan Uthmaniyyah kerana rakyatnya yang berbilang bangsa. Banyak peristiwa pemberontakan atas nama nasionalisme muncul dan mengugat Empayar Uthmaniyyah.

Kebangkitan nasionalisme memaksa Empayar Uthmaniyyah untuk bertindak. Sepanjang enam abad yang lalu banyak yang telah berubah kecuali sistem kerajaan. Ada juga sekumpulan orang dari Uthmaniyyah yang mempunyai pendidikan barat berpendapat bahawa konsep raja berpelembagaan dapat mengurangkan tekanan di dalam negara. İttihat ve Terakki Cemiyeti (Perhimpunan Perpaduan dan Kemajuan) mempunyai hubungan yang istimewa dalam kumpulan ini. Menurut buku yang dikeluarkan oleh İttihat ve Terakki Cemiyeti, kejayaan dapat dicapai sekiranya perubahan dilakukan terhadap institusi sosial dan politik Uthmaniyyah. Menerusi sebuah penggulingan ketenteraan, İttihat ve Terakki Cemiyeti memaksa Sultan Abdul Aziz untuk menyerahkan takhta kepada Murad V. Bagaimanapun, Murad V mempunyai masalah mental. Sultan Abdul Aziz terpaksa dipanggil semula dengan syarat baginda akan mengubah sistem politiknya. Sultan Abdul Aziz mengubah struktur pentadbiran yang berusia ratusan tahun ini 23 November 1876. Baginda mengubah nama perlembagaan baru ini kepada "Kanun-i Esasi". Perlembagaan ini bertahan sehinggalah bermulanya Perang Crimea.

Menjelang penghujung kurun kesembilan belas, keadaan politik Empayar Uthmaniyyah menunjukkan keadaan kucar-kacir pada masa akan datang. Hal ini jelas menunjukkan bahawa reformasi dan perubahan tidak cukup untuk membuat perbezaan dan tidak cukup untuk menghalang pembubaran Empayar Turki Uthmaniyyah.

[sunting] Pembubaran (1908-1922)

Artikel utama: Pembubaran Turki Uthmaniyyah

Dari sudut sosial, kebangkitan semangat nasionalisme dan perubahan untuk demokrasi menjadikan rakyat semakin tidak tenteram. Hal ini akhirnya menyebabkan beberapa siri perebutan kuasa yang mengakibatkan konsep raja berpelembagaan ditubuhkan yang mana sultan mempunyai sedikit kuasa manakala Parti Jawatankuasa Pembangunan dan Kemajuan, lebih dikenali sebagai Turki Muda, memerintah keseluruhan Empayar Uthmaniyyah.

Tiga buah negara Balkan yang baru terbentuk pada penghujung abad kesembilan belas. Keseluruhan wilayah itu termasuk Montenegro mencari kawasan tambahan di dalam wilayah Albania, Macedonia, dan Thrace yang berada di bawah pentadbiran Uthmaniyyah. Dengan dorongan dari Russia, beberapa siri perjanjian ditandatangani: antara Serbia dan Bulgaria (Mac 1912) dan antara Yunani dan Bulgaria (Mei 1912). Perjanjian di antara Serbia dan Bulgaria mendesak kepada perpisahan Macedonia yang mengakibatkan Perang Balkan I. Selepas itu terjadi pula Perang Balkan II.

Dalam usaha terakhir untuk memastikan wilayah-wilayah terbabit kekal dalam kekuasaan Uthmaniyyah, Enver Pasha menyertai kuasa tengah dalam Perang Dunia Pertama. Semasa waktu ini, Landasan Kereta Api Baghdad yang dikuasai Jerman menjadi punca pertenglikaian antarabangsa dan memainkan peranan dalam punca tercetusnya Perang Dunia Pertama. ^[2]Empayar Uthmaniyyah mendapat beberapa kejayaan dalam tempoh awal peperangan terbabit. Pihak bersekutu, termasuk unit tentera baru, ANZAC dikalahkan di Gallipoli, Iraq dan Balkan, dan beberapa kawasan diperolehi. Di Caucasus, tentera Uthmaniyyah tewas dalam beberapa siri pertempuran dan ini membolehkan tentera Russia bergerak dari Trabzon, Erzurum, ke arah Van. Empayar Uthmaniyyah bagaimanapun tewas pada akhir peperangan ini terhadap pihak bersekutu dan mengakibatkan ia kehilangan wilayahnya.

Mustafa Kemal Pasha, yang memperoleh reputasi yang baik semasa kempen di Gallipoli dan Palestin, dengan rasmi dihantar daripada Istanbul (ditawan) untuk memerintah dan membubarkan tentera Uthmaniyyah di Caucasus. Pada awalnya pihak Uthmaniyyah hanya mengikuti arahan sahaja. Walau bagaimanapun dalam masa tahun kemudian, berlakunya perang kemerdekaan Turki (1918-1923) menentang kuasa asing. Perjuangan mereka ini mengakibatkan penggulingan kuasa Sultan Mehmet VI oleh Perhimpunan Baru Turki. Republik Turki kemudian diasaskan pada 29 Oktober 1923.

[sunting] Sejarah Kebangsaan

Artikel sejarah berkaitan di Wikipedia.
Perang Uthmaniyyah di Eropah	Sejarah Albania Uthmaniyyah
Sejarah Balkan	Sejarah Algeria Uthmaniyyah
	Sejarah Cyprus Uthmaniyyah
	Sejarah Bulgaria Uthmaniyyah
	Sejarah Serbia Uthmaniyyah
	Uthmaniyyah Sarajevo Awal
	Uthmaniyyah Sarajevo Akhir
	Uthmaniyyah Yunani

[sunting] Sejarah ekonomi

Kerajaan Uthmaniyyah meneruskan polisi pembangunan Bursa, Edirne (Adrianople) dan Istanbul, yang kesemuanya merupakan ibu negara Uthmaniyyah, untuk menjadikan bandar-bandar ini pusat komersial dan industri, dengan mengajak pedagang-pedagang untuk mencipta satu metropolis baru. ^[3] Mehmed dan penggantinya Bayezid, juga menggalakkan dan menerima migrasi puak-puak Yahudi daripada pelbagai bahagian Eropah, yang tinggal di Istanbul dan bandar-bandar pelabuhan yang lain seperti Salonica. Minda ekonomi Uthmaniyyah adalah berasaskan konsep asas negara dan masyarakat di Timur Tengah yang mana matlamat utama sebuah negara adalah untuk memperkembangkan lagi kekuasaan pemerintah dan salah satu cara untuk mencapainya adalah dengan mendapatkan sumber kekayaan dengan menjadikan kelas produktif berkembang. ^[4] Matlamat paling penting adalah untuk meningkatkan pendapatan negara sebanyak yang mungkin tanpa merosakkan kemakmuran rakyat bagi menghalang kekacauan masyarakat dan memastikan konsep tradisional masyarakat terpelihara.

Organisasi Jabatan Perbendaharaan berkembang di bawah Empayar Uthmaniyyah berbanding kerajaan-kerajaan Islam lain dan sehingga kurun ke-17, Empayar Uthmaniyyah adalah organisasi peneraju berbanding yang lain.^[5] Organisasi ini menghasilkan satu kumpulan masyarakat yang baru, yang mana ulama yang terlatih menghasilkan badan profesional kewangan.^[5]

[sunting] Negeri

Terdapat beberapa ciri didalam negeri kekuasaan Turki Uthmaniyyah yang mana tidak menunjukkan perubahan setelah sekian lama.

Negeri-negeri Uthmaniyyah merevolusikan sistem pentadbiran dengan bantuan dan pengalaman masyarakat Kristian dan Yahudi sementara negeri-negeri lain masih berpegang kepada agama dan identiti mereka sendiri. Hal ini adalah salah satu cara mengembangkan kawasan mereka dengan pesat yang memerlukan sumber tempatan untuk menguruskan sistem pentadbiran terbabit. Contohnya; perlantikan penasihat kepada sultan. Ada diantara mereka ini dilantik daripada masyarakat bukan Islam dan bukan berbangsa Turki tetapi amat setia kepada negara..

Dalam linkungan diplomatik, Empayar Uthmaniyyah seringkali ditafsir sebagai بابِ علی Bâb-i-âlî, atau Sublime Porte ("pintu besar") - sebuah ilusi terhadap pintu besar Istana Topkapı di mana sultan menyambung wakil-wakil dan duta-duta kerajaan asing. Ada sesetegah pihak menafsirkan gelaran tersebut berikutan kedudukan geografi empayar ini. Hal ini bermakna Istanbul, ibu negeri Uthmaniyyah menjadi gerbang di antara Eropah dan Asia. Masyarakat barat seringkali menganggap Empayar Uthmaniyyah sebagai Empayar Turki ataupun Turki; yang kemudiannya tidak patut dikelirukan dengan negara Turki moden.

[sunting] Sultan

Artikel utama: Dinasti Uthmaniyyah

Sultan ialah pemerintah tunggal Empayar Uthmaniyyah walaupun pada akhir zaman empayar ini, kuasa mereka menjadi semakin terhad.

Dinasti ini dikenali sebagai Osmanli atau Uthmaniyyah oleh sesetengah pihak. Pemerintah pertama empayar ini menggelar diri mereka sebagai Bey. Oleh itu mereka mereka mengakui kesetiaan kepada Kerajaan Seljuk. Sultan Murad I ialah pemerintah pertama yang menggunakan gelaran "sultan". Dengan tertawannya Constantinople (Istanbul) pada tahun 1453, empayar ini semakin menuju ke kemuncak kehebatannya. Mulai tahun 1517, sultan-sultan Uthmaniyyah juga merupakan Khalifah umat Islam. Sultan-sultan juga digelar dengan pelbagai gelaran, antaranya ialah Sultan bagi segala Sultan, Panglima orang-orang Mukmin, dan waris Rasulullah s.a.w.

[sunting] Undang-Undang

Artikel utama: Undang-undang Uthmaniyyah

Terdapat tiga jenis sistem perundangan di dalam Empayar Uthmaniyyah: satu bagi orang Islam (kadi), satu bagi orang bukan Islam, dan satu bagi perdagangan. Undang-undang tertinggi empayar ini ialah Undang-Undang Kanun. Mahkamah utama dalam empayar ini ialah Mahkamah Syariah. Pentadbiran tempatan adalah salah satu cara untuk menyamaratakan kuasa pusat dan tempatan.^[6]

Terdapat dua sistem kehakiman iaitu Undang-Undang Syariah dan Undang-Undang Kanun. Tidak berlaku percampuran kuasa bagi masalah agama yang lain. Undang-undang Syariah ialah berdasarkan Al Quran dan hadith. Undang-undang kanun (juga dikenali sebagai Undang-undang sivil) ialah undang-undang yang ditetapkan oleh sultan. Kedua-dua sistem ini diajar di sekolah undang-undang yang wujud di Bursa dan Istanbul. Mahkamah diuruskan oleh seorang kadi yang dilantik sultan.

[sunting] Ketenteraan

Artikel utama: Ketenteraan di Turki Uthmaniyyah

Pengambilan askar baru untuk menjadi sebahagian daripada tentera Uthmaniyyah merupakan satu sistem yang kompleks. Didalam tentera Uthmaniyyah, askar berkuda merupakan unit utamanya. Askar berkuda ini menggunakan panah dan pedang pendek sambil mempraktikkan taktik seperti yang ditunjukkan oleh tentera Mongol. Tentera Uthmaniyyah pernah menjadi tentera termoden dan terkuat di dunia, menjadikannya kerajaan pertama menggunakan khidmat askar bersenapang (Bahasa Inggeris muskets). Unit tentera elit Uthmaniyyah ialah tentera Janissari yang juga merupakan pengawal peribadi sultan-sultan. Selepas kurun ke 17, Kerajaan Uthmaniyyah tidak lagi mampu menghasilkan angkatan tentera moden disebabkan kurangnya reformasi dan askar-askar Janissari yang korup. Pembubaran unit Janissari pada tahun 1826 sudah terlambat dan ketika perang menentang Rusia, Empayar Uthmaniyyah kekurangan senjata moden dan teknologi.

Pemodenan Empayar Uthmaniyyah pada kurun ke-19 bemula dengan pemodenan angkatan tenteranya. Empayar ini merupakan institusi pertama mengupah pakar asing dan menghantar pegawai-pegawai kanan mereka untuk menjalani latihan di negara-negara Barat. Dengan cara ini teknologi dan senjata baru tiba di sini seperti senapang dari Jerman dan British, tentera udara dan tentera laut moden. Empayar Uthmaniyyah berjaya dalam memodenkan angkatan tenteranya, walau bagaimanapun mereka masih tidak dapat menandingi kuasa-kuasa Barat.

[sunting] Kebudayaan

Artikel utama: Kebudayaan Uthmaniyyah

Kajian terkini menunjukkan bahawa Empayar Uthmaniyyah sememangnya kaya dengan kebudayaan. Pada asalnya, orang-orang Uthmaniyyah tergolong dalam kebudayaan orang-orang Asia Tengah. Mereka kemudiannya mengintegrasikan kebudayaan Parsi dan Byzantine dalam kehidupan harian mereka. Apabila melihat seni-seni Uthmaniyyah, kita dapat mengetahui bahawa mereka mewarisinya daripada asal-usul mereka. Mereka menggunakan banyak budaya Parsi. Empayar ini menunjukkan terdapat keharmonian di antara bangsa Turki dan bangsa Parsi. Bukan sahaja itu, terdapat juga pengaruh Eropah dan Byzantine.

Empayar ini juga kaya dengan pelbagai kebudayaan seperti Arab, Eropah, dan lain-lain lagi kerana empayarnya yang luas merangkumi pelbagai latar belakang dan budaya. Dengan berlakunya asimilasi antara mereka, lahirlah budaya baru di empayar ini.

[sunting] Kronologi Empayar Uthmaniyyah

• 1243M- Bangsa Turki yang hidup secara nomad menetap secara tetap di Asia Kecil.
• 1299M- Sebuah wilayah pemerintahan kecil Turki di bawah Turki Seljuk ditubuhkan di barat Anatolia.
• 1301M- Osman I mengisytiharkan dirinya sebagai sultan. Tertubuhnya Empayar Turki Uthmaniyyah.
• 1345M- Turki Seljuk menyeberangi Selat Bosporus.
• 1389M- Tentera Uthmaniyyah menewaskan tentera Serb di Kosovo.
• 1402M- Timurlane, Raja Tartar (Mongol) menumpaskan tentera Uthmaniyyah di Ankara.
• 1451M- Sultan Muhammad al-Fatih menjadi pemerintah.
• 1453M- Constantinople ditawan. Berakhirnya Empayar Byzantine.
• 1520M- Sultan Sulaiman al-Qanuni dilantik menjadi sultan.
• 1526M- Perang Mohacs
• 1529M- Serangan dan kepungan ke atas Vienna.
• 1571M- Perang Lepanto berlaku.
• 1641M- Pemerintahan Sultan Muhammad IV
• 1683M- Serangan dan kepungan ke atas Vienna buat kali kedua.
• 1687M- Sultan Muhammad IV meninggal dunia.
• 1703M- Pembaharuan kebudayaan di bawah Sultan Ahmed III.
• 1774M- Perjanjian Kucuk Kaynarca.
• 1792M- Perjanjian Jassy.
• 1793M- Sultan Selim III mengumumkan "Pentadbiran Baru".
• 1798M- Napoleon cuba untuk menawan Mesir.
• 1804M- Pemberontakan dan kebangkitan bangsa Serbia pertama.
• 1815M- Pemberontakan dan kebangkitan bangsa Serbia kedua.
• 1822M- Bermulanya perang kemerdekaan Greece.
• 1826M- Pembunuhan beramai-ramai tentera elit Janissari. Kekalahan tentera laut Uthmaniyyah di Navarino.
• 1829M- Perjanjian Adrianople.
• 1830M- Berakhirnya perang kemerdekaan Greece.
• 1841M- Konvensyen Selat.
• 1853M- Bermulanya Perang Crimea.
• 1856M- Berakhirnya Perang Crimea.
• 1876M- Perlembagaan Uthmaniyyah diluluskan.
• 1878M- Kongres Berlin. Serbia dan Montenegro diberi kemerdekaan. Bulgaria diberi kuasa autonomi.
• 1908M- Jawatankuasa Perpaduan dan Kemajuan atau lebih dikenali sebagai Turki Muda ditubuhkan. Perlembagaan Uthmaniyyah dikembalikan. Austria menyerang Bosnia dan Herzegovina.
• 1912M- Perang Balkan pertama.
• 1913M- Perang Balkan kedua.
• 1914M- Empayar Uthmaniyyah memasuki Perang Dunia I sebagai sekutu kuasa tengah.
• 1919M- Mustafa Kemal Ataturk mendarat di Samsun.
• 1923M- Sistem kesultanan dihapuskan. Turki diisytiharkan sebagai sebuah Republik.
• 1924M- Pejabat khalifah dihapuskan. Tamatnya pemerintahan Empayar Turki Uthmaniyyah.

[sunting] Nota dan Rujukan

[sunting] Lihat juga

Carilah maklumat lanjut di Ottoman Empire melalui projek-projek kembar Wikipedia:   Takrif kamus dari Wiktionary   Buku teks dari Wikibooks   Petikan dari Wikiquote   Teks sumber dari Wikisource   Imej dan media dari Commons   Berita dari Wikinews

• Sejarah Turki
• Senarai Sultan Uthmaniyyah
• Jata Negara Uthmaniyyah
• Bendera Uthmaniyyah

[sunting] Pautan Luar

• (Inggeris) Laman Web Uthmaniyyah - Maklumat terperinci mengenai Empayar Uthmaniyyah.
• (Inggeris) Tamadun Dunia: Uthmaniyyah - Laman web yang komprehensif mengenai pentadbiran di Uthmaniyyah.
• (Inggeris) Empayar Turki Uthmaniyyah: Kronologi
• (Inggeris) Empayar Turki Uthmaniyyah: Negeri-Negeri yang ditadbir