Tazza Afrikana

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija ħielsa.

CONCACAF Gold Cup
Sport	Futbol
Fundazzjoni	1957
Numru ta' Timijiet	16
Konfederazzjoni	Afrika, (CAF)
Champion Preżenti	Eġittu

It-Tazza Afrikana (bl-Ingliż: African Nations Cup) hi l-kompetizzjoni prinċipali tal-futbol fl-Afrika. Hi taħt id-diriġenza tal-CAF (Confederation of African Football) u l-ewwel edizzjoni saret fl-1957. Mill-1968, il-kompetizzjoni bdiet issir kull sentejn.

Fl-1957 kien hemm tliet pajjiżi partiċipanti li kienu l-Eġittu, is-Sudan u l-Etjopja. L-Afrika t'Isfel kienet se tieħu sehem imma ġew diskwalifikati minħabba r-razziżmu li kien qed isir. Minn dak iż-żmien, kważi kull pajjiż Afrikan jieħu sehem u għalhekk kien hemm il-bżonn tal-partiti ta' kwalifika. In-numru ta' parteċipanti fil-kampjonat finali jilħaq sittax fl-1998 (sittax-il tim kienu se jieħdu sehem fl-1996 imma n-Niġerija ma ħaditx sehem biex in-numru ta' parteċipanti niżel għal ħmistax. Il-format minn dak iż-żmien ma tbiddilx u s-sittax-il tim bdew jiġu mqassma f'erba' gruppi, b'min jikklasifika fl-ewwel żewġ postijiet jgħaddi għall-fażi l-oħra.

Il-pajjiż li l-aktar rebaħ din il-kompetizzjoni hu l-Eġittu b'ħames trofej, bil-Gana u l-Kamerun bi tliet trofej. Tliet trofej differenti ġew mogħtija fl-istorja tal-kampjonat, bil-Gana u l-Kamerun jirbħu l-ewwel żewġ verżjonijiet. It-trofej li qed jingħata issa ngħata l-ewwel darba fl-2002.

Werrej 1 It-Trofew 2 Riżultati 3 Statistika 3.1 Rebbieħa 3.2 Ospiti 4 Ħoloq Oħra

[editja] It-Trofew

Fl-istorja ta' din il-kompetizzjoni, kien hemm tliet trofej differenti li kienu mogħtija lir-rebbieħa. L-ewwel trofew, magħmul mill-fidda, kien "Abdelaziz Abdallah Salem Trophy" li kien imsemmi wara l-ewwel President tal-CAF, l-Eġizzjan Abdelaziz Abdallah Salem. Dan it-trofew ġie mogħti għal erba' edizzjonijiet bil-Gana żżommu għal dejjem.

It-tieni trofew kien ġie mogħti bejn 1980 u s-sena 2000 u dan kien msemmi "Trophy of African Unity" jew "African Unity Cup". Kien ġie mogħti mill-Kunsill Suprem ta' l-Isports fl-Akrika għall-kampjonat ta' l-1980. Dan kien magħmul forma ta' ċilindru biċ-ċrieki ta' l-Olimpiku madwar il-mappa tal-kontinent. Il-Kamerun rebaħ dan it-trofew meta rebħu fis-sena 2000 biex għaqdu t-tielet rebħa fil-finali.

Fl-2001, it-tielet trofew kien inawgurat u li kien iddisinjat u magħmul ġewwa l-Italja. Kamerun kienu l-ewwel pajjiż li ħadu dan it-trofew fis-sena 2002.

[editja] Riżultati

1957 Eġittu 4-0 Etjopja

1959 Eġittu (Repubblika Għarab Magħquda) 2-1 Sudan

• Fl-1959, it-tliet timijiet lagħbu darba ma' xulxin. Fl-aħħar logħba tal-kampjonat, ir-rebħa ta' l-Eġittu 2-1 kontra s-Sudan għamlet lill-Eġittu champions.

1962 Etjopja 4-2 Eġittu (Repubblika Għarab Magħquda)

1963 Gana 3-0 Sudan

1965 Gana 3-2 Tuniżija

1968 Kongo (Repubblika Demokratika) 1-0 Gana

1970 Sudan 1-0 Gana

1972 Kongo 3-2 Mali

1974 Żaire 2-2 Żambja (Żaire jirbħu 2-0 wara replay)

1976 Marokk - Guinea

• Fl-1976 ma kienx hemm finali uffiċjali, hekk kif il-kampjonat kien deċiż fi grupp finali ta' erba' timijiet.

1978 Gana 2-0 Uganda

1980 Niġerja 3-0 Alġerija

1982 Gana 1-1 Libja (Gana jirbu 7-6 bil-penalties)

1984 Kamerun 3-1 Niġerja

1986 Eġittu 0-0 Kamerun (Eġittu jirbħu 5-4 bil-penalties)

1988 Kamerun 1-0 Niġerja

1990 Alġerja 1-0 Niġerja

1992 Kosta ta' L-Avorju 0-0 Gana (Kosta ta' L-Avorju jirbħu 11-10 bil-penalties)

1994 Niġerja 2-1 Żambja

1996 Afrika t'Isfel 2-0 Tuniżija

1998 Eġittu 2-0 Afrika t'Isfel

2000 Kamerun 2-2 Niġerja (Kamerun jirbħu 4-3 bil-penalties)

2002 Kamerun 0-0 Senegal (Kamerun jirbħu 3-2 bil-penalties)

2004 Tuniżija 2-1 Marokk

2006 Eġittu 0-0 Kosta ta' L-Avorju (Eġittu jirbħu 4-2 bil-penalties)

2008

[editja] Statistika

[editja] Rebbieħa

Rebħiet	Tim	Sena/Snin
5	Eġittu	1957, 1959, 1986, 1998, 2006
4	Kamerun	1984, 1988, 2000, 2002
4	Gana	1963, 1965, 1978, 1982
2	Rep. Dem. tal-Kongo	1968, 1974
2	Niġerja	1980, 1994
1	Etjopja	1962
1	Kongo	1972
1	Kosta ta' l-Avorju	1992
1	Alġerja	1990
1	Marokk	1976
1	Afrika t'Isfel	1996
1	Sudan	1970
1	Tuniżija	2004

[editja] Ospiti

Ospiti	Tim	Sena/Snin
4	Eġittu	1959, 1974, 1986, 2006
4	Gana	1963, 1978, 2000, 2008*
3	Etjopja	1962, 1968, 1976
3	Tuniżija	1965, 1994, 2004
2	Libja	1982, 2014*
2	Niġerja	1980, 2000
2	Sudan	1957, 1970
1	Alġerja	1990
1	Burkina Faso	1998
1	Kamerun	1972
1	Kosta ta' l-Avorju	1990
1	Mali	2002
1	Marokk	1988
1	Senegal	1992
1	Afrika t'Isfel	1996
1	Angola	2010*
1	Gabon	2012^
1	Guinea Ekwatorjali	2012^

• * Għadha se ssir
• ^ Ospitata bejn żewġ nazzjonijiet

[editja] Ħoloq Oħra

• Confédération Africaine de Football
• Rekords storiċi minn BBC Sport
• Ghana CAN 2008 - Aħbarijiet mit-Tazza Afrikana

Futbol Internazzjonali
FIFA | Tazza tad-Dinja | Tazza tad-Dinja tan-Nisa | Tazza tad-Dinja Under-20 | Tazza tad-Dinja Under-17 | Tazza tal-Konfederazzjonijiet | Olimpjadi | Logħob Ażjatiku | Rankings Mondjali tal-FIFA | Plejer tas-Sena tal-FIFA | Timijiet
██ Asja: AFC • Tazza Ażjatika ██ Afrika: CAF • Tazza Afrikana ██ Amerika ta' Fuq: CONCACAF • Gold Cup ██ Amerika t'Isfel: CONMEBOL • Copa América ██ Oċeanja: OFC • Nations Cup ██ Ewropa: UEFA • Kampjonati Ewropej ██ Non-FIFA: NF-Board • VIVA World Cup