Valletta

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija ħielsa.

Valletta hija l-belt kapitali ta' Malta u hi magħrufa mal-Maltin bħala "Il-Belt".

Werrej 1 Isem 2 Gvern 3 Storja 4 Ġeografija 5 Lista ta' Toroq tal-Belt Valletta 6 Ara wkoll 7 Ħoloq Oħra

[editja] Isem

L- isem uffiċjali hu 'Humilissima Civitas Valletta' - belt li għandha tkun umli, li ngħata mill-Ordni ta' San Ġwann. Però, minħabba s-swar, il-fortifikazzjonijiet, is-sbuħija tal-bini Barokk, kienet magħrufha wkoll bħala is-'Superbissima', fost is-slaten ta' l-Ewropa.

[editja] Gvern

Dr. Paul Borg Olivier huwa is-Sindku tal-Belt Valletta li ilu jmexxi l-Kunsill Lokali tal-Belt sa mill-1999. Dr. Borg Olivier kienet elett mill-Partit Nazzjonalista(PN), li hi affiljata mal-European People's Party, li għandha l-maġġoranza fil-Kunsill.

[editja] Storja

L-ewwel ġebla tal-belt Valletta tpoġġiet fit-28 ta' Marzu, 1566 mill-Gran Mastru tal-Kavallieri ta' l-Ordni ta' San Ġwann, Jean Parisot de La Valette.

L-arkitett li ddiżinja l-pjanta tal-belt kien Francesco Laparelli li ġie mibgħut minn Papa Piju V. Meta Laparelli ħalla l-belt, xogħolu komplieh l-assistent tiegħu, Gerolamo Cassar li pproġetta wkoll il-kon-katidral ta' San Ġwann u parti mill-fortifikazzjonijiet. Valletta kienet ukoll l-ewwel belt fl-Ewropa li kienet mibnija fuq pjanta u għandha t-toroq f'forma ta' gradilja.

La Valette miet fl-1568 u minfloku laħaq Pietro del Monte li kompla fuq ix-xogħol tal-predeċessur tiegħu. Il-belt tlesiet fl-1571 u ġiet imsemmija Valletta għall-unur il-fundatur tagħha. Qabel il-Belt Valletta, il-belt kapitali tal-pajjiż kienet l-iMdina.

Matul it-Tieni gwerra dinjija, il-Belt Valletta sofriet ħafna kawża tal-bombi u ħafna bini importanti, fosthom it-Teatru Rjal, imġarraf min-Nażisti fl-1942.

Illum il-ġurnata Valletta tilqa' fi ħdanha għadd ta' dipartimenti u ministeri governattivi, kif ukoll eluf ta' ħaddiema minħabba l-konċentrazzjoni ta' uffiċini u ħwienet li hemm. F'Valletta tinsab ukoll il-Berġa ta' Kastilja minn fejn jopera l-Prim Ministru) kif ukoll il-Palazz tal-Granmastru, fejn jiltaqa' l-Parlament.

Valletta ġiet dikjarata Patrimonju ta' l-umanità mill-UNESCO.

[editja] Ġeografija

Valletta nbniet fuq l-Għolja Xebb ir-Ras li hi penisula mdawwra minn żewġ portijiet importanti: il-Port il-Kbir u l-Port ta' Marsamxett. Il-belt għandha l-konfini tagħha ma' Floriana.

[editja] Lista ta' Toroq tal-Belt Valletta

• Triq l-Ajkla
• Triq l-Arċisqof
• Misraħ l-Assedju l-Kbir
• Sqaq il-Barrakka t'Isfel
• Moll il-Barrieri
• Triq il-Batterija
• Bieb il-Belt
• Triq il-Bjar
• Triq id-Dejqa (magħrufa ukoll bħala Strada Stretta)
• Triq Feliċ
• Triq il-Fran
• Triq Francesco Laparelli
• Triq il-Ġdida
• Daħlet Ġnien is-Sultan
• Triq il-Gendus
• Triq l-Għajn
• Triq l-Għajnuna
• Triq il-Ħelsien
• Triq l-Imtieħen
• Misraħ l-Indipendenza
• Sqaq l-Inġiniera
• Triq l-Inġiniera
• Triq l-Isptar
• Sqaq l-Isqof
• Triq l-Ixprun
• Triq tal-Karmnu
• Sqaq il-Karretun
• Misraħ Kastilja
• Triq il-Kavallier
• Triq il-Lanċa
• Xatt Lascaris
• Telgħat ta' Liesse
• Triq il-Lvant
• Triq Marsamxett
• Xatt ta' Marsamxett
• Misraħ Mattia Preti
• Triq il-Mediterran
• Triq Melita
• Triq il-Merkanti
• Triq Mikiel Anton Vassalli
• Taraġ Nix Manġari
• Triq Nofs in-Nhar
• Triq l-Ordinanza
• Misraħ il-Palazz
• Triq il-Papa Piju V
• Triq Il-Punent
• Misraħ ir-Repubblika (magħruf ukoll bħala Pjazza Reġina)
• Triq ir-Repubblika
• Triq San Bastjan
• Triq San Bjaġju
• Triq San Duminku
• Triq San Federiku
• Triq San Ġorġ
• Triq San Ġużepp
• Misraħ San Ġwann
• Triq San Ġwann
• Triq San Karlu
• Triq San Kristofru
• Triq San Mark
• Triq San Mikiel
• Triq San Nikola
• Triq San Patrizju
• Triq San Pawl
• Triq San Żakkarija
• Triq Sant' Anna
• Triq Sant' Andrija
• Triq Sant' Anton
• Misraħ Sant' Iermu
• Triq Sant' Orsla
• Triq Santa Barbara
• Triq Santa Luċija
• Triq it-Taraġ
• Sqaq it-Teatru l-Antik
• Triq it-Teżorerija
• Sqaq Toni Bajada
• Sqaq it-Torri
• Triq it-Tramuntana
• Triq it-Turġien
• Bieb il-Vitorja
• Triq il-Vitorja
• Triq iż-Żekka

[editja] Ara wkoll

• Bieb il-Belt
• Funtana tat-Tritoni (Malta)

[editja] Ħoloq Oħra

• VisitMalta.com - Valletta
• Mappa tal-Belt Valletta

editja	Kunsilli lokali ta' Malta
Malta
Attard | Balzan | Birgu (Vittoriosa) | Birkirkara | Birżebbuġa | Bormla (Cospicua) | Dingli | Fgura | Floriana | Gudja | Gżira | Għargħur | Għaxaq | Ħamrun | Iklin | Isla (Senglea) | Kalkara | Kirkop | Lija | Luqa | Marsa | Marsaxlokk | Mdina | Mellieħa | Mġarr | Mosta | Mqabba | Msida | Mtarfa | Naxxar | Paola (Raħal Ġdid) | Pembroke | Pietà | Qormi | Qrendi | Rabat | Safi | San Ġiljan | Santa Luċija | San Pawl il-Baħar | San Ġwann | Santa Venera | Siġġiewi | Sliema | Swieqi | Ta' Xbiex | Tarxien | Valletta | Wied il-Għajn (Marsaskala) | Xgħajra | Żabbar | Żebbuġ | Żejtun | Żurrieq
Għawdex
Fontana | Għajnsielem | Għarb | Għasri | Kerċem | Munxar | Nadur | Qala | Rabat (Victoria) | San Lawrenz | Sannat | Xagħra | Xewkija | Żebbuġ