Црква Св. Наум
Од Википедија, слободна енциклопедија
Манастирот Свети Наум е изграден на висока карпа, над самото Охридско Езеро, на најјужната негова точка, во една месност со ретка природна убавина. Подигањето на овој манастир е сврзано со името на Наума - климентовиот соработник. Наум пред крајот на својот живот го основал и манастирот Св. Архангел, а во 910 во него е погребан. Во испитувањата кои се вршени е дојдено до сознание дека првобитниот манастир св. Архангел имал триконхос (во форма на детелина), а во централнит дел имал нартекс.
Во турскиот период повторно била подигната откако претходно била од непознати причини срушена. Подигнувањето се препоставува дека датира од околу 16 век.
Сегашната црква ги носи преправките, и таа имала форма на впишан крст во квадратно пространство со купола, поставена на 4 столбови. Над нартексот е додадена слична купола со висок тамбур. Гробницата на св.Наум е свртена на југ и е посебна градба со широка и ниска купола. Ѕидовите однадвор се од делкан камен , а куполите се градени исклучиво од тули. Западната фасада на денешната црква во горниот дел има форма на калкан кој завршува со запчест венец. Запчестиот венец продолжува на јужната, односно северната страна. Податоците исто така укажуваат дека капелата со гробот на Наум не е современа со обновувањето на црквата во турскиот период. Изгледа дека отпрвин таа на јужната страна имала мало светилиште пандан на тоа од северната страна.
Од постариот слој на живописот, кој настана при обновување на црквата, има зачувани траги во нартексот на западната страна и зад столбовите до самите агли.
Во натписот, што се наоѓа над западниот влез однатре се споменува дека живописувањето на црквата станало за време на игуменот Стеван во 1806. Тогаш е живописана и капелата со Наумовиот гроб. Сета фреско декорација е дело на зоографот Трпо, син на зоографот Константин од Корча. Црквата има иконостас изработен во резба во 1711. Во истата година зоографот Константин, работи иконостасни икони - престолни (Исус Христос, Богородица, собор на ангелите и др.) како и празнични меѓу кои се истакнуваат "Распетие Христово" и "Влегувањето во Ерусалим".Иконите од иконостасот на манастирската црква се вбројуваат маѓу најдобрите остварувања од првата половина на 18 век кај нас.По пожарот од 1802 година, дел од конаците се обновени.
Денес карактеристични за манастирот се и преубавите пауни кои се донесени во него, а ги има во изобилство.
