Булган (аймаг)
Wikipedia-с
- "Булган" нь энэ хуудсанд шууд холбогджээ. Өөр утгуудыг үзэхийг хүсвэл, Булган (утга ялгах)-г үзнэ үү.
Булган аймаг
Contents |
[Өөрчлөх] Түүх
1937 онд байгуулагдсан. Орхон аймгийн нутаг ороод 48650 ам дєр км нутагтай. 61 мянган хүн амтай. Аймгийн тєв Булган хот нь 13 гаруй мян.хїн амтай, Улаанбаатараас 318 км зайтай гаэарт 89 ам дєр км талбайг эзлэн д.т.д 1208 м єндєрт оршдог. Булган аймаг нь манай орны тєв хэсэгт Орхон Сэлэнгийн сав газарт орших бєгєєд нутагт нь Булганхан, Бїрэгхангай, Дулаанхан, Бїтээл, Хантай зэрэг ой хєвчит уул нурууд бий. Нутгийн хойд захаар эртний тєрмєлийн эриний боржин чулуу ємнє хэсгийн їлэмж талбайд дунд ба эртний тєрмєлийн эриний хурдас дунд хэсгээр нь дээд пермийн ба триас юрийн галавын бялхмал чулуулаг, мєн дєрєвдєгч эриний хїрмэн чулуу их тархжээ, Дєрєвдгч галавын їед оргилж байсан Уран тогоо, Тулга, Бїрхээр, Жалавч зэрэг унтарсан галт уулыг нь дархлан хамгаалж байна. 1967 онд Могод сумын нутагт газар хєдєлж газар хагарч язарсан нь энэ хавийн нутгийн гадаргын хэпбэр бїрэн тогтоогїй байгаагийн гэрч юм. Булган аймгийн нутагт чулуун нїїрс, /Сайхан овоо/ , барилгын материалын баялаг бий.
[Өөрчлөх] Цаг агаар
Булган хотын агаарын дундаж темперагур нь жилд -1,6° болох бєгєєд 1-р сард -21.3° хїйтэн, 7-р сард 16,3°дулаан байдаг. Энд хамгийн их хїйтэрсэн нь -44.1° хїрч байжээ. Жилд дундажаар 324,3 мм тунадас унана. Энэ нь аймгийн тєвїїд хотуудынхаас их тунадас юм. Агаарын даралт 1-р сард 880 орчим гПа байдаг. Салхиний дундаж хурд жилд 2.2 см, хамгийн салхитай сарын дундаж 3.0 см байдаг.
[Өөрчлөх] Газар зүй
Булган аймгийн нутагт Сэлэнгэ , Орхон ,Хануй, ээрэг том голууд урсах бєгєєд Харгал, Хунт, Айрхан. ээрэг нуурууд бий. Хульж, Хунт, Хануйн,Асгатын ээрэг рашаан бий, Эгийн гол дээр УЦС барих аж. Аймгийн нутгийн урд хэсгээр хээрийн хїрэн хєрс, хойд хэсгээр ойн хар шороон ба уулын, тайгын хєрс тархжээ. Аймгийн нутгийн ємнєд хэсгээр хээрийм ургамал, хойд хэсгээр ой хєвч ой тархжээ. Ан амьтан элбэггэй. Булган аймаг 1.4 сая малтай бєгєєд малын ихэнх нь бог мал юм.Газар тариалан їлэмж хєгжїїлсэн байна. Булган хотод гурил тэжээлийн їйлдвэр бий. Булган аймгийн нутагт ОХУ руу гарах хилийн боомт Бага Илэнх, Тэшиг сумын нутагт байдаг.
[Өөрчлөх] Сумд
- Булган
- Баян-Агт
- Баяннуур
- Бугат
- Бүрэгхангай
- Гурванбулаг
- Дашинчилэн
- Могод
- Орхон
- Рашаант
- Сайхан/Сайхан-Овоо/
- Сэлэнгэ
- Тэшиг
- Хангал/Хялганат/
- Хишиг-Өндөр
- Хутаг-Өндөр
[Өөрчлөх] Үйлдвэр уурхайнууд
Тавтын орд газрын уурхай
| Монгол улсын Аймгууд |  |
|---|---|
| Архангай | Баян-Өлгий | Баянхонгор | Булган | Говь-Алтай | Говьсүмбэр | Дархан-Уул | Дорноговь | Дорнод | Дундговь | Завхан | Орхон | Өвөрхангай | Өмнөговь | Сүхбаатар | Сэлэнгэ | Төв | Увс | Ховд | Хөвсгөл | Хэнтий | |
| Нийслэл хот: Улаанбаатар | |
