Bomb (Vulkan)
From Wikipedia
Vulkaansch Bomben sünd en Oort vun Pyroklastisch Stenen, de tostannen kommt, wenn bi’t Utbreken vun en Vulkan Lavafetzen ballistisch utsmeten warrt, de op’n Weg dör de Luft utköhlt un fast warrt.
Dit Tostannenkamen warrt as pyroklastisch Fallen betekend, man vun en Bomb snackt man blots, wenn de Steen in’n Dörmeter grötter as 64 mm is. Eckige Pyroklasten vun disse Grötten klass nömmt man pyroklastisch Block. Sünd de Stückens lütter as 64 mm seggt man dorto Lapilli un wenn dat man ganz fienen Kram is mit’n Dörmeter ünner 2 mm warrt dat as vulkaansch Aschen betekend. Bomben, Lapilli un Aschen warrt ok ünner den Begreep Tephra tohopenfaat un stellt dat Lockermaterial dor, wat ut’n Vulkan utsmeten warrt.
[Ännern] Egenoorden vun vulkaansch Bomben
Vulkansche Bomben künnt bit to mehrere Kubikmeter groot wesen. Vun de Form her sünd se tomeist ei- oder spindelförmig, wiel se sik bi’t Flegen un Utköhlen üm jemehr egen Ass dreiht. Bomben ut „sure“ Lava, de also riek an Kieselsüür is, bargt besünners veel Gas un sünd taachfletig. Dorut warrt de so nöömten Brootköstenbomben: Dör dat snelle Opstiegen vun de Lava an de Eerdbavenflach warrt de Druck un de Temperatur gau sieter. Dorbi gaast de fletige Lava dull ut wiel se dör de Luft sleudert. De Blasen, de al in dat Material sünd, warrt dorbi grötter, annere kommt nieg dorto. De Bavenflach vun de Bomben köhlt snell af un warrt dorbi ok fast. Dör dar Opblähen vun binnen kann de frische Bavenflach openrieten, wat de Brockens opletzt dat Utsehn vun Broot geven kann.
Vulkaansch Bomben fallt blots in de Nöög vun en Vulkan daal, wiel se groot un swor sünd. Vergleken mit annere Effekten, de dör Vulkanismus tostannen kommt, richt vulkaansch Bomben dorüm teemlich wenig Schaden an.
