अन्वर अल-सदात
विकिपिडिया नं
फिल्ड मार्शल मुहम्मद अन्वर अल-सदात (अरबी भाय: محمد أنورالسادات) (डिसेम्बर २५, १९१८ – अक्टोबर ६, १९८१) छम्ह मिश्री सिपाही व राजनीतिज्ञ ख:| वेकलं मिश्रयागु ३म्ह म राष्ट्रपतिया रुपे सेप्टेम्बर २८, १९७० निसें अक्टोबर ६, १९८१यागु वेकयागु हत्या तक्क ज्यायाना दिल| वेकयात इजिप्टे व पश्चीमी जगते आधुनिक मध्य पूर्वयागु दक्ले प्रभावशाली नेतामध्य छम्ह धका माने याई|
[सम्पादन] जीवनयागु न्हापायागु कालखण्ड
सदातयागु जन्म मित अबु अल-कुम, अल-मिनुफियाह्, मिश्रले १३म्ह मचाखाचा दुगु गरिब मिश्री-सुडानी परिवारले जुल। वेकयागु अबु मिश्री व मा सुडानी ख:| वेकलं रोयल मिलिटरी एकेडमीले १९३८ले स्नातक यानादिल व वेकयात सिग्नल कोर्प्सले मनोनयन जुया दिल| वेकलं मिश्रयात बेलायती साशननं मुक्तयायेत फ्री अफिसर्स् मोभमेन्टले ब्वति कया दिल|
द्वितीय हलिम युद्धयागु ईले वेकयात बेलायतीतेसं वेकलं एक्सिस देत नाप ग्वाहालिकागु झ्वले झ्यालखानाले कुनाबिल| वेकलं १९५२यागु जुजु फारुक १ यागु गद्धीहननयागु कूले ब्वति कयादिल| आन्दोलन चर्केजुइ धुंका वेकयात रेडियो संजालयात थगु ल्हाते कया आन्दोलन न्ह्येथागु बारे जनतातेत कनिगु जिम्मा बिल|
यक्व पदले ज्यायाये धुंका १९६४ले वेकयात मिश्री राष्ट्रपति गमाल अब्डल नासिरं मिश्रयागु उपराष्ट्रपति यागु पदले मनोनयन यानादिल| वेकल व पदले १९६६ तक्क व लिपा हानं १९६९ निसें १९७० तक्क ज्या याना दिल|
[सम्पादन] नासिर काल
गमाल अब्देल नासिरयागु ईले सदत १९५४ले मिनिस्टर अफ स्टेट जुया दिल| १९५९ले वेकलं सेक्रेटरी टु द न्यासनल युनियन जुया दिल| १९६०-१९६८ले वेक संसदयागु अध्यक्ष जुया दिल|१९६४ले वेक उपरास्ट्रपति व प्रेसिडेन्सियल काउन्सिलयागु सदस्य जुया दिल| डिसेम्बर १९६९ये वेक हानं उपराष्ट्रपति जुयादिल| दछि धुंका नासेर हृदयघात जुया मदुबिले व बुखं जनतातेत कनिगु ज्या नं वेकलं याना दिल| व धुंका वेकलं थगु प्रतिद्वन्दि तेत चिका मिश्री रास्ट्रीय मिडियायागु संज्ञाये "द करेक्टिभ रिभोलुसन" याना राष्ट्रपति जुया दिल|
[सम्पादन] राष्ट्रपतिकाल
१९७१ये सदातं संयुक्त राष्ट्र संघयागु मध्यस्तकर्ता गनर जारिंगयागु शान्ति प्रस्तावयागु पौयात मानेयाना दिल| व पौयागु कथलं ईजरायलं वारपूर्वयागु सीमाले लिहां वं सा ईजराईल नाप मिश्र पूर्ण शान्ति यायेगु जुल| व शान्ति प्रयास अमेरिका व ईजरायलयागु असहमतिंयाना बिफल जुल|
सदातयात ईजरायलयागु वार्तायायेगु चाहना मिश्रयागु सैन्यशक्तिनाप स्वापूदुगु थें च्वन| १९६७ यागु ल्वापु धुंका ईजरायलं मिश्रयात सैन्यकथलं बमलागु देयागु रुपे काल| ईजरायलनं मिश्रले दुगु सोभियत सेना व सोभियत ल्वायेगु ज्याब्व हे मिश्रयागु दक्ले तधंगु बलयागु कथल काल| थ्व विचायात मखुगु धका क्येनेत सदातं सोभियततेत पिंथना छ्वल व मिश्री सेनायात बल्लाकेगु ज्या यानादिल|
१९७३ले सदातं, सीरियानापं, यम किप्पुर युद्धले मिश्रयागु नेतृत्व यानादिल| थ्व ल्वापुयागु न्हापायागु खण्डले मिश्रनं सिनाई पेनिन्सुला लितकाये सफल जुयादिल| तर, ईजरायली सेनायागु जेनेरल एरियल स्यारोनं नेतृत्वयाना दिगु स्वंगु डिभिजनं मिश्रीतेत लित घ्वानाछ्वल व मिश्री ३गुगु सेनायात ट्र्याप यात| थ्व ईले मिश्रयागु गठबन्धी दे सोभियत युनियनं युद्धबिराम यायेत आग्रह यात|
थ्व युद्ध नं मिश्रयात अप्व बूं लित मवसां थ्व युद्धले न्हापायागु खण्डयागु सदातयागु विजय नं मिश्रयागु मोराल थाहांवल व लिपा थुकियागु हे लिच्वयागु कथलं ईजरायलं मिश्रनाप शान्ति सम्झौता यात व मिश्र नं लिपा सुयज नहर लित काये व पूर्नसंचालन याये फत:| ईजरायलीतेसं आ मिश्रयात छगु सक्षम शत्रुयागु कथलं काल| अत:, सदातं ईजरायलयागु मिखाले मिश्रयागु राजनैतिक महत्व उजागर याना दिल| थ्व युद्धयागु लिपा-लिपातक्क नं सदात "हिरो अफ द क्रसिंग"यागु नामं प्रसिद्ध जुया च्वन|
नोभेम्बर १९, १९७७ले सदात औपचारिक कथलं ईजरायल झाया अन वनिम्ह दक्ले न्हापास्म्ह अरब नेता जुया दिल| वेकलं ईजरायली संसद नेस्सेट, जेरुसालेमे अरब-ईजरायल ल्वापूयागु संयुक्त राष्ट्र संघछ्येला शान्ति हेगु खें नवाना दिल|