Algerijnse Onafhankelijkheidsoorlog
Van Wikipedia
De Algerijnse Onafhankelijksheidsoorlog is de strijd van 1954 tot 1962 om de onafhankelijkheid van Algerije van de Franse kolonisator.
Inhoud |
[bewerk] Onlusten in 1945
Op 8 mei 1945 werd ook in Algerije het einde van de Tweede Wereldoorlog gevierd. Hierbij werd in Setif een vlaggenparade gehouden met de vlaggen van de overwinnaars van de oorlog. Er werden echter ook vlaggen van de onafhankelijkheidsbeweging meegevoerd. De Franse oproerpolitie eiste de verwijdering van deze vlaggen en schoot met scherp in de menigte. Hierop kwam het in Setif tot een volksopstand waarbij meer dan 15.000 doden vielen.
[bewerk] Verloop
Algerije had een groot aantal Franse kolonisten, de zogeheten Colons. Zij maakten 10% van de toenmalige Algerijnse bevolking uit. Om deze reden wenste Frankrijk aan Algerije de onafhankelijkheid niet te verlenen. Op 1 november 1954 begon het Algerijnse bevrijdingsfront (FLN) de onafhankelijkheidsoorlog. Vanaf 1956 kreeg het FLN daarbij steun van de buurlanden Marokko en Tunesië die onafhankelijk waren geworden. De Franse troepenmacht, waaronder het Vreemdelingenlegioen werd tot 500.000 man uitgebreid en brachten grote delen van het land onder hun controle. Het lukte Frankrijk echter niet het FLN geheel uit te schakelen. De opstand ontaardde daarna in een spiraal van terreur en keiharde repressie, waarbij aan beide kanten geen middel werd geschuwd. Algerijnse gevangenen werden bijvoorbeeld op grote schaal gemarteld door het Franse leger.
De onafhankelijkheidsoorlog leidde ook in Frankrijk tot heftige spanningen onder de bevolking. Bij een referendum in Frankrijk in 1961 stemde 78 % van de Franse bevolking voor de onafhankelijkheid van Algerije, zeer tot ongenoegen van het Franse leger en de kolonisten. Generaals uit het Franse leger deden in april 1961 een mislukte couppoging en het kwam tot nieuwe terreurdaden van de kolonisten en hun geheime organisatie OAS.
Op 17 oktober 1961 organiseerde het FLN een vreedzame demonstratie in Parijs, waaraan ongeveer 30.000 Algerijnen deelnamen. De Franse politie dreef de demonstratie uiteen en schoot met scherp op de menigte. 14.000 mensen werden opgepakt en 200 mensen werden doodgeschoten, waarvan een aanzienlijk aantal in de Seine werd geworpen.
Na lange onderhandelingen ondertekende Charles de Gaulle op 18 maart 1962 het Verdrag van Évian, waarmee Algerije zijn zelfbeschikkingsrecht verkreeg. De Franse kolonisten verlieten in de maanden daarna massaal Algerije. Op 1 juli 1962 stemde de Algerijnse bevolking met 99 % van de stemmen voor onafhankelijkheid; op 3 juli 1962 erkende Frankrijk Algerije als onafhankelijk land.
[bewerk] Slachtoffers
Aan Franse kant kwamen 17.500 soldaten om het leven; bij het FLN kwamen ongeveer 300.000 strijders om het leven. Over het totaal aantal omgekomen Algerijnen lopen de schattingen uiteen van 350.000 (Franse bronnen) tot 1,5 miljoen (Algerijnse bronnen).
Na de onafhankelijkheid liet Frankrijk de Algerijnse collaborateurs, de zogenaamde harkis, aan hun lot over. Tussen de 30.000 en 150.000 van hen werden vermoord. 91.000 harkis verlieten Algerije en vestigden zich in Frankrijk.