Apostrof in de Nederlandse spelling
Van Wikipedia
De apostrof (of het weglatingsteken) is een leesteken. Voor het gebruik van de apostrof bestaat een aantal Nederlandse spellingsregels.
Inhoud |
[bewerk] Meervoud
De apostrof wordt gebruikt bij de meervouds-s van woorden die eindigen op a, e, i, o, u of y, voorafgegaan door een medeklinkerletter of lettergreepgrens. (De e moet klinken als /ee/.)
- opa's, azalea's, ave's, ski's, auto's, accu's, baby's.
Op grond van deze regel krijgen de volgende woorden dus geen apostrof.
- lentes (De e klinkt hier niet als /ee/.)
- abonnees (Voor de eind-e staat een klinkerletter.)
- procedés, communiqués (Hier staat een é.)
- essays (Voor de y staat een klinkerletter.)
[bewerk] Genitief
De apostrof wordt gebruikt voor de tweedenaamvals-s van woorden die eindigen op a, e, i, o, u of y, voorafgegaan door een medeklinkerletter of lettergreepgrens. (De e moet klinken als /ee/, maar de é met accent krijgt geen apostrof.)
- opa's huis, Antigone's broer (deze e klinkt als /ee/), Leo's auto, baby's kleertjes.
Op grond van deze regel krijgen de volgende woorden dus geen apostrof:
- Sombermans probleem, Annettes vraag, Aimés antwoord, Argentiniës economie, Kinseys onderzoek, Melanies plaat.
Als een naam eindigt op een sisklank, wordt de apostrof gebruikt in plaats van de tweedenaamvals-s. De notatie van die sisklank is daarbij van geen belang.
- Strijbosch' huis, Smits' gelijk, Alex' buren, Strausz' voorouders, Bush' presidentschap, Velasquez' werken, Paige' jurk.
[bewerk] Verkleinwoorden
De apostrof wordt gebruikt in verkleinwoorden van woorden die eindigen op een y voorafgegaan door een medeklinkerletter.
- baby'tje, lolly'tje, pony'tje (maar displaytje vanwege de klinker voor de y).
Als een woord eindigt op a, e, o of u voorafgegaan door een medeklinkerletter of lettergreepgrens, wordt de laatste letter doorgaans verdubbeld. (Met de e is de /ee/ bedoeld.) De i wordt in deze positie geschreven als ie.
- opaatje, azaleaatje, aveetje, autootje, accuutje, skietje.
Bij sommige Franse leenwoorden verandert het grondwoord: aspirientje, depootje (Groene Boekje: depotje), logeetje, machientje, sardientje (maar: souvenirtje).
Bij woordafbreking vervalt de apostrof:
- baby-tje.
[bewerk] Cijfer- en letterwoorden
De apostrof wordt gebruikt in afleidingen van cijfer- en letterwoorden (acroniemen).
- A4'tje, 65+'er, BRT'er, tv's, cd'tje.
In letterwoorden die niet als zodanig herkenbaar zijn, wordt geen apostrof gebruikt:
- elpees, radars, lasers, sonartje.
In samenstellingen met cijfer- en letterwoorden komt een liggend streepje:
- tv+programma wordt tv-programma, maar tv+tje (afleiding) wordt tv'tje.
[bewerk] Apostrof als weglatingsteken
De apostrof wordt ook gebruikt om aan te geven dat er letters zijn weggelaten in een woord (grafische inkorting of nabootsing van spreektaal).
- A'dam, A'pen, d'r, m'n, 's morgens, onnavolgb're, dierb're.
[bewerk] Bron
De tekst op deze pagina (c.q. een eerdere, nog niet bewerkte versie daarvan) is afkomstig uit Bijlage 1 van het Spellingbesluit, via de website van de Nederlandse overheid