Arboretum
Van Wikipedia
Een arboretum is een bomenverzameling in een (grote) tuin of een park. Zo'n levende verzameling bomen (en struiken) kan zijn aangelegd met een zuiver esthetisch doel, en/of met het doel om kennis en materiaal te vergaren voor de bosbouw of boomkwekerijen, en/of met het doel om een zuiver wetenschappelijke collectie te vormen, en/of met een educatief doel.
Het woord arboretum stamt van het Latijnse arbor = boom.
Een arboretum (meervoud: arboreta) is een gespecialiseerde botanische tuin (Hortus botanicus). In een botanische tuin worden allerlei soorten planten gehouden; in een arboretum alleen winterharde houtige gewassen. Soms vormt een arboretum ook een onderdeel van een botanische tuin. En in de meeste botanische tuinen staan natuurlijk ook bomen en struiken.
In een arboretum worden de bomen en struiken al dan niet systematisch gegroepeerd, en wordt er veelal naar gestreefd een zo volledig mogelijk aantal soorten en variëteiten te houden (rekening houdend met de klimatologische omstandigheden).
Bij de aanleg van een arboretum wordt er veelal naar gestreefd de afzonderlijke individuen goed tot hun recht te laten komen. Naamgeving en etikettering spelen een belangrijke rol.
Een arboretum kan ook een herbarium hebben. Daarin worden gedroogde delen van bomen en struiken bewaard.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis van het arboretum
De eerste arboreta werden door vorsten en rijke particulieren aangelegd met de bedoeling te pronken met hun welstand. Het wetenschappelijke aspect kreeg weldra de overhand. Aan het verzamelingaspect werden later ook reservaatdoeleinden verbonden en utilitaire aspecten (nuttigheidsaspecten). Zo werd en wordt in arboreta uitgeprobeerd hoe bomen uit andere klimaten zich in ons klimaat zullen gedragen.
Ook begraafplaatsen kunnen zich tot arboreta ontwikkelen, bijv. de begraafplaats "De Nieuwe Ooster" in Amsterdam-Watergraafsmeer
[bewerk] Publieke functie
Veel arboreta zijn tegenwoordig toegankelijk voor het publiek, veelal tegen betaling.
[bewerk] Gespecialiseerde arboreta
Binnen de arboreta nemen de pineta een speciale plaats in. Een pinetum is een arboretum met hoofdzakelijk coniferen (naaldbomen).
Men treft ook wel de aanduiding populetum aan: dit bevat alleen vertegenwoordigers van het geslacht Populus (Populieren), bijv. het Populetum Den Horn.
In Boskoop bevindt zich een aceretum: een esdoornpark.
[bewerk] Arboreta in Nederland en België
[bewerk] Nederland
- Arboretum Beemster te Zuidoostbeemster
- Arboretum-Heempark te Delft
- Botanische tuinen en arboreta Belmonte en De Dreijen in Wageningen.
- Von Gimborn Arboretum te Doorn (Utrecht) - onderdeel van de Botanische Tuinen Universiteit Utrecht.
- Begraafplaats De Nieuwe Ooster in Amsterdam - Watergraafsmeer; op 1 januari 2005 uitgeroepen tot arboretum.
- Arboretum Oudenbosch in het Brabantse plaatsje Oudenbosch.
- Arboretum Poort-Bulten in De Lutte (gemeente Losser (Overijssel).
- Arboretum Landgoed Schovenhorst bij Putten op de Veluwe - In 1848 gesticht als proeftuin voor de bosbouw.
- Arboretum Trompenburg in Rotterdam.
- Dr. Costerustuin te Hilversum.
- Aceretum "Esveld" te Boskoop.
- Pinetum Birkhoven te Amersfoort.
- Pinetum Blijdenstein te Hilversum.
- Pinetum Dennenhorst te Lunteren.
- Pinetum Ter Borgh te Anloo.
- Populetum Den Horn.
[bewerk] België
- Nationale Plantentuin van België te Meise
- Arboretum Kalmthout te Kalmthout.
- Geografisch Arboretum Tervuren te Tervuren.
- Arboretum Bokrijk te Genk.
- Arboretum Het Leen in het provinciaal domein Het Leen te Eeklo (Oost-Vlaanderen)
- Arboretum in het provinciaal domein Huizingen.
[bewerk] Literatuur
- Buis, Jaap - Anderhalve eeuw Schovenhorst; biografie van een levend landgoed.
- Putten 1998
