Artis
Van Wikipedia
Artis is de dierentuin van Amsterdam, gelegen in de Plantage-buurt. De naam Artis is een afkorting die de Amsterdamse volksmond heeft gegeven aan het Koninklijk Zoölogisch Genootschap Natura Artis Magistra (Nederlands: "de natuur is de leermeester van de kunst") dat in 1838 door de "drie W's", G.F. Westerman, J.W.H. Werlemann en J.J. Wijsmuller, is opgericht.
Inhoud |
[bewerk] Doel
Het doel was om de natuur zowel in levende als niet-levende vorm dichter bij de bevolking te brengen. Aanvankelijk was de steeds groeiende verzameling op sterk water gezette specimina zeker zo belangrijk als de dierentuin. De museumcollectie verhuisde in 1855 naar het 'Groote' Museum aan de Plantage Middenlaan, dat prompt ook te klein werd. Uiteindelijk ging de verzameling in 1882 naar het Zoölogisch Museum.
Inmiddels was de oorspronkelijke dierentuin in de Plantage uitgebreid met onder andere een roofdierengebouw (1859) en een aquarium (1882), dat lange tijd toonaangevend geweest is in de wereld.
Naast de dierentuin bevat Artis ook een geologisch museum en een planetarium.
[bewerk] Gebouwen
Met een aantal gebouwen die nog uit de 19e eeuw stammen heeft Artis zeker een charme en een historische dimensie die aan modernere en nieuwe dierentuinen ontbreekt. Natuurlijk is er een keerzijde aan deze medaille. Zoals de meeste oudere dierentuinen die in een stad liggen, heeft Artis in de loop der jaren veel moeten verbouwen om de dierentuin aan te passen aan de moderne opvattingen over een aanvaardbare huisvesting. In 1997 werd het Aquarium geheel vernieuwd met een koraalrif, een vloedbos uit de Amazone en de fauna van een Amsterdamse gracht. Sinds dat jaar is er ook aan de gracht van de Plantage Doklaan een belangrijke uitbreiding gekomen met een nagemaakt Afrikaans savannelandschap. In 2006 werd het nieuwe vlinderpaviljoen geopend. Hiermee beschikt Artis nu over het grootste insectarium ter wereld.
[bewerk] Dierencollectie
Er leven zo'n 900 diersoorten. Bekende publiekstrekkers zijn de apen, zeeleeuwen, olifanten, giraffen, slangen, krokodillen, roofvogels, tijgers, leeuwen, wolven en vissen.
[bewerk] Hieronder twee lijsten van een aantal zoogdieren en vogels
|
Zoogdieren:
|
Vogels
|
[bewerk] Herintroductie
Artis is erg actief in het netwerk van dierentuinen die de natuurbescherming een handje willen helpen, bijvoorbeeld door deel te nemen in een aantal fok- en herintroductieprogramma's van dieren op de rode lijst. Zo is mede door Artis de in het wild uitgestorven Wisent weer terug in de natuur in Oost-Polen.
[bewerk] Bezoekers
Het is mogelijk om een jaarkaart te kopen. Veel bezoekers lopen regelmatig een rondje door de dierentuin. Verder is het een vast onderdeel van het programma van de basisscholen in de regio. Ook tref je er veel ouders met jonge kinderen.
[bewerk] Literatuur
- Wandelen door Artis. Natura Artis Magistra: natuur, architectuur, beeldende kunst, geschiedenis en literatuur. Ko van Geemert, e.a. Tirion Uitgevers. 2001.
- Wonen en wetenschap in de Plantage. De geschiedenis van een Amsterdamse buurt in driehonderd jaar. Richter Roegholt e.a., Universiteit van Amsterdam. 1982.
