Beerbaviaan
Van Wikipedia
| Beerbaviaan IUCN-status: Veilig |
|||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
|||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||
|
|||||||||||||
| Soort | |||||||||||||
| Papio ursinus Kerr, 1792 |
De beerbaviaan of Kaapse baviaan (Papio ursinus) is een primaat uit het zuiden van Afrika. De beerbaviaan is de grootste soort baviaan en behoort tot de grootste apen van de Oude Wereld. De oudst bekende beerbaviaan werd 45 jaar oud in gevangenschap.
Inhoud |
[bewerk] Uiterlijk
De beerbaviaan heeft een geelgrijze tot donkere, olijfbruine of zelfs een zwarte vacht, met een zwart gezicht en donkerdere handen en voeten. Mannetjes hebben een lange, rechte snuit. Het mannetje wordt 80 tot 114 centimeter lang, 50 tot 75 centimeter hoog en 25 tot 45 kilogram zwaar. Het vrouwtje wordt kleiner, 50 tot 80 centimeter lang, 40 tot 60 centimeter hoog en 12 tot 30 kilogram zwaar. De staart wordt 53 tot 84 centimeter lang. In de staart zit een knik.
[bewerk] Verspreiding en leefgebied
De beerbaviaan komt in een groot gedeelte van het zuiden van Afrika voor, in zuidwest-Angola, zuid-Zambia, zuid-Mozambique, Namibië, Botswana, Zimbabwe, Zuid-Afrika, Swaziland en Lesotho. Ze leven zowel in halfwoestijnen als in savannen en in open bosgebieden, en van stranden tot bergachtige streken, tot op een hoogte van 3000 meter. Beerbavianen kunnen zich vrij gemakkelijk aanpassen aan veranderende omstandigheden. In het noordelijke gedeelte van het leefgebied overlapt de beerbaviaan licht met de gele baviaan (Papio cynocephalus).
[bewerk] Sociaal gedrag en samenlevingsvorm
Beerbavianen leven in gemengde groepen van twintig tot tachtig dieren, bestaande uit meerdere mannetjes en vrouwtjes. De nacht brengen ze meestal door op rotskliffen of in kopjes, soms in hoge bomen. Één mannetje is de dominante leider, en ook onder de vrouwtjes heerst een hiërarchie. Alle dieren vlooien elkaar, maar ondergeschikte vrouwtjes zullen vaker dominante vrouwtjes vlooien, waardoor ze minder snel zullen worden weggejaagd van voedselgebieden. De beerbaviaan krijgt één jong per worp, na een draagtijd van 173 tot 193 dagen.
Dominante mannetjes zijn meestal slechts kort aan de macht, gemiddeld een maand of zeven. Het nieuwe dominante mannetje, die meestal van buitenaf komt, zal in veel gevallen infanticide plegen, en veel jonge dieren in een groep, de jongen van de vorige leider, doden. Om infanticide te voorkomen sluiten vrouwtjes meestal vlak na de worp vriendschap met een ander mannetje binnen de groep. Dit mannetje zal het vrouwtje en haar jong over het algemeen beschermen tegenover het dominante mannetje.
[bewerk] Voedsel
Het zijn opportunistische omnivoren, die zowel vruchten, zaden, scheuten, paddenstoelen, knollen en wortelen als insecten, kleine ongewervelden en jonge gazellen eten. Tijdens sprinkhanenplagen vormen de sprinkhanen het belangrijkste dieet. Aan de Zuid-Afrikaanse kust vangen ze ook zeedieren als krabben en weekdieren. Ook landbouwproducten als granen, citrusvruchten en lammetjes worden gegeten door de beerbaviaan. Beerbavianen moeten dagelijks drinken, en zijn verspreiding wordt gedeeltelijk bepaald door de aanwezigheid van waterbronnen.
