Bilzekruid
Van Wikipedia
| Bilzekruid | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Bilzekruid |
|||||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||
| soort | |||||||||||||||||||
| Hyoscyamus niger |
Het Bilzekruid (Hyoscyamus niger) is een één- tot tweejarige, 0,3-0,6 m hoge plant in de Nachtschadefamilie (Solanaceae).
Aan de kleverige stengel zijn de onderste bladen stengelomvattend en de bovenste gesteeld. De wortel is spoelvormig. De bladeren zijn langwerpig en grof golvend getand. De onderste bladeren zijn stengelomvattend, de bovenste bladeren smal en gesteeld.
De trechtervormige bloem is vuilgeel van kleur en violet geaderd. De bloemen staan in de bladoksels. De vrucht is een ongeveer 1,5 cm lang klokvormige doosvrucht, die bij rijp worden openspringt. Deze wordt door de kelkbladen omvat. Het zaad is grijsbruin en 1x1,3 mm groot.
[bewerk] Gebruik
De gehele plant is zeer giftig. De belangrijkste gifstoffen zijn de zogenaamde tropane alkaloiden scopolamine, hyoscyamine, atropine en flavonoïde. De verschijnselen zijn een opgezwollen buik en hevige krampen. Hierop volgt eerst verlamming en ten slotte de dood.
In de volksgeneeskunst werd de narcotisch en hallucinaties opwekkende gifplant als kramp-oplossend middel en bij astma ingezet. De bladeren, en ook de gemakkelijker doseerbare zaden, werden voor hun roesopwekkend effect gerookt. Het gebruik is nu verouderd, omdat het gehalte aan giftige stoffen sterk varieert en gemakkelijk tot vergiftiging kan leiden. De oude volksnamen Dolkruid en Mallewillempjeskruid wijzen ook op de giftigheid van de plant.
Volgens een oude legende is het bilzekruid een onderdeel van de beroemde heksenvliegzalf. Door hedendaagse heksen wordt de plant niet meer gebruikt voor medische of magische toepassingen, omdat een verkeerde dosering dodelijk kan zijn.
Tot in de 17e eeuw werd ook bier met het zaad van het Bilzekruid versterkt.
[bewerk] Externe links
- SoortenBank.nl beschrijving en afbeeldingen
- Vliegzalf
 |
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden op de pagina Hyoscyamus niger op Wikimedia Commons. |
