Codependence
Van Wikipedia
Codependence (of codependency; Eng. voor medeafhankelijkheid) is een door aanhangers van twaalfstappenprogramma's gepropageerde aanduiding voor een psychische aandoening die voorkomt bij mensen die in hun jeugd vaak opgegroeid zijn in disfunctionele gezinnen waar zij op de één of andere wijze onvoldoende in hun gezonde basisvoorwaarden en behoeften zijn ondersteund. Vaak is er sprake van een achtergrond van verwaarlozing, mishandeling of misbruik. In voorkomende gevallen is er sprake geweest van een verslaving die in de familie heeft gespeeld. Co-dependency is niet te verwarren met co-verslaving. Codependency is een aandoening waarbij volwassen mannen en vrouwen moeite hebben om op een functionele wijze om te gaan met de volgende vijf basisthema's:
- moeite om een gezonde eigenwaarde te ontwikkelen
- moeite om gezonde grenzen te hanteren en aan te houden
- moeite om op een functionele manier om te gaan met leerprocessen, fouten maken, zich te kunnen ontwikkelen
- moeite om voor de eigen volwassen behoeften te zorgen
- moeite om op een functionele en gepaste wijze uiting te geven aan de eigen gevoelens en waarheid
Iemand met codependencyproblemen herken je soms aan het gedrag van iemand die bijvoorbeeld te veel, en vaak ongepaste, zorg toont voor de problemen van anderen, niet noodzakelijk in de context van een verslaving. Een codependent persoon is soms in nood doordat diegene geneigd is zichzelf te willen veranderen of schaamte te voelen over eigen gedachten of gevoelens wanneer die in conflict komen met de problemen van een ander. Een persoon die codependencyproblemen heeft kan soms uiterst onzeker en labiel overkomen maar ook zeer gecontroleerd en rigide. Het kan variëren van minderwaardigheidsgevolens hebben en zich over afhankelijk maken van wat anderen willen en vinden, tot met een grootheidswaan de wereld willen beheersen en niets en niemand zeggen nodig te hebben. Het huis van een coverslaafde kan tot op de millimeter nauwkeurig schoon en opgeruimd zijn, met elk voorwerp op een preciese plaats, of overduidelijk een chaotisch beeld geven. De realiteit van het leven van deze mensen is dus telkens op de vijf hoofdthema's te herkennen in één van beide richtingen op de schaal; maar er is zelden sprake van een functionele balans op die thema's.
Door Co-Dependents Anonymous (CoDA) wordt geen nauw omschreven definitie of diagnose gehanteerd maar een reeks van mogelijke karakteristieken in de categorieën ontkenning, gering gevoel van eigenwaarde, toegeeflijkheid en controle. Codependence komt als diagnose niet voor in het DSM-IV, hoewel er overeenkomsten bestaan met afhankelijke persoonlijkheidsstoornis en andere stoornissen in Groep C.
[bewerk] Literatuur
- 'A Brief History of Codependence and a Look at the Psychological Literature', in: P. Mellody e.a., Facing Codependence, New York etc.: HarperSanFrancisco, 1989, ISBN 0062505890, 207-217 (= Appendix).
- 'Cluster C Personality Disorders', in: Diagnostical and Statistical Manual of Mental Disorders DSM-IV, Washington: American Psychiatric Association, 4th ed. 1994, ISBN 0890420629, 662-673.
- 'Codependence', in: Benjamin J. Sadock & Virginia A. Sadock (eds), Kaplan & Sadock's Comprehensive Textbook of Psychiatry on CD, Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins, 7th ed. 2000, ISBN 0781721415, 20703-20707.
- Co-Dependents Anonymous, Phoenix: Co-Dependents Anonymous, 1st ed. 1999, ISBN 0964710501, 3-6.
