Dictator (Rome)
Van Wikipedia
Dictator (Latijn: degene die dicteert), een term die afkomstig is uit het republikeinse Rome (zie ook Romeinse republiek), was oorspronkelijk een magistraat met vergaande bevoegdheden die in tijden van nood door de Senaat werd aangesteld voor een periode van 6 maanden, om orde op zaken te stellen. Het is het Romeinse equivalent van een Griekse tiran. Een ander titel voor dictator was trouwens magister populi (meester van het volk). Hij werd geassisteerd in zijn taak door zijn magister equitum. Als teken van zijn waardigheid werd hij vergezeld door 24 lictoren. Na de periode van 6 maanden was het de bedoeling dat de dictator zijn bevoegdheden teruggaf aan de senaat die dan eventueel, als de crisis nog niet opgelost was, weer een nieuwe dictator koos.
De dictator werd ook een sella curulis toegekend, daar de dictator alle magistraturen in zich zou verenigen (Cass. Dio, XLIII 48; Liv., II 31; Festus, s.v. Sellae curulis).
De instelling van de dictatuur verloor zijn betekenis als tijdelijke maatregel in tijden waarin Rome gevaar was toen de Senaat Gaius Iulius Caesar, die de senatoren min of meer buiten spel had gezet via zijn intriges en machtspelletjes waarbij hij de alleenheerschappij over het Romeinse leger kreeg, aanstelde als dictator voor het leven.
[bewerk] Bekende dictators
- Titus Larcius (501 v. Chr.)
- Marcus Furius Camillus (vijf keer)
- Lucius Quinctius Cincinnatus (458 v. Chr.; 439 v. Chr.)
- Marcus Valerius Corvus (342 v. Chr.; 301 v. Chr.)
- Publius Cornelius Rufinus (333 v. Chr.)
- Lucius Papirius Cursor I (325 v. Chr.)
- Quintus Fabius Maximus Rullianus (315 v. Chr.)
- Appius Claudius Caecus (285 v. Chr.; 292 v. Chr.)
- Aulus Atilius Caiatinus (249 v. Chr.)
- Quintus Fabius Maximus Verrucosus Cunctator (221 v. Chr.(?)–219 v. Chr.; 217 v. Chr.)
- Publius Sulpicius Galba Maximus (203 v. Chr.)
- Lucius Cornelius Sulla (81 v. Chr.-79 v. Chr.)
- Gaius Julius Caesar (46 v. Chr.-44 v. Chr.)
