Dokkum-klasse
Van Wikipedia
 |
|
| Kiellegging | {{{kiellegging}}} |
| Tewaterlating: | |
| In dienst gesteld | |
| Uit dienst gesteld | |
| Waterverplaatsing | 428 ton |
| Afmetingen | 46,62 x 8,78 m, 2,55 m diepgang |
| Machinevermogen | 2 x MAN V6V22/30 Vermogen 2 x 1250pk |
| Snelheid | 14 knopen |
| Bemanning | 43 koppen (in dienst marine 38) |
| Bewapening | 2 kanons 40 mm Later 1 mitrailleur 20 mm |
De Dokkum-klasse was een serie van 18 mijnenvegers die in de jaren vijftig van de 20e eeuw gebouwd zijn voor de Koninklijke Marine. De Wildervank-klasse (14 schepen) werd in dezelfde periode gebouwd en was vrijwel identiek.
Inhoud |
[bewerk] Schepen
Dokkum-klasse
- M801 Dokkum ¹ (later Y8001 Van Speijk; brandstofonderzoekvaartuig)
- M802 Hoogezand
- M806 Roermond ² Zeekadetkorps Lemmer
- M809 Naaldwijk Zeeverkenners Haarlem
- M810 Abcoude
- M812 Drachten
- M813 Ommen
- M815 Giethoorn
- M817 Venlo
- M818 Drunen ¹
- M820 Woerden ²
- M823 Naarden Zeekadetkorps Delfzijl
- M827 Hoogeveen Stichting vrienden van de marine
- M828 Staphorst ¹
- M830 Sittard Zeekadetkorps Harlingen
- M841 Gemert
- M842 Veere ¹
- M844 Rhenen ²
Wildervank-klasse
- M803 Wildervank
- M804 Steenwijk
- M805 Gieten
- M807 Waalwijk ²
- M808 Axel
- M811 Aalsmeer
- M814 Meppel
- M816 Lochem
- M819 Goes
- M822 Leersum ²
- M824 Sneek
- M826 Grijpskerk
- M829 Elst
- M843 Lisse
Legenda
-
- ¹ = later omgebouwd tot mijnenjager
- ² = later omgebouwd tot duikvaartuig
[bewerk] De bouw
De Dokkumklasse schepen zijn in de jaren '50 gebouwd met steun van de Amerikaanse overheid. De bouw was een onderdeel van het op 2 augustus 1949 ingediende herziene plan Van Holthe. Dit plan voorzag in de aanschaf van in totaal 68 mijnenvegers. Het plan werd gerealiseerd van 1954 tot 1962.
[bewerk] Het ontwerp
Het ontwerp van de Dokkumklasse, die ook wel de WU-klasse wordt genoemd, was gebaseerd op standaard stafeisen opgesteld in West-Europese Unie verband. Door deze stafeisen zijn er in veel landen schepen gebouwd van de WU-klasse, waaronder toenmalig West-Duitsland, Engeland en Frankrijk. Deze schepen vertonen dan ook zeker gelijkenis met de Dokkum en Wildervankklasse.
[bewerk] De bouwmaterialen
De schepen zijn gebouwd van hout, over aluminium spanten. Dit is gedaan om het schip a-magnetisch te maken. Ook zijn in het schip zo veel mogelijk a-magnetische materialen verwerkt.
Op het aluminium skelet, wat hoofdzakelijk is geklonken, is een dubbele huid aangebracht met een tussenlaag van in Aspro gedrenkt linnen. De buitenhuid is teak, de binnenhuid van mahonie en de dekken zijn van Redwood of teak en het achterdek van Peroba de Campos. De dekhuizen zijn van aluminium met oorspronkelijk een open brug, welke in de zeventiger jaren is vervangen door een dichte brug.
Uit deze klasse werden vier schepen verbouwd tot mijnenjager en drie anderen tot duikvaartuig. Voor de namen van deze schepen is gekozen voor de namen van middelgrote- en kleinere Nederlandse gemeenten.
[bewerk] Bekostiging
De schepen van de Dokkum-klasse zijn vrijwel identiek aan die van de Wildervank-klasse. Het grootste verschil tussen deze laatste en de Dokkum-klasse is de bekostiging. De Dokkum-klasse is betaald door de Amerikaanse overheid terwijl de Wildervankklasse voor rekening van de Nederlandse regering is gebouwd. Deze regeling is gedaaan voor gemeenschappelijke defensie als onderdeel van het MDAP. Ook is er een verschil in de machinekamer; de Dokkumklasse beschikt over MAN motoren, de Wildervank klasse beschikte over Werkspoor motoren. Deze klasse is eerder uit de vaart genomen vanwege een grotere kans op carter-explosies (zonder aanwijsbare oorzaak)
[bewerk] Het vegen
Verankerde mijnen worden geveegd met het dóórsnijden van de verankeringskabel. Dat bereikt men door achter de mijnenveger speciaal gevlochten staaldraad te slepen. Deze draden zijn voorzien van snij- en ontploffingsklauwen. Wanneer een verankeringskabel langs het staaldraad schuift en in de klauw wordt gevangen, wordt de kabel doorgesneden of door middel van een explosieve lading doorgekapt. De mijnbol drijft naar de oppervlakte en wordt door de boordwapens lek geschoten en onschadelijk gemaakt.
Voor het vegen van invloedsmijnen moet de mijnenveger ver vóór het schip of ver achter het schip een scheepspassage imiteren. Omdat invloedsmijnen kunnen reageren op verstoringen in het aardmagnetisch veld (magnetische mijnen) zijn de mijnenvegers zoveel mogelijk van de eerder genoemde a-magnetische materialen gebouwd.
De magnetische verstoringen aan boord door motoren en ankerspil moeten met een hoge graad van nauwkeurigheid worden gecompenseerd. Magnetisch vegend sleept de mijnenveger een lange drijvende stroomgeleider achter zich aan. Met behulp van sterke generatoren (waaronder een 625 pk sterke veegdiesel) wordt een wisselstroom door deze geleider gevoerd met als resultaat een sterk wisselende magnetische verstoring achter de mijnenveger.
Naast dit veegtuig werd er in nagenoeg alle mijnenveegoperaties ook een akoestisch tuig gebruikt. Dit veegtuig bestaat uit een z.g. hamer die onder water geluidsgolven van een gewenste frequentie uitzendt. De geluidsintensiteit moet vele malen hoger zijn dan die van het scheepsgeluid.
[bewerk] Levensloop
In het begin van de jaren zestig werden vijf vaartuigen (3 Dokkum, 2 Wildervank) verbouwd tot duikvaartuig: een moederschip voor duikers. Later in de jaren zestig werden er nog eens vier (Dokkum klasse) verbouwd tot mijnenjager. Vanaf het eind van de jaren zeventig begon men met het uit dienst stellen van de schepen. Eerst alleen van de Wildervank klasse, later ook van de Dokkum klasse. Bij de ingebruikname van de mijnenjagers van de Alkmaar-klasse werden de jagers en duikvaartuigen van de Dokkum klasse overbodig. Een aantal mijnenvegers is nog tot in de jaren negentig in gebruik gebleven.
Van de Dokkumklasse zijn 3 schepen in dienst bij het Zeekadetkorps: de ex-M830 Sittard, de ex-M823 Naarden en de ex-M806 Roermond. De Sittard en de Naarden zijn allebei volledig operabel, de Roermond niet. Op de machine kamer na is deze volledig operabel. Op dit moment is men druk bezig om dit ook weer op gang te krijgen.
| Bronnen en referenties: |
|
